Nadat de vakbond een vergoeding van 30 euro wou uitbetalen aan de stakers bij Veldeman Bedding in Opglabbeek, beloofde de directie hetzelfde aan de werkwilligen. Waarop de vakbond de stakerspremie wou verhogen tot 60 euro. Limburgs ABVV-secretaris Rob Urbain werd hierover echter teruggefloten door big boss Rudy De Leeuw, aldus TV-Limburg. Maar hoe zit het nu juist? Wie mag en wie moet wat betalen aan stakers en werkwilligen? Made in Limburg vroeg het aan 2 specialisten:
Dienen werkgevers het loon van werknemers op een stakingsdag gewoon door te betalen?
“De stakers hebben in geen geval recht op enig loon”, zegt Tom Arts, specialist arbeidsrecht bij het Genkse advocatenkantoor Arts, Cleeren en Vennoten. “Dit is natuurlijk normaal, omdat zij die dag geen prestaties leveren voor hun werkgever. Ter compensatie betaalt de vakbond hen een stakersvergoeding uit. Maar vreemd genoeg hebben werkwillige werknemers, die niet kunnen werken omdat bijvoorbeeld de toegang tot de onderneming is geblokkeerd, evenmin recht op loon. Want ook zij leveren geen prestaties.”
“Eventueel kunnen zij van hun werkgever wel een werkloosheidsformulier C3.2 (bewijs van tijdelijke werkloosheid) ontvangen, waarmee ze voor die dag aanspraak kunnen maken op een werkloosheidsvergoeding”, vult collega Sabrina Fiorelli aan. ”Het Beheerscomité van de RVA beslist hierover.”
“De werkwilligen kunnen ook een gewaarborgd dagloon ontvangen als de staking niet voorzien of niet aangekondigd is, zoals bijvoorbeeld een spontane actie van het openbaar vervoer. Maar dat is duidelijk niet het geval voor 30 januari.”
Kunnen bedrijven en vakbonden een bijkomende premie toekennen om al dan niet te staken?
“De wetgeving is daar duidelijk in,” aldus nog Tom Arts. “Je mag niet discrimineren op basis van syndicale overtuiging, en je mag evenmin de werknemers die willen staken bestraffen omdat ze hun stakingsrecht uitoefenen.” De vraag is uiteindelijk of de toekenning van een premie deze rechten van de werknemer schendt.
“Het relatief lage bedrag van de premie aan de werkwilligen zou een argument kunnen zijn om te stellen dat de stakers zelf hierdoor niet worden gestraft,” zegt Mtr. Fiorelli. “Er kan tevens geopperd worden dat de hoogdringende economische belangen van de onderneming een legitiem doel vormen voor een dergelijke premie. Veldeman Bedding heeft in de pers immers duidelijk gemaakt dat zij in de problemen geraken indien teveel personeelsleden maandag staken. In dat geval kan men stellen dat er een legitiem doel is voor de ongelijke behandeling, zodat er geen sprake is van onrechtmatige discriminatie.”
Kan de vakbond zomaar het bedrijf blokkeren?
“De Belgische rechtspraak aanvaardt dat bij het recht van staken vreedzame stakingsposten kunnen horen,” weet de vennoot van Arts, Cleeren en vennoten. “De rechter kan deze stakingsposten verbieden, indien zij bijvoorbeeld gepaard gaan met gewelddadigheden of in geval van schending van de rechten van derden, zoals het verhinderen van de toegang tot een bedrijf. Zo oordelen de meeste rechters dat een volledige blokkade van het bedrijf een onrechtmatige wijze is van de uitoefening van het recht tot staken.”
Al besluiten de advocaten dat de stakingsposten aan bedrijven vaak uiteenlopende uitspraken van Belgische kortgedingrechters hebben veroorzaakt.
