Het is geen geheim dat het gemiddelde gewicht van de Limburger elk jaar toeneemt. Dit kan in bepaalde beroepen tot problemen leiden. Vandaar dat werkgevers – al dan niet terecht- meer en meer naar de fitheid van een werknemer kijken alvorens hem in dienst te nemen. En in dienst te houden. In het buitenland is zopas nog discussie ontstaan over werknemers die ontslagen zijn wegens ‘te dik’. En hoe zit dat bij ons? Steven Renette, specialist arbeidsrecht bij advocatenkantoor Van Gompel en Renette uit Hasselt, geeft zijn visie.
“De vraag rijst inderdaad vaker of het gewicht van een werknemer een rol mag spelen bij het doorvoeren van een ontslag. Het Europees Hof van Justitie heeft zich hierover voor het eerst uitgesproken. Volgens het Hof is het anders behandelen van zwaarlijvigen geen discriminatie, en dat in tegenstelling tot andere variabelen als godsdienst, handicap, leeftijd en seksuele geaardheid,” aldus Renette. “Maar… het Hof zegt wel dat zwaarlijvigheid in sommige gevallen kan opgevat worden als een handicap, wat dus wel als discriminatie, en dus ontwettig, kan geïnterpreteerd worden bij ontslag. Dat begrip is zelfs vrij ruim, want een handicap wordt omschreven als ‘een beperking van langdurige aard die het gevolg is van lichamelijke, geestelijke of psychische aandoeningen en die een persoon belet om deel te nemen aan het beroepsleven.’ Als de zwaarlijvigheid dus iemand beperkt in zijn beroepsleven, is er sprake van een handicap. Een nationale rechter moet dit geval per geval gaan interpreteren.”
Dat kan verstrekkende gevolgen hebben. “Personen met een handicap mogen in hun job niet anders worden behandeld dan personen zonder handicap,” weet Renette. “Dit discriminatieverbod strekt zich uit vanaf de sollicitatie tot en met het ontslag, en dat voor alle aspecten van de arbeidsovereenkomst. Indien een werkgever een persoon met een handicap toch anders zou behandelen, kan dit alleen maar op basis van ‘wezenlijke en bepalende beroepsvereiste’. Bijvoorbeeld: een luchtvaartmaatschappij mag een slechtziende nog altijd weigeren als kandidaat-piloot.”
Bredere stoel
Wat wel zo is: een werkgever is verplicht om ten aanzien van een persoon met een handicap ‘redelijke’ aanpassingen door te voeren in de arbeidscontext. “Zo moet een werknemer in een rolstoel bijvoorbeeld, toegang kunnen hebben tot de werkvloer,” aldus de advocaat. “Toegepast op een zwaarlijvige persoon, zou aangepast kantoormateriaal, zoals een bredere stoel, als een redelijke aanpassing kunnen doorgaan.” Maar: mag de werkgever ook een inspanning vragen van de zwaarlijvige werknemer, bijvoorbeeld om een afslankprogramma te volgen? “Deze zienswijze gaat er van uit dat zwaarlijvigheid mede veroorzaakt wordt door de persoon zélf,” vindt Renette. “In sommige gevallen zal dit inderdaad het geval zijn, en dan lijkt het logisch dat er ook aanpassingen worden gevraagd van de zwaarlijvige in kwestie.”
