Opiniestuk: “Innoveren, of iets nuttigs gaan doen?”

We ontvingen een opiniestuk van Matty Paquay, zaakvoerder van Paquay & Associates uit Opglabbeek over innovatie. Een mening die stof tot nadenken geeft. Onderaan het stuk kunt u zelf reageren.

Bedrijven moeten innoveren. Dat staat vast. Althans, sinds een paar jaar is dat zo. Daarvoor was iedereen al lang tevreden als een bedrijf groeide. Als dat kon met oude wijn in nieuwe zakken, ook goed! Die rust is echter voorbij. Als we de huidige hype mogen geloven moet ieder bedrijf dringend aan het innoveren. Innovatie zorgt ervoor dat we de concurrentie met de buurlanden aankunnen. En, jawel, ook die met de groei-economieën! Maar het is ook onze enige uitweg uit de crisis en tegelijk onze toekomstgarantie voor de sociale zekerheid.

Innovatie is vandaag voor de economie wat peniciline iets minder dan100 jaar geleden voor de geneeskunde was. Een wondermiddel. Dat kan je alvast concluderen als je de overvloed aan blogs, tweets, artikels, info-avonden, subsidieregelingen en websites mag geloven.

Wel.

“Stop met innoveren en doe eindelijk iets nuttigs! “ (roept) Zo, dat lucht op.

Het is wellicht duidelijk. Wij zijn iets minder laaiend over wat de ons aangeprate, collectieve innovatiewoede in de praktijk oplevert.

Als de term ‘innovatie’ in het hype-clubje concurrentie krijgt, dan is het zonder twijfel van het woord ‘creativiteit’. Er bestaat alvast evenveel ‘buzz’rond: uit Japan geïmporteerde presentatietechnieken die de creativiteit bevorderen, ‘out-of-the-box’-denken met blitse nieuwe ‘tools’, gekke brainstorms, … Het zijn maar een paar van de elke dag nog aangroeiende reeks mogelijkheden die het creatieve denkvermogen van de ondernemer moeten aanscherpen.

De combinatie van beiden (innovatie en creativiteit) blijkt in nogal wat gevallen nefast. De zorg voor innovatie wordt vaak een angstvallige zoektocht naar wilde vernieuwing. Het bedrijf, of op zijn minst toch enkele producten, moeten worden heruitgevonden. Alles moet in vraag worden gesteld. Na zo’n denkoefening tot de conclusie komen dat er niets wereldschokkends moet veranderen is geen optie. Innovatie is niet langer gewoon vernieuwen (of verbeteren) maar ‘opnieuwen’, opnieuw uitvinden.

In heel veel organisaties gaan op dit ogenblik onverantwoord veel tijd, middelen en personeel naar nieuwe product- en/of productiemogelijkheden waarvan niemand het precieze nut kent en eventuele afzetmogelijkheden bij bestaande of nieuwe klanten enigszins betrouwbaar kan inschatten. Nochtans halen die innovaties flink wat van de zuur verdiende centen bij de oude vertrouwde cashkoeien. Terwijl er nauwelijks iemand zich afvraagt hoe het nog met die beesten gesteld is.

Het klinkt als een boutade, maar het is jammer genoeg werkelijkheid. Het is écht onvoorstelbaar hoeveel middelen er gaan naar projecten die geen duidelijk doel hebben en al helemaal geen vastgelegd stappenplan.

Matty PaquayInnoveren is echt wel nuttig. Maar laat het ons, om alle misverstanden te vermijden, anders noemen. Verbeteren klinkt niet sexy maar laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Het is vooral dat wat onze economie nodig heeft. Producten en diensten die hun deugdelijkheid bewijzen verbeteren. Echte innovatie – lees: verbetering – wordt gerealiseerd door een antwoord te zoeken op eenvoudige, voor de hand liggende vragen: wat kunnen we doen waardoor onze klant zijn kosten kan verlagen, zijn er ingrepen mogelijk waardoor zijn efficiëntie verhoogt, kunnen we helpen om de financiële situatie van onze klant te verbeteren (bijvoorbeeld door de doorlooptijd van technische vragen te verminderen, waardoor er minder klantenkrediet nodig is), of zien we mogelijkheden om het voorraadbeheer van onze klant te optimaliseren? Zeer weinigen denken na over mogelijkheden om de succesratio van de offertes van hun klanten te verhogen. Niet bij hun klanten, van hun klanten. Vind daar een goede oplossing voor en je bedrijf groeit.

De vragen zijn zo voor de hand liggend dat ze alvast niet in aanmerking lijken te komen voor het predicaat ‘creatief’. Misschien niet. Al vragen de beste antwoorden op deze vragen zeker om creativiteit.

Eens toegepast, zorgen deze verbeteringen voor een volgehouden groei en een betere marktpositie. Al zal een ondernemer met de doelgerichte innovatie wellicht niet uitgenodigd worden als key note speaker of genomineerd worden voor prestigieuze awards. Dat is niet eens zo erg. Gevaarlijker is dat deze, in onze ogen, echte innovatie vaak niet past in het kader van de bestaande subsidieregels die zijn geschoeid op de bijzondere leest die is gegroeid uit de gevaarlijke combinatie tussen creativiteit en innovatie.

Voor beleidsmakers moeten we onze kreet daarom iets bijsturen.

“Laat onze ondernemingen in hemelsnaam stoppen met innoveren, en help hen om iets nuttigs te doen.” Creativiteit ontwikkelen in het keurslijf van een duidelijke doelstelling en precies omschreven randvoorwaarden is oneindig veel moeilijker dan een wilde brainstorm. Maar ook oneindig veel nuttiger. En we noemen het: verbeteren. Het is niet toevallig dat ‘groeien’ en ‘verbeteren’ in een bepaalde context synoniemen zijn.


Matty Paquay is oprichter en zaakvoerder van Paquay & Associates.