Na de recordscore voor het laatste kwartaal van 2021 (bevraging van oktober), geven de nieuwe cijfers een duidelijke neerwaartse trend aan. Het geloof dat er gouden economische tijden staan aan te komen, is bij de Limburgse ondernemers duidelijk getemperd. Het zijn vooral de grotere bedrijven en de hele kleintjes die minder optimistisch zijn. Ondernemingen die actief zijn in de handel en productie zien de toekomst somberder in.
Maar er zijn ook lichtpuntjes. Ondanks de mindere vooruitzichten blijven de Limburgse bedrijven investeren en aanwerven. Opvallend is de sterke knaldrang bij middelgrote bedrijven (50-99 werknemers). Ondanks de uitgesproken terugval blijkt het globale vertrouwen in de toekomst dus niet gebroken.
Kopzorgen
Lemmens en Lodewyckx, de aanjagers van respectievelijk VKW en Unizo Limburg, zitten niet in zak en as na de bekendmaking van de cijfers. “Een terugval in het vertrouwen van de Limburgse ondernemers komt niet geheel onverwacht”, weet Ruben Lemmens. “We schoten het voorbije jaar sowieso al van een diep dal naar een recordniveau in oktober. Maar het voorbije kwartaal stapelden de kopzorgen zich op. Blijvende grondstof- en toeleveringsproblemen, uit de pan swingende energieprijzen, twijfels over de toekomstige energiebevoorrading en nieuwe beperkingen op ondernemen en werken door de aanhoudende coronagolven voedden de onzekerheid steeds meer. Met daarbovenop het vooruitzicht op hoge loonkoststijgingen door de piekende inflatie, die ‘dankzij’ onze automatische loonindexering alléén onze bedrijven te duchten hebben. Het is zelfs bewonderingswaardig dat de Limburgse bedrijven nog zo positief blijven kijken naar de toekomst en zich ook nu weer gelukkig niet uit het lood laten slaan. Toch is het zwaar onderuit gaan van de winstmarges in het afgelopen kwartaal een sterk waarschuwingssignaal, zeker bij de maakbedrijven die vaak internationaal in concurrentie staan. Een nieuwe competitiviteitscrisis moet absoluut vermeden worden. We zijn blij dat de overheid oor had naar de dringende oproep om de quarantaineregels te versoepelen en zo onze economie draaiende te houden. Maar de grote bezorgdheid over de concurrentiekracht van onze bedrijven mag niet ondergesneeuwd raken, doordat alle aandacht naar het noodzakelijke coronamanagement gaat.”
“Politiek bricoleerwerk”
Bart Lodewyckx vult aan: “De veerkracht en het incasseringsvermogen van onze kmo’s zijn groot, maar echter niet eindeloos. De oorzaken voor de daling in het ondernemersvertrouwen zijn niet ver te zoeken: bezorgdheid over bijkomende beperkende coronamaatregelen, de opmars van de omikron-variant, sterker dan verwacht stijgende loonkosten door de inflatie, tekorten aan personeel en materiaal, … Ondanks de duidelijke terugval blijven de Limburgse ondernemers globaal gezien gelukkig wel positief, en liggen de vooruitzichten voor het eerste kwartaal van 2022 ook weer terug hoger. Maar de scores tonen aan dat de situatie snel kan wijzigen door – of bij gebrek aan – overheidsbeslissingen. Het laatste wat onze ondernemers nu kunnen gebruiken is politiek bricoleerwerk na het zoveelste overlegcomité op rij. Na bijna 2 jaar corona hebben we meer dan ooit nood aan een kader waarbij het bedrijfsleven maximaal gevrijwaard wordt, met een duidelijke en volgehouden aanpak op het vlak van maatregelen, vaccinaties en quarantaines. ”