Volgens de eerste enquête, die van Voka Limburg, geeft momenteel 30 procent van de Limburgse bedrijven aan dat er de komende maanden met minder personeel zal gewerkt worden. Dat percentage neemt sterk toe. In augustus (20 procent) en september (25 procent) was het pessimisme nog niet zo extreem. In de Limburgse industrie is momenteel zelfs 51 procent overtuigd dat het werk met minder mensen zal moeten gebeuren.
Loonkost
Volgens de onderzoekers van Voka Limburg is het vooral de stijgende loonkost die bedrijven op de rem doet staan. Maar liefst 70 procent van de bedrijven maakt zich hier grote zorgen over. Zij zien hun loonkosten de komende twee jaar met maar liefst 18 procent stijgen. Die trend wordt ook bevestigd door de jaarlijkse arbeidsmarktbevraging van VKW en Unizo Limburg. Voor de komende 12 maanden houdt 22 procent van de Limburgse bedrijven rekening met een afname van het aantal personeelsleden. Daartegenover staat dat 23 procent nog een toename verwacht. Blijft een saldo van amper één procent. De rest houdt zich vast aan een status quo.
Geen jobaangroei
Daaruit mogen we besluiten dat de aangroei van het aantal jobs in de Limburgse privésector bijna helemaal gaat stilvallen. De Limburgse arbeidsmarkt wordt in één klap twee jaar terug gesmeten in de tijd. Ook in het coronajaar 2020 hield de jobaangroei op te bestaan. Het verlies aan aantal jobs situeert zich vooral in de detailhandel, waar 29 procent zich verwacht aan minder personeelsleden, terwijl amper 2 procent nog mikt op een groei. Ook in de industrie maken de bedrijven zich op voor een afbouw van het personeel (38 procent), maar toch ziet 27 procent nog groei. Blijft een negatief saldo van 11 procent voor de industrie. Qua grootte zijn het de twee uitersten die zich opmaken voor afvloeiingen: de allerkleinsten (minder dan 5 personeelsleden) en de grootsten (100 medewerkers en meer).
Vacatures
Gek genoeg heeft bijna twee op de drie Limburgse bedrijven één of meerdere vacatures openstaan: gemiddelde 3,8 vacatures per bedrijf. Dat is 1 minder dan een jaar geleden: de krapte op de arbeidsmarkt neemt dus slecht lichtjes af. De grote meerderheid van de bedrijven (82 procent) ondervindt nog altijd moeilijkheden om de vacatures ingevuld te krijgen. De helft van de bedrijven verwacht de komende 12 maanden een beroep te moeten doen op economische of tijdelijke werkloosheid.
Deze paradoxale situatie is tekenend voor een scheefgegroeide arbeidsmarkt. Bedrijven zoeken nog wel typische sleutelprofielen voor hun bedrijf (bijvoorbeeld technisch geschoolden), maar vinden die niet of nauwelijks. Van de andere kant trachten de bedrijven een dam op te werpen tegen de te verwachten explosie van de loonkosten door met zo weinig mogelijk mensen voort te gaan.
Loonindexering
Volgens de enquête van Voka Limburg vragen alle ondernemingen daarom een aanpassing van de automatische loonindexering. De meest voorgestelde ingrepen komen neer op een loonindexering van enkel de nettolonen, of een bijkomende verlaging van de werkgeversbijdragen. “Een nationale staking voor nog meer loon, is in deze omstandigheden dan ook helemaal onaanvaardbaar,” luidt de commentaar van Johann Leten van Voka Limburg.
Bij de bevraging van VKW en Unizo staat een beperking van de werkloosheidsuitkering op nummer één (64 procent), gevolgd door een verlaging van de werknemersbijdragen (56 procent) en de verlaging van de werkgeversbijdragen (43 procent). Daardoor zouden de nettolonen ook nauwer aansluiten bij de brutolonen. De CEO’s, Ruben Lemmens van VKW en Bart Lodewyckx van Unizo Limburg, scharen zich achter deze voorstellen, maar pleiten tegelijk voor een beleid dat erop gericht is om meer inactieven over de streep te trekken en naar een job toe te leiden. “De zogenaamde werkloosheidsval raakt maar niet uitgeroeid. Werken méér belonen is de enige remedie,” zeggen de twee.
