De huidige kostenexplosie zorgt ervoor dat het Limburgs ondernemersvertrouwen onder nul duikt. Dat blijkt uit de Polsslag Ondernemend Limburg (POL), de kwartaalbevraging van Unizo Limburg en VKW Limburg. De POL daalt voor het derde kwartaal op rij, waarmee het optimisme en de remonte uit het voorbije jaar na de coronapandemie helemaal wordt uitgewist. Het pessimisme komt vooral tot uiting in de negatieve prognose voor het komende kwartaal.
Van alle POL-indicatoren staan vooral de winstmarges onder druk. In elke sector en grootteklasse gaan de winstcijfers zwaar in het rood, maar vooral voor de detailhandel, de productiesector en de grootste bedrijven met meer dan 250 werknemers is de druk van de ongeziene en aanhoudende prijsstijgingen op het vlak van energie, grondstoffen, materiaal en lonen op de winstmarge onhoudbaar. Ook de prognose-indicatoren voor omzet, investeringen en export gaan onder nul in het komende kwartaal. De aanwervingsintenties van de Limburgse bedrijven blijven als enige indicator duidelijk overeind in het derde kwartaal, in hoofdzaak bij middelgrote en grote bedrijven tussen 10 en 250 werknemers.
Diensten nog OK
Uit de analyse van de POL-cijfers volgens sector blijkt dat de terugval van het Limburgse ondernemersvertrouwen zich het sterkst laat voelen in de detailhandel, met rode lichten in elke indicator. Ook de bouw, productie en groothandel kennen een negatieve POL-score, maar blijven nog dichter bij de nullijn hangen. De dienstensector kent als enige nog een licht positieve eindscore.
Kleintjes krijgen klappen
Wanneer we de grootte van de bedrijven in rekening brengen, zien we dat de kleinste bedrijven (minder dan 10 werknemers) het meest uitgesproken negatief zijn. De grootste bedrijven met meer dan 250 werknemers zijn wel nog positief over het voorbije kwartaal, maar sluiten voor het komend kwartaal aan bij dit negatieve sentiment. De middelgrote bedrijven landen globaal gezien rond de nullijn.
Bart Lodewyckx, gedelegeerd bestuurder van Unizo Limburg, geeft zijn visie op de cijfers: “De tendens van de POL is uiterst alarmerend. De stijgende prijzen van grondstoffen, materialen, energie en transport, plus de ongeziene indexatie van loonkosten, bezorgen ondernemers kopzorgen. Door de automatische indexering krijgen we bovendien te maken met een loon-prijsspiraal, want de kosten blijven stijgen. In elke sector en in zowel kleine als grote bedrijven hebben de dalende marges een verschroeiend effect op de cijfers. De druk op de winstgevendheid is nu al onhoudbaar, maar in de prognoses voor het komend kwartaal neemt intussen ook de druk op de omzet en investeringsmogelijkheden van de Limburgse bedrijven toe.”
Loonnormwet
“Om de concurrentiekloof met de buurlanden te temperen is voor Unizo Limburg een strikte toepassing van de loonnormwet noodzakelijk”, aldus nog Lodewyckx. “Daarnaast is een ingreep in het systeem van automatische loonindexering onvermijdelijk. Dat kan via een algemene aanpassing, een sociaal gecorrigeerde indexsprong, een netto-indexering, of minstens een ‘opting-out’ voor ondernemingen in moeilijkheden. Niets doen aan de automatische index is in de huidige situatie geen optie, maar schuldig verzuim.”
Orkest speelt door
Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder van VKW Limburg, zit op dezelfde lijn: “Deze POL-cijfers tonen duidelijk hoe onze ondernemers en bedrijven de grond onder de voeten voelen wegschuiven. Terwijl de inflatie oprukt richting 10%, draait de inflatoire spiraal steeds sterker, aangevuurd door onze ‘unieke’ automatische loonindexering en een uitdijende energiecrisis. Maar terwijl alle alarmbellen voor onze economie en concurrentiekracht afgaan, blijft het orkest lustig het koopkracht-riedeltje doorspelen en blijft het bij onze beleidsmakers vooral bij rommelen in de marge. Of het nu gaat over de vastgeroeste arbeidsmarkt, onze door loonkosten wegkwijnende concurrentiekracht of energie: echte keuzes die onze welvaart op termijn vrijwaart zitten er nog steeds niet in. Gaan we écht blijven wachten tot drastische herstructureringen en snoeien in jobs nog de énige oplossing zijn voor onze bedrijven?”
Beperk uitkeringen
“Voor VKW Limburg moet er nu echt dringend ingegrepen worden’, stelt Lemmens. “Beperk uitkeringen voor wie enigszins kan werken in de tijd en verlaag de fiscale lasten op arbeid fors voor zowel werkgever als werknemer, zodat loonkosten onmiddellijk worden gedrukt én werken veel aantrekkelijker wordt. Pas de huidige vorm van onze automatische loonindexering aan. Ondersteun die bedrijven die in directe concurrentie staan met landen waar de energiekoststijging veel minder doorweegt met gerichte steunprogramma’s, zoals bv. al in Duitsland het geval is. En last, but not least: a la guerre comme à la guerre: houdt alle 7 Belgische kernreactoren open, ze zullen nog een hele tijd meer dan nodig zijn. ”
