De Kaaimantaks, ingevoerd om zogezegd frauderende belastingontduikers te muilkorven, viseert de verkeerde doelgroep. Dat concludeert dr. Niels Appermont van de UHasselt in zijn doctoraatsthesis. De Kaaimantaks dreigt mensen te belasten die niet eens de begunstigde zijn van de opbrengsten uit geld dat in belastingparadijzen wordt geparkeerd, aldus Appermont.
De doctor van de UHasselt stelt onomwonden dat de Kaaimantaks voor buitenlandse trusts (een belangrijk aandeel van de opgezette constructies), rammelt op verschillende punten. “Het lijkt alsof de oprichter en beheerder ook de eigenaar is van het kapitaal in de trusts en dus ook de inkomsten van dat kapitaal genereert”, zegt Niels Appermont. “Uit empirisch onderzoek blijkt echter dat dit slechts bij een minderheid van de gevallen zo is. Je kan het legitieme karakter van een trust pas vaststellen wanneer je naar de concrete situatie kijkt. Zo kunnen trusts dezelfde rol spelen als een testament, kunnen ze aangewend worden om versplintering van een familiepatrimonium tegen te gaan of om voorzieningen te treffen voor gehandicapte kinderen. Je kan ze dus niet allemaal over dezelfde kam scheren. Doe je dat toch, lopen bijvoorbeeld erfgenamen van de oprichter, expats of mensen met familie in het buitenland het risico om onder de Kaaimantaks te vallen, zonder dat de inkomsten hen ooit zullen toekomen. Dit terwijl anderen diezelfde inkomsten later belastingvrij verkrijgen.”
Niels Appermont merkt overigens op dat één van de belangrijkste wetsbepalingen – die omzeiling van de Kaaimantaks moet voorkomen – naar alle waarschijnlijkheid ongrondwettelijk is. “De wet vereist niét dat de fiscus ook moet aantonen dat een belastingplichtige als doel had de Kaaimantaks te omzeilen. Als je wordt beticht van omzeiling, kan je dan ook nooit het bewijs leveren van het tegendeel.”
Een vette kluif voor juristen dus…