Johann J.L. Leten (54 intussen) was een uitstekende student. Al zijn diploma’s behaalde hij met hoogste onderscheiding, ook die aan de buitenlandse universiteiten. “Na mijn studies kon ik doctoreren in het buitenland, maar daar had ik eerlijk gezegd de centen niet voor”, vertelt hij. “Het was mijn bedoeling om bedrijfsrevisor te worden en een eerste stap naar één van de Big 5-consultants was dan ook logisch geweest. Maar Valère Vautmans zaliger trok aan mijn mouw om het kabinet van gedeputeerde Piet Schiepers te gaan versterken. Die zocht een econoom om zijn bevoegheden rond economie en de GOM (thans POM) op te volgen. Hoewel ik altijd had beweerd nooit voor een overheid te willen werken, heb ik na 3 weigeringen toch toegezegd. Een keuze die ik me nooit heb beklaagd. Het waren 6 heel mooie jaren, waarin ik heb ontdekt dat netwerken en sociale contacten écht mijn ding zijn. Inhoudelijk hebben we belangrijke dossiers gerealiseerd, zoals het aantrekken van meer dan 200 bedrijven naar Limburg. Toen Piet een tijdje ziek was, kreeg ik meer verantwoordelijkheid op het kabinet en kon ik ook als manager de eerste stappen zetten.”
voorgerecht:
Chef Marc had als voorgerecht gemaakt: gebrande langoustines met witte asperges, zeëgel en een blanke botersaus. Als bijpassende wijn werd geserveerd: Domaine Auvigue, Macon Solutré.
Tot Leten zijn oog liet vallen op de vacature voor algemeen directeur bij Kamer voor Handel en Nijverheid Limburg, vandaag Voka Kamer van Koophandel Limburg. “Er waren meer dan 80 kandidaten en de procedure was best pittig”, herinnert hij zich. “Ik was blij om hier 24 jaar geleden de schouders onder te kunnen zetten, want er lagen heel wat uitdagingen op de plank. Vooral de uitbouw van de dienstverlening kreeg de nodige aandacht. Met het opzetten van opleidingsprogramma’s, adviestrajecten, sectoriële netwerkclubs, allerhande events en de verhuur van onze accommodatie, verbeterde onze financiële situatie en groeiden we zelfs uit tot de meest bedrijfsmatige Kamer van Vlaanderen. Qua omvang moeten we vandaag alleen in ledenaantal nog West-Vlaanderen laten voorgaan (3.200 vs 3.800), maar de ambitie is wel om die kloof nog te dichten…”
“Ik andere oorden opzoeken? Meer verdienen is niet alles…”
Andere succesfactor in de gestage groei van Voka Limburg onder het bewind van Leten, is de uitgekiende strategie. “We hebben altijd gekozen voor de samenstelling van een bestuur en management dat representatief en kwalitatief is”, zegt hij. “Stuk voor stuk toppers met een persoonlijkheid, die een steen in de rivier kunnen verleggen. Het zijn de mensen die het verschil maken voor onze organisatie, en daar investeren we dan ook in. Het nadeel van uitstekende medewerkers te hebben, is dat ze erg gegeerd zijn door anderen of getriggerd worden om zelf te gaan ondernemen. Als ze dan andere uitdagingen aangaan is dat jammer, maar het biedt ook kansen om vers bloed binnen te halen en dat zorgt telkens voor een nieuwe verrijking.” Leten heeft zelf ook al een aantal keren de kans gehad om andere oorden op te zoeken. “Ja, maar meer verdienen is een slechte drijfveer. Ik wil vooral relevant zijn in mijn job. Problemen van ondernemers helpen oplossen en zo een beetje meer welvaart in de provincie creëren.”
hoofdgerecht:
Als hoofdgerecht kwam in Mardaga op tafel: lamszadel met ratatouille, zwarte knoflook en polenta. De wijn was van Limburger Paul Van Dinter: El Primavera Crianza.
Om die belangen te behartigen, moet Leten vaak straffe standpunten innemen. “Daar word ik voor betaald”, zegt hij. “Ik zit niet op deze stoel om de vriend van iedereen te zijn. Wat telt is wat belangrijk is voor onze eigen achterban. Dat ik dan persoonlijk al eens de wind van voor krijg, neem ik er wel bij. In de politiek heb ik geleerd om een olifantenvel te kweken. Hoge bomen vangen veel wind. Zolang ik ’s morgens in de spiegel kan kijken en weet dat ik correct heb gehandeld, is voor mij de kous af.” Wat opvalt is dat Johann Leten altijd rustig blijft in discussies, en de andere partijen in het werkveld met respect behandelt. “Of het nu de andere werkgeversorganisaties zijn, de vakbonden of de politiek: ik ga nooit frontaal in de aanval en zal altijd voor de constructieve dialoog kiezen. Als ik er toch eens tegen in moet gaan, zal ik dat op voorhand aan hen communiceren. Daarom is de verstandhouding met allen zo goed, ook al zijn er soms tegengestelde meningen. Moest ik een aanhanger zijn van het conflictmodel, dan deed ik deze job geen 24 jaar…”
“Naast hard werk moet er ruimte zijn om eens goed te lachen.”
Leten krijgt al eens kritiek op zijn stijl, die door sommigen als flamboyant wordt omschreven. “Tja, ik leef niet anders dan toen ik student was”, zegt hij. “Een ‘bon vivant’, da’s waar. Maar zeker niet alleen dat. Alle medewerkers hier werken elke dag heel hard en zijn met serieuze dossiers bezig, maar daarnaast moet er ook ruimte zijn om eens goed te lachen en van het leven te genieten. Work hard, play hard. Ik besef goed dat het een stijl is waar niet elke ondernemer zich in thuisvoelt. Dat is ook helemaal niet erg, iedere organisatie heeft zijn eigen DNA. Bij Voka Limburg is het sociale aspect van netwerking en ervaringsuitwisseling tussen pot en pint erg belangrijk voor onze leden. Door op die behoefte in te spelen, is ons ledenaantal sinds ik hier ben zowat verdrievoudigd. Dan ga je de basisingrediënten van het succesrecept niet veranderen, uiteraard.”
Nog even terugkijkend op 24 jaar directeurschap, haalt Leten zich direct de dieptepunten voor de geest. “De financiële crisis in 2008 heeft veel ondernemingen pijn gedaan. Toen was het voor Voka alle hens aan dek om bij te springen waar we konden. Een zware dobber. En dan denk ik als dieptepunt eveneens aan de recente coronacrisis. Ook hier werd vele leden zwaar getroffen, inclusief onze eigen organisatie: geen opleidingen in ons gebouw, geen fysieke meetings van de netwerkgroepen, geen events… Het lag hier zo goed als stil en dat was echt onwezenlijk. De drang om er nu terug in te vliegen is dan ook groot.”
Aan hoogtepunten geen gebrek. “Wat ik vooral onthoud, is onze permanente groei”, zegt Leten. “Dat we zijn opgeklommen tot één van de leidende organisaties in Vlaanderen, is iets om fier op te zijn. En ook onze inbreng in het ontstaan van de Vlaamse Voka-structuur, met nadien nog een update naar de versie 2.0, is een verdienste die best mag gezien worden.”
dessert:
Om af te sluiten: een moelleux met rood fruit en pistache.
De Limburgse CEO is vandaag nog steeds één van de sleutelfiguren binnen het hele Voka-netwerk. “Ik ben al vrij snel na mijn aanstelling afgevaardigd naar Brussel en daar, doorheen de jaren, gebombardeerd tot Managing Partner van de overkoepelende organisatie. Een mooie aanvulling en verrijkende ervaring. Het is interessant om aan tafel te zitten bij nationale besluitvorming en ook intern de Voka-geledingen op elkaar af te stemmen. De omvorming van de Kamers voor Handel en Nijverheid naar één groot Voka-netwerk was zo’n historische stap die ik mee tot stand heb kunnen brengen. En dan is het fijn om de geweldige impact daarvan te kunnen vaststellen.”
“Zelf ondernemer worden? Nee, ik denk teveel na over alles.”
Of Leten tot aan zijn pensioen op zijn huidige stoel blijft zitten? “Er zijn in ieder geval nog uitdagingen genoeg”, antwoordt hij. “Als je kijkt welke drempels de bedrijven vandaag weer allemaal voor de voeten krijgen geworpen, zoals de crisis op de arbeidsmarkt, de Oekraïne-oorlog, de materialenschaarste, de energieprijzen, enzovoort: tja, dan is er ook voor Voka werk aan de winkel. Ondertussen heb ik wel geleerd dat de conjunctuur in cycli verloopt, en er na regen altijd zonneschijn staat aan te komen. We komen er in Limburg altijd sterker uit, en dat zal nu niet anders zijn. Ook al kost het nu allemaal veel geld, tijd en pijn…”
Of hij misschien zelf nog ooit ondernemer wordt? “Nee, ik denk teveel na over alles. Ik ben meer een manager, die dingen analyseert in plaats van op buikgevoel risico’s te nemen. Wat niet wil zeggen dat het hier niet vooruitgaat. ‘Doe wel en zie niet om’, zei één van onze bestuurders vroeger. Awel, da’s precies hoe wij hier te werk gaan. En zolang we ons amuseren zie ik niet in waarom we zouden veranderen.”
Omdat het werk ook zijn hobby is, zal je Johann Leten nooit echt ‘buiten functie’ zien. “Zwemmen, dat doe ik regelmatig. Fietsen komt er eigenlijk niet meer van. En voor de rest ontspan ik me tijdens events. Het Schots Weekend en Pukkelpop zijn zo’n vaste afspraken op de kalender waar ik écht naar uitkijk. Work hard, play hard, weet je wel…”
