“Als we puur naar de cijfers kijken, lijkt de bodem van onze economie bereikt”, zegt Johann Leten van Voka Limburg. “Onze bedrijven doen het op dit moment nog maar net beter dan tijdens het dieptepunt van de coronacrisis in mei 2020.” Daarmee eindigt dit jaar, dat nochtans hoopvol begon met de opflakkering na de crisis, in mineur. Grote boosdoeners zijn de sterk gestegen energieprijzen en het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, waardoor de export naar Rusland helemaal opdroogde.
Toch moeten we niet helemaal wanhopen, want de voorspellingen zijn dat er vanaf het tweede kwartaal 2023 opnieuw groei zal zijn. “Dit herstel zal echter veel trager zijn dan na de coronacrisis, omdat de energieprijzen en loonkosten hoog blijven en de impact van de renteverhogingen nog moet volgen”, weet Johann Leten. “Bovendien kan dit nog wijzigen als het komende maanden erg koud wordt, als het conflict in Oekraïne verder escaleert of wanneer de groeivooruitzichten in China en de VS tegenvallen.”
En dan is er nog de loonhandicap. “De Nationale Bank berekende dat de bedrijven hierdoor 2,4% marktaandeel verliezen in 2023, terwijl dat normaal gemiddeld 0,8% is”, stipt Leten aan. “De automatische loonindexering is de boosdoener die ervoor zorgt dat de loonhandicap ten opzichte van onze buurlanden zal pieken op maar liefst 17% in 2024. Gigantisch… Hoe we dat gaan dichtfietsen? Het groeiende begrotingstekort laat niet meteen toe om dure maatregelen te nemen. Echter niet alle maatregelen moeten per se geld kosten. Het herzien van de automatische loonindexatie, langer werken, een flexibelere arbeidsregeling en een efficiënter vergunningenbeleid kunnen al heel wat soelaas bieden. Waar wachten ze in Brussel nog op?”
Wat zijn nu de deel-indicatoren die leiden tot deze analyse?
Starters:
Voorlopig zijn er dit jaar gemiddeld -4,32% minder starters dan in 2021. We gaan voor het eerst sinds vele jaren geen record breken in het aantal Limburgers dat met een nieuwe zaak begint.
Export:
Het is geleden van mei 2020 (in volle coronacisis) dat nog minder certificaten werden verstrekt dan afgelopen maand november (1515 stuks). De exportwaarde blijft desondanks nog steeds 18% boven het novembergemiddelde.
Bouw:
Na de sterke krimp in het totale aantal bouwvergunningen in juli, flakkert de bouw opnieuw op. Deze expansie wordt hoofdzakelijk gegenereerd vanuit de residentiële nieuw- (+54.7%) en renovatiebouw (+24%). Wat betreft de niet-residentiële projecten blijft de toename beperkt.
Voertuigen:
De voertuigenmarkt, met zowel personenauto’s als bedrijfsvoertuigen, wordt in de nabije toekomst aangestuurd door een positieve trend. Alleen voor de opleggers dient zich een neerwaartse tendens aan.
Arbeidsmarkt:
Het aantal werkzoekenden krimpt met -1,2% tot 22.620 eenheden. Voor de vrouwen is de daling (-1.7%) bijna driemaal zo groot als voor de mannen (-0.6%). Voor beide geslachten gaat het opnieuw om een nieuw diepterecord. Momenteel wijst alles er echter op dat de werkloosheid na de jaarwisseling opnieuw hoger zal uitvallen dan twaalf maanden geleden. Ook het aantal uitgeschreven vacatures valt terug, tot 2.916 stuks. Het jobaanbod staat daarmee op het laagste peil voor dit jaar.
Uitdagingen zijn er dus genoeg…