Contractbreuk over subsidies zaait verdeeldheid

De situatie is intussen gekend. Vlaams minister Zuhal Demir wil zowat 1,2 miljard euro aan beloofde subsidies inhouden door met de botte bijl te kappen in de groenestroomcertificaten die nochtans officieel voor tientallen jaren werden vastgelegd op het moment van de investering. Waar aanvankelijk werd geopperd dat er ‘slechts’ 200 grote investeerders zouden getroffen worden, tonen studies nu aan dat er maar liefst 2.189 Vlaamse bedrijven ‘gejost’ zijn.

“Daarvan liggen er minstens 300 in Limburg, goed voor 612 installaties”, klaagt Jonas De Raeve van Voka Limburg aan. Het gaat niet alleen om grote bedrijven: in twee op de drie gevallen zijn het gewone kmo’s, 1/5 zijn landbouwbedrijven en ook vzw’s, scholen, gezondheidsinstellingen en gemeenten dreigen grote sommen aan vastgelegde inkomsten te verliezen.

De geviseerde ondernemers zijn woest. Zoals Jurgen Oben, zaakvoerder van Oben Ramen en Deuren in Zonhoven (52 medewerkers). In 2011 legde hij op 850 zonnepanelen op zijn dak. “Als deze installatie eind 2024 afbetaald is, verwacht ik nog 500.000 euro aan groenestroomcertificaten. Als die inkomsten wegvallen, betekent dit een serieuze aderlating en totale hertekening van ons businessplan. En ja, hoewel we dit wel overleven, blijft dit pure contractbreuk.”

Tineke Kempeneers van Galvacoat Steelcoat en Metalix in Lummen (90 mensen), dreigt zelfs elk jaar een miljoen euro aan steun te verliezen. “In 2009 legden we in totaal 4.200 zonnepanelen en in 2011 nog eens 6.000. Die leveren op jaarbasis samen ruim een miljoen euro aan groenestroomcertificaten op. Als die wegvallen, heeft dit een gigantische impact op onze afbetalingen en dagelijkse werking. Noodgedwongen zullen we ons businessplan dan volledig moeten hertekenen”, zegt Kempeneers. Zij vindt Demirs knip ongehoord. “We worden twee keer gestraft: voor ons ondernemerschap én voor onze groene gedachte.”

Jurgen Gobyn van Gobo Transport in Lanaken (230 medewerkers) bevestigt. “In 2011 heb ik 6.000 panelen gelegd. Die leveren me jaarlijks toch een half miljoen euro op. Zonder die inkomsten klopt mijn businessplan niet meer. Pure contractbreuk noem ik dit.”

De werkgeversorganisaties staan in dit dossier resoluut aan de kant van hun leden. Jonas De Raeve (Directeur Belangenbehartiging bij Voka Limburg): “Ondernemingen hebben in hun langetermijnplannen rond investeren, personeel en groei, rekening gehouden met de inkomsten uit de groenestroomcertificaten. Ook al omdat dit nefast is voor de rechtszekerheid, is het een slecht idee om in te breken in lopende contracten.”

Ruben Lemmens van VKW Limburg is scherp: “Het Vlaamse energiebeleid heeft intussen een serieus track record op vlak van rechtsonzekerheid en juridisch drijfzand. Hoe kunnen onze bedrijven, laat staan buitenlandse investeerders, het beleid nog vertrouwen als de Vlaamse Regering zomaar terugkomt op duidelijke afspraken, beloftes breekt en telkens weer de spelregels tijdens de wedstrijd verandert? Hoe wil men bedrijven nog stimuleren om mee hun schouders te zetten onder duurzame beleidsdoelstellingen, wanneer pionierswerk, ondernemerschap en winstgevendheid worden afgestraft?”

Bart Lodewyckx (Unizo Limburg) treedt zijn collega’s bij: ““Dit is niet fair. Kmo’s worden onterecht bestraft. Het probleem is dat men geen rekening houdt met andere noodzakelijke subsidies die bedrijven krijgen. We begrijpen dat de Vlaamse regering een criterium zoekt, maar pas dit dan zuiver toe op de steun voor zonnepanelen. Dat sluit bovendien aan bij de Europese doelstellingen om meer steun voor groene investeringen toe te laten.”

En hij gaat verder: “We vragen met Unizo concreet om de knip in de certificaten niet door te voeren voor ondernemers die alleen met steun voor zonnepanelen onder het Europese toegestane bedrag blijven. De grote bedrijven die met zonnepanelenparken een verdienmodel hebben opgebouwd, ontspringen zo de dans niet. Want zij zitten boven dit bedrag, maar kmo’s die hebben geïnvesteerd in zonnepanelen op hun dak worden geen ‘collateral damage’.”