Een korte situatieschets: enkele jaren geleden besliste onze regering dat de btw voor sloop en heropbouw in centrumsteden verlaagd werd van 21% naar 6%. En dat voor zowel particulieren als bouwbedrijven. Tijdens de coronacrisis werd dit uitgebreid naar het volledige land. “Veel bedrijven kochten toen, als opportunisten, heel wat te slopen gebouwen op”, weet Dennis Vangeneugden. “Dat zij nu plots 21% btw in plaats van de verwachte 6% zullen moeten betalen, zorgt dat zij hun financiële plannen in het water zien vallen en hun financiële buffer zien uitdunnen. Grotere spelers kunnen dit aan, maar voor de kleinere bedrijven kan dit catastrofale gevolgen hebben.”
Maar daar stopt het niet, zegt Vangeneugden. “Het zijn niet alleen de bouwpromotoren die dit zullen voelen. Verre van zelfs. De particuliere bouwer ziet straks de aankoopprijs van zijn droomwoning misschien wel met 50.000 euro stijgen, en moet dan vaak noodgedwongen afzien van de transactie…”
Hij geeft een voorbeeld uit eigen ervaring. “We bouwden met Kepler zopas twee nieuwbouwwoningen in Kortessem, waarmee we twee gezinnen gelukkig konden maken. Beide bewoners gaven aan ontzettend opgelucht te zijn dat zij nog een woning konden kopen volgens de huidige btw-tarieven. Met 21% btw was dat onmogelijk geweest. En dan vraag ik mij af: waarom moeten mensen die via een bouwpromotor aankopen, nu worden afgestraft? Of het nu een bouwpromotor is die een woning sloopt en heropbouwt, of de particulier zelf: wat maakt het uit?”
Dennis Vangeneugden (rechts op de foto) vindt de regelgeving niet toekomstgericht. “De vraag naar kwalitatieve en duurzame woningen zal de volgende jaren alleen maar toenemen. Door de grote onzekerheden, strengere duurzaamheidseisen en stijgende materiaalprijzen nemen alsmaar minder particulieren dat risico. Renoveren is haast een onbetaalbaar verhaal geworden. Voor stadsontwikkeling, het vernieuwen én verduurzamen van ons Belgisch woonaanbod zijn het de bouwpromotoren die op grotere schaal het verschil kunnen maken. En die nu net alle wind uit de zeilen wordt genomen.”
Evenredige korting
De CEO van Kepler vreest dat ‘betaalbaar wonen’ onbetaalbaar wordt. En lanceert een idee: “Als je wil dat de woonmarkt verduurzaamt, waarom link je het btw-tarief dan niet aan het E-peil of EPC? Leg energievoorwaarden op aan ontwikkelaars, stimuleer ze om verder te gaan dan de BEN-woningen waarmee ze duurzaamheid claimen – terwijl ze gewoon aan de norm voldoen – en gebruik de bouwsector om mee de Green Deal te realiseren. Wordt een woning bij een ontwikkelaar duurder wanneer er zonnepanelen geplaatst worden? Zelfs als de bouwpromotor hier marge op neemt? Misschien, maar nooit zoveel duurder dan die 21% btw…”
En Vangeneugden besluit: “Als het van mij afhangt, zou het btw-tarief zelfs recht evenredig mogen worden berekend met het energiepeil van een woning. Een soort staffel-korting, zeg maar. Een EPC van -20? Is 0% btw. Ook al is zo’n energiepeil nu nog onhaalbaar – ja, zelfs voor ons – het toont tenminste dat we als land duurzaamheid serieus nemen en zowel particulieren als bedrijven steunen die hierin het verschil kunnen maken. Nu keer je hen net de rug toe. En dan zijn politieke partijen straks verbaasd dat ze de kiesdrempel niet halen…”