Een machine die het verteringsproces van een menselijke maag nabootst en zo gedurende een proces van vele uren voedselresten verteert tot grijs afvalwater is niet bepaald nieuw. Het concept werd twintig jaar geleden al in de Verenigde Staten gelanceerd. Sindsdien heeft het apparaat zijn weg gevonden naar heel wat (groot-)keukens in Amerika, het Midden-Oosten en Azië. Maar hoewel bij ons veel inspanningen worden geleverd om de afvalberg te beperken, is het toestel in Europa, en zeker in de Benelux, amper te vinden. De firma 2 Smart 2 Waste uit Hasselt probeert daar sinds een jaar verandering in te brengen.
“Onze klanten zijn vooral grote woonzorgcentra en ziekenhuizen, waar je vaak met grote overschotten zit van het bereiden van maaltijden of na het eten”, zegt algemeen directeur Geert Proost van 2 Smart 2 Waste. “Maar een bio-digester heeft zeker ook zijn plek in een goed draaiende horecazaak. Toch is Flore in Geel de allereerste horecazaak in Vlaanderen die het apparaat in zijn keuken geïntegreerd heeft. Ik ben heel blij dat zaakvoerder Cedric Mertens en zijn personeel hun scepsis hebben overwonnen en nu erg enthousiast zijn. We namen voor het eerst deel aan de horecabeurs en daar was de belangstelling erg groot. Er beweegt duidelijk wat. En wie twijfelt, geraakt meestal overtuigd wanneer ze de machine bij Flore aan het werk zien.”
Alleseter
Proost noemt het principe ‘vertering zonder darmen’. Het voedsel dat je in de machine gooit, wordt door peddels die twee kanten op kunnen draaien door elkaar gehaald. Uit het water haalt het apparaat zuurstof die, samen met micro-organismes die in de voeding aanwezig zijn en met toegevoegde enzymes, zorgt voor een natuurlijk verteringsproces. “Dat neemt tussen de 4 en 24 uur in beslag”, zegt Proost. “Je moet de machine dus eigenlijk voortdurend blijven voeden. Na afloop blijft van dat voedsel niets meer over, zelfs geen brokken. Al wat rest, is grijs water. Dat gaat vervolgens langs de vetafscheider, dat resten van vetten en oliën opvangt. Die vetten kan je nadien hergebruiken als bijvoorbeeld mestverbeteraar of biologische brandstof. De rest van het water gaat via de riolering naar de zuiveringsinstallatie van Aquafin.”
‘Marie het varken’ zoals Geert Proost grappend zijn alleseter noemt, kan tot 75 kilo voedsel per dag verteren. Daar horen geen schelpdieren bij (“wel schaaldieren”), grote hoeveelheden saus of soep (“die lopen er los door”) of grote beenderen. Marie is het middelgrote model, Charles is een voor maximaal 10 kilo per dag, terwijl Albert vanaf 100 kilo aan de slag gaat. Aan Marie hangt een prijskaartje van 16.000 euro. “Dat is niet weinig, maar in veel keukens vind je duurdere toestellen. En deze investering heb je in drie jaar terugverdiend.”
Geen gesleur met zakken
Cedric Mertens beaamt dat hij eerst ook terughoudend was over de werking en de voordelen van het apparaat. “Maar nu het twee weken meedraait in onze keuken zijn we heel tevreden, het werkt echt goed”, zegt de zaakvoerder van de Geelse horecazaak. “Voor Flore betekent het concreet één volle afvalcontainer per week minder, terwijl onze afvalkosten normaal tussen 800 en 900 euro per maand zijn. Minder volle containers geeft een betere hygiëne, maar ook minder transport om dat afval op te halen.”
“Het grote verschil zit vooral in de tijd aan het eind van de werkdag, wanneer de keuken wordt opgekuist en alle stinkende afval in lekkende zakken naar de container wordt gebracht. Dat zijn karweitjes die niemand graag doet, terwijl ze ook arbeidsuren kosten. Omdat het personeel nu de hele dag door het voedselafval in het toestel kiepert, valt dat vieze klusje ’s avonds weg. Het vraagt wel even een aanpassing in de werkwijze, want de medewerkers moeten nu opletten dat ze er niet zomaar ineens de resten van een bord in vegen. Ze moeten er eerst de satéstokjes of servetten uitvissen. Maar intussen zijn ook zij overtuigd van de voordelen.”