Tijdens een bezoek op 21 mei aan de Vlaamse onderzoeksorganisatie VITO ondertekende Ingrid Lieten, Vlaamse viceminister-president en minister van innovatie, de beheersovereenkomst voor de periode 2014-2018 tussen de Vlaamse regering en VITO . De jaarlijkse dotatie van VITO voor die periode werd bovendien verhoogd tot 38,6 miljoen euro. Dit bevestigt het vertrouwen van de Vlaamse regering in de door VITO ingeslagen onderzoekspaden.
Duurzame chemie, energie, gezondheid, materialen- en landgebruik: dat zijn de vijf thema’s waarop VITO zich focust. Ze sluiten perfect aan bij de missie en expertise van VITO als technologische onderzoeksorganisatie en bieden een antwoord op de maatschappelijke uitdagingen waar mens en maatschappij vandaag en morgen mee worden geconfronteerd. Al die socio-economische ontwikkelingen vergen nieuwe en betere, duurzame technologieën, maar ook een omslag in het denken. VITO zet daarom in op duurzaamheid en transitiedenken als bindende factor tussen de vijf onderzoeksthema’s.
Minister van Innovatie Ingrid Lieten: “VITO is een vaste waarde in het Vlaams innovatielandschap. VITO heeft de maatschappelijke uitdagingen, zoals energievoorziening en materiaalschaarste bovenaan haar onderzoekagenda geplaatst. Ook nu zal VITO nieuwe relevante onderzoeksthema’s aansnijden zoals duurzame chemie, energievoorziening in steden en geothermie. Daarom ben ik blij dat ik met VITO een nieuwe overeenkomst van 5 jaar heb kunnen afsluiten die extra middelen voorziet om hun maatschappelijk relevant onderzoek uit te kunnen bouwen.” De minister vervolgt: “Ik ben daarnaast zeer opgetogen over de samenwerking tussen VITO en EnergyVille, waarmee ze samen met imec alle topexpertise met betrekking tot energieonderzoek bundelen. In het Limburgplan (SALK) staat energieonderzoek en dus EnergyVille terecht als een van de prioriteiten.”
Voorzitter Raad van bestuur van VITO, em. prof. dr. Harry Martens : “Wij zijn blij dat we opnieuw het vertrouwen hebben gekregen van de Vlaamse regering en het sterkt ons dat we op de goede weg zijn. Als VITO is het onze missie om het economisch en maatschappelijk weefsel in Vlaanderen te versterken en wij hopen de komende jaren onze dienstverlening aan de industrie en in de groeilanden, zoals China en India, op het vlak van duurzame ontwikkeling en cleantech verder uit te bouwen.”
VITO-realisaties
De contractinkomsten van VITO – het onderzoekswerk voor de bedrijfswereld en andere opdrachtgevers – gingen in stijgende lijn en bedroegen in 2013 al 71 % van de totale opbrengst, naast de dotatie van de Vlaamse overheid. In de bedrijfswereld begeleidde VITO jaarlijks zo’n 100 kmo’s bij innovatieprojecten. Jaarlijks werd er één spin-off gecreëerd. In China brak VITO ook door met het onderzoek rond luchtkwaliteitsmanagement. De door VITO gerealiseerde cleantech steunt op een zeer degelijke kennis- en competentiebasis. Alleen al in 2013 publiceerde VITO 198 wetenschappelijke artikels, waarvan meer dan 30 % behoort tot de top tien van hun vakgebied. Op het gebied van duurzame energie onderzoekt VITO al geruime tijd de mogelijkheden voor een eerste geothermiecentrale in Vlaanderen. In dit kader zegde de Vlaamse regering op vraag van minister Lieten en minister-president Peeters op 9 mei jl. nog 2 miljoen euro extra middelen toe om de eerste proefboring mee mogelijk te maken. Minister Lieten kreeg een stand van zaken van dit onderzoekstopic gepresenteerd tijdens haar bezoek.
Extra steun voor duurzame energievoorziening in steden
Naast diepe geothermie kwamen nog meer onderzoekstopics uit duurzame energie aan bod. Om tot de Europese top in dit onderzoeksdomein te behoren, hebben VITO en KU Leuven EnergyVille opgericht, dat het energieonderzoek in Vlaanderen bundelt. De Vlaamse Regering heeft, op initiatief van minister-president Kris Peeters en viceminister-president Ingrid Lieten, op 9 mei beslist om 1 miljoen euro toe te kennen aan het partnerschap KU Leuven, VITO, imec en IMOMEC/Universiteit Hasselt voor het uitvoeren van de voorstudie ‘Uitbouw van expertisecentrum voor duurzame energievoorziening voor steden’. Een tijdige opstart is uiterst belangrijk om snel impact in Limburg te genereren.
Prof. Ronnie Belmans, CEO: “EnergyVille heeft grootse ambities om het energieonderzoek in Vlaanderen op de wereldkaart te zetten onder andere wat betreft fotovoltaïsch onderzoek en de ontwikkeling van thermische netten. De Vlaamse regering gelooft in die plannen en heeft haar uiterste best gedaan ons te helpen onze expertise voort te zetten en nieuwe onderzoekers aan te trekken.
Met de voorstudie wensen de projectpartners een grondslag te leggen voor de uitbouw van het expertisecentrum voor hernieuwbare energiebronnen die in de stedelijke omgeving van de toekomst van belang kunnen zijn. De doelstellingen zijn het uitwerken van een strategische/ onderzoeksplanning voor fotovoltaïsche (PV) systemen en thermische netten, het voorbereiden van de uitrol van essentiële laboratoriuminfrastructuur in de EnergyVille-gebouwen en het realiseren van eerste demonstratoren ter illustratie van specifieke, innovatieve R&D-concepten.”
De voorstudie zal een grondslag leggen voor een ‘Vlaams Fotovoltaïsch Innovatie Initiatief’, dat het partnerschap wenst uit te bouwen in 2015-2017 in Genk op de Thor-site, met nieuwe laboratoria en geïntegreerde onderzoeksgroepen die op een systematische manier industriële spelers kunnen bedienen over heel de PV-waardeketen. Het expertisecentrum zal een maximale waarde bieden aan bestaande industriële spelers en kansen bieden voor de uitbouw van nieuwe spin-off bedrijven in deze sector.
Daarnaast zullen de projectpartners de voorstudie van alle elementen aanpakken die nodig zijn om in Vlaanderen een industriële grondslag te leggen voor thermische netten van de vierde generatie. Met de opstart van de onderzoeksactiviteit wordt door de partners ondersteuning en kennisoverdracht voorzien naar alle actoren in de gehele waardeketen van warmtenetten.
Binnen dit vooronderzoek zullen de vier partners hun expertises in energie-onderzoek samenbrengen: imec is al jarenlang wereldexpert in onderzoek en ontwikkeling van zonneceltechnologie, waarnaast UHasselt/imomec zich specialiseerde in materiaalontwikkeling en betrouwbaarheidsonderzoek. Recent zetten beide spelers ook sterk in op de ontwikkeling van nieuwe batterijmaterialen en -concepten. KU Leuven biedt deskundigheid in fotovoltaïsche vermogensomzetting en thermische opslag. VITO heeft een sterke reputatie met haar onderzoek naar batterijsystemen, geothermische conversie en thermische systemen.
