Het aantal sociale controles in de provincie Antwerpen ligt volgens Securex dit jaar gevoelig hoger dan de voorbije jaren. Roel Baeyens van Securex regio Kempen zet enkele tips op een rijtje.
De sociaal inspecteurs mogen bij hun opdracht vrij binnengaan in alle arbeidsplaatsen of andere plaatsen die aan hun toezicht onderworpen zijn of waarvan zij kunnen vermoeden dat daar personen werken die onderworpen zijn aan de wetgeving waarop zij toezicht uitoefenen. “Het recht van toegang geldt voor elk uur van de dag en van de nacht”, zegt Roel Baeyens. “Bovendien moeten zij de werkgever hier niet op voorhand van verwittigen.”
Onder arbeidsplaatsen wordt verstaan: alle plaatsen waar werkzaamheden worden verricht die aan het toezicht van de sociaal inspecteurs zijn onderworpen of waar personen tewerkgesteld zijn die onderworpen zijn aan het de bepalingen van de wetgeving waarop zij toezicht uitoefenen. Het gaat onder meer om (gedeelten van) ondernemingen, (gedeelten van) inrichtingen, gebouwen, lokalen, plaatsen gelegen binnen het bedrijfsterrein, werven en werken buiten de ondernemingen.
De toegang tot de bewoonde ruimten is aan veel strengere voorwaarden onderworpen, aangezien hier de privésfeer betreden wordt. De inspecteurs hebben enkel recht van toegang in de volgende gevallen:
- voor een vaststelling op heterdaad van een inbreuk;
- op verzoek of met toestemming van de persoon die het werkelijk genot heeft van de bewoonde ruimte. Dit verzoek of deze toestemming moet schriftelijk en voorafgaand gegeven worden;
- in geval van oproep uit de bewoonde ruimte;
- in geval van brand of overstroming;
- met een machtiging van de onderzoeksrechter (visitatiebevel).
Het recht op toegang van de bewoonde ruimten geldt voor elk uur van de dag en van de nacht, maar in geval het op machtiging van de onderzoeksrechter gebeurt, moet een visitatie tussen 21 uur en 5 uur bijzonder gemotiveerd worden.
Tijdens deze visitaties mogen de sociaal inspecteurs gebruik maken van al hun bevoegdheden (verhoor van personen, inwinnen van inlichtingen, beslag leggen,…), behalve van de bevoegdheid tot opsporen van informatiedragers en het recht van toegang tot informaticasystemen. In bewoonde ruimten zal het immers vaak om de privécomputers en privédocumenten gaan.
Een visitatie is geen huiszoeking. “De sociaal inspecteurs hebben dus niet het recht om de woning te onderzoeken, kasten open te maken, dingen te verplaatsen”, aldus Baeyens. “Achten de sociaal inspecteurs een huiszoeking noodzakelijk om sociaalrechtelijke inbreuken vast te stellen, dan dienen ze een huiszoekingsbevel aan de onderzoeksrechter te vragen.” Deze laatste mogelijkheid is enkel weggelegd voor sociaal inspecteurs die eveneens de hoedanigheid hebben van officier van gerechtelijke politie.
