Bij de opening van de Floriade staart de Nederlandse koning Willem-Alexander bewonderend naar een gebouw dat is samengesteld uit 34 identieke delen. Het is gebouwd met hout en glas. Men licht de koning toe dat het om een circulair gebouw gaat, dat na zes maanden weer kan worden gedemonteerd, opgeborgen en elders hergebruikt. Een staaltje van duurzame techniek, ontworpen en geplaatst door het Belgische bedrijf Shellterwood.
Kempense start-up
ShellterWOOD blijkt een start-up uit het Kempense Retie te zijn. Het bedrijf is het resultaat van een samenwerking tussen event designer Shellter uit Mol en de innovatieve houtskeletbouwer WOODinc uit Retie.
Jeroen Schuijf, Omar Curière en Stefan Mertens zijn de zaakvoerders van Shellter, dat met het ontwerp en de ontwikkeling van de Tomorrowland Dreamvillage al een mooi visitekaartje heeft afgeleverd. WOODinc is het bedrijf van Eric Van de Heyning, een telg van de bekende Turnhoutse bouwfamilie, die in Japanse tempels de inspiratie vond voor het bouwen van volledig circulaire, gepatenteerde houtskeletbouw.
Identieke boxen
ShellterWOOD ontwerpt en bouwt tijdelijke constructies met identieke boxen. De houten constructies klikken met een gepatenteerd systeem eenvoudig in en uit elkaar, de glazen wanden worden zonder kaders bevestigd. “De twee gebouwen die we voor de Floriade plaatsten, bestaan uit 34 en uit 32 boxen, telkens van 5,5 op 5,5 meter”, legt Eric Van de Heyning uit.
“De opdracht was: bouw een gebouw met zo weinig mogelijk onderdelen, dat elke kluns in elkaar kan zetten”, zegt Stefan Mertens. De ontwikkeling ervan startte in april 2021, Floriade plaatste de bestelling in november. Op zes weken tijd stonden de beide paviljoenen er. Het verschil met containers is groot. Niet alleen qua design. “Een vrachtwagen vervoert 8 boxen”, zegt Stefan Mertens.
Echt circulair
“Het bijzondere aan dit concept is dat het echt circulair is”, benadrukt Jeroen Schuijf. “Traditionele bouwsystemen laten je dan vaak in de steek. Afbreken staat gelijk aan slopen. Door het te bekijken door de bril van een evenementenbouwer, zie je de mogelijkheden om zo’n constructies snel weer af te breken en meermaals weer op te bouwen.”
Eric Van de Heyning beaamt: “Circulariteit is vaak greenwashing. Wij bewijzen dat het wel kan, want wij verkopen deze constructies, maar kopen ze na gebruik ook weer terug. De eerste constructies bouwen we voor evenementen zoals de Floriade en Tomorrowland, maar we kunnen dit ook toepassen voor woningbouw en zelfs voor bedrijven.”
Nieuwe toepassingen
“Hoeveel kantoren zouden vandaag niet leegstaan? Wij kunnen met dit bouwsysteem kantoren zetten die we groter, maar ook weer kleiner kunnen maken naargelang de behoefte. Moet er een verdieping op, of er weer een af? Dat kan. In de woningbouw lijkt dit vandaag minder evident. Een particulier bouwt een woning voor gemiddeld veertig jaar en daarna wordt deze meestal gesloopt. Mensen investeren dus hun hebben en houden in een afvalberg. Bij circulaire constructies investeren ze in een materialendepot zodat de gebruikte materialen hun waarde zoveel mogelijk behouden. In plaats van betalen om af te breken, wordt het geld krijgen voor uw materialen.”
Hout is duurzaam
Hout is volgens Eric Van de Heyning het beste materiaal voor circulaire woningbouw. “De Japanse tempels staan er al duizend jaar. We willen geen gebouwen meer zetten met materiaal dat je nadien enkel nog als steenpuin kan hergebruiken. Elk bedrijf, elke stad, is vandaag bezig met circulariteit.”
“Het gaat om vastgoed dat niet vast is”, voegt Omar Curière toe. “In Japan kiezen ze voor houtskeletbouw, omdat de constructies aardbevingbestendig zijn. Maar ook constructies voor evenementen moeten robuust zijn. Als op zo’n vloer enkele honderden mensen ‘van links, naar rechts’ meedansen, moet dat kunnen.”
Huwelijk
“Wij kunnen refurbishen wanneer we zo’n constructie na langere tijd recupereren”, zegt Eric Van de Heyning. “Eigenlijk is dat niet nieuw. Als de boeren vroeger een grotere stal wilden, braken ze de oude af, demonteerden ze alle balken, kuisten alle stenen en hergebruikten ze het materiaal. We hebben dat verleerd en dat is fout. Dit huwelijk tussen de evenementensector en de traditionele bouwsector biedt nieuwe mogelijkheden. Circulair bouwen is winst voor iedereen, voor de gebruiker, de hergebruiker, de producent en vooral het klimaat.”
