LILLE – Op 1 juni gaat hij met pensioen als directeur van recreatiedomein de Lilse Bergen. De nu 65-jarige Fons Van Bael heeft 38 jaar aan het roer gestaan bij de Lilse Bergen. Het domein opende voor het publiek in juli 1981. Van Bael kwam aan boord in juni 1982. Tijd voor een terugblik én een vooruitblik, samen met zijn opvolger, de 38-jarige Bart Verheyen.
MIK: U hebt deze job 38 jaar gedaan. Mag ik er dan van uitgaan dat u dat graag hebt gedaan?
Fons Van Bael: Als je ergens 38 jaar blijft, dan kan dat zijn om twee redenen. Ofwel doe je het doodgraag, ofwel vind je niks anders. Ik heb dit doodgraag gedaan. Afscheid nemen is geen eenvoudige zaak. In juni stop ik. Mei is de maand van de overdracht aan mijn opvolger, Bart Verheyen. Hij is met vlag en wimpel uit het examen gekomen.
Bart Verheyen: Ik kom van bij het departement Vrije Tijd bij de Provincie Antwerpen. Het wordt boeiend om dit domein te beheren en met mijn voeten in de praktijk te staan in de plaats van, zoals dat was bij het provinciebestuur, de grote lijnen uit te zetten.
Overheidsbedrijf met privé filosofie
MIK: Bij de provincie zijn ze wellicht blij met de aanstelling van Bart Verheyen. Er zijn toch gesprekken gaande om de provincie een groter aandeel in het beheer te geven.
Fons Van Bael: Dat is zo. Tot nu was dit domein van de intercommunale IOK, de provincie en de gemeente Lille. Maar de IOK zal eruit stappen. We praten nu met Lille en de provincie over de toekomst van het beheer. Vanuit Lille krijgen we logistieke steun en in het verleden was hier tewerkstelling vanuit het gesco statuut (gesubsidieerde contractuelen). Maar het domein is altijd zelf bedruipend geweest. Ik heb het altijd beheerd als een privé bedrijf. Het is nooit beheerd vanuit de filosofie van een zuiver overheidsbedrijf, want een overheidsbedrijf moet eigenlijk geen winst maken. Wij wilden toch winst maken. Want als je geen winst maakt, kan je niet investeren. En als je niet investeert, dan geraak je uit de markt. Er zijn voorbeelden legio van domeinen die te weinig hebben geïnvesteerd en daardoor hun glans verloren. Ik geloof dat wij over die 38 jaar niet van onze glans verloren hebben. Ik ben ervan overtuigd dat wij aantrekkelijk zijn gebleven voor onze recreanten en onze kampeerders.
De uitgaven moet je zo zuinig mogelijk beheren. Daar was ik soms wat berucht in. En tegelijk aan de inkomstenkant het maximum eruit proberen halen. Maar je mag ook niet vergeten dat wij zitten in een sociale context. Dus je moet hier ook een evenwicht zoeken tussen het sociale aspect en het financiële aspect.
Actiever
MIK: Op 38 jaar zal er wel veel veranderd zijn, bijvoorbeeld in de manier waarop mensen aan toerisme doen.
Fons Van Bael: Het landschap is serieus veranderd. En het zal nog meer veranderen. Daar speelt de coronacrisis ook een rol in. Die crisis zal veel mensen zich doen afvragen of het eigenlijk wel nodig is om zoveel verre reizen te maken. Ik geloof dat vakanties dichter bij huis de komende jaren aan belang zullen winnen. De laatste jaren is er ook een evolutie geweest van passief recreëren naar het meer avontuurlijke. Zelfs in de speeltuigen zie je dat.
Ook in de verblijfsrecreatie is er een trend naar weer meer tenten en kampeerauto’s. Dat zal de eerstkomende jaren nog toenemen, ook onder invloed van de coronacrisis.
MIK: Hebt u een bepaald recept gehad om in die 38 jaar succesvol te blijven als recreatiedomein?
Fons Van Bael: Recepten zijn voor in de keuken. Wat ik had, is fingerspitzengefühl in combinatie met alles goed in de gaten houden. En: personeel, personeel, personeel! Als je niet kan investeren in de omvang van personeel, dan moet je investeren in de kwaliteit van je personeel. Ik denk dat we op dat vlak veel geluk hebben gehad. We hebben altijd een goede ploeg gehad. De sfeer zit juist. Iedereen trekt het een beetje. Ieder beschouwt het domein een beetje als van hem of van haar. De mensen zijn mee en dan kunnen ze zelfs ook jou soms eens bijsturen. Het is ook belangrijk om aan je mensen duidelijk te maken waar je mee bezig bent. Het is al gebeurd dat ze het nut niet zagen van een investering die ik deed. Je moet dat verklaren. Het is maar normaal dat zij ook niet alles zien. Maar als je dat dan uitlegt, zijn zij ook weer mee.
Bovendien is het een wisselwerking. Als je medewerkers met ideeën komen, moet je daar goed naar luisteren en die in overweging nemen. Ik heb mij ook nooit beter gevoeld of mij boven de mensen gesteld. Hoewel ik soms een kleine dictator kan zijn, dat weet ik van mezelf. Maar je moet wel tussen hen staan en van daaruit de knopen doorhakken. Anders ben je een vreemde, dan ben je niet degene die mee aan de kar trekt.
Hart en verstand
MIK: Hebt u nog goede raad voor uw opvolger?
Fons Van Bael: ik heb de hele maand niks anders gedaan dan hem overstelpt met raadgevingen. Soms had hij nog niet de kans gehad om zijn jas uit te trekken toen hij binnen kwam, of ik was al aan het orakelen. Maar mijn voornaamste goede raad, aan iedereen eigenlijk, is: volg jezelf. Verloochen jezelf niet. En ik ken Bart ondertussen genoeg om te weten dat hij dat niet zal doen. Je moet uiteindelijk je gevoel volgen. Dat is iets wat je opbouwt. En beslissen met een goede mix tussen verstand en hart. Dan zal het wel lukken. En ik zal hier geregeld wel eens komen spieken, incognito.
Bart Verheyen: Dat zal niet lukken voor Fons Van Bael, om hier incognito rond te lopen!
Fons Van Bael: Misschien moet ik ook de raad geven om het weekendwerk te beperken. Ik heb de gewoonte gehad om in de zomer veel zaterdag en zondagen te komen werken. Maar als je niet oppast, heb je op den duur geen privé leven meer. Ik zat in die weekends dan niet veel aan mijn bureau, maar ik ging het domein op. Ik kon inspringen waar nodig en voor de rest ging ik wandelen of reed ik met een golfkar rond. Je wordt dan geregeld aangesproken door klanten en dat is nuttig. Zo kom je al eens iets te weten.
Ik heb ook enorm veel voldoening gehad van de goede seizoenen. Als je dan op de dagrecreatie de mensen ziet genieten, dan denk je: op die 38 jaar hebben we het toch niet slecht gedaan. Dat zijn mooie dingen die je meeneemt.
MIK: Zal de opvolger ook 38 jaar aanblijven?
Bart Verheyen: ik ben er nu zelf 38. We moeten wel allemaal wel langer werken, maar nog 38 jaar erbij, zal er niet in zitten. Hoe dan ook, is dit wel een engagement dan je voor lange tijd aan gaat. En er is genoeg om de tanden in te zetten. Zoals Fons al aangaf: de mensen gaan meer en meer op zoek naar ervaringen, naar beleving. Daar moeten wij op inspelen. Tegelijk zitten er grote investeringen aan te komen aan de dagrecreatie. Enkele gebouwen zijn er toe aan renovatie. Het is inderdaad dat samenspel tussen hart en verstand. Ik vertaal dat voor mezelf naar: creativiteit en cijfers.
U kan ook de visie lezen van Fons Van Bael op de coronacrisis, in onze minireeks Klare Kijk.
