Daphne en Tanja vormen een samengesteld gezin. In hun nieuwe droomhuis in Peulis (Putte) zouden hun vier kinderen dichter bij hun scholen en bij hun vrienden wonen, maar noodgedwongen huurt het koppel nog steeds een woning in Heist-op-den-Berg. Toen ze voor het eerst met bouwonderneming La Casa uit Lille in contact kwamen, leek er nochtans geen vuiltje aan de lucht.
“De huisarchitect verwees ons door naar La Casa. Dat leek toen een zeer betrouwbaar bedrijf”, zegt Daphne. Voor de fabricage van de houtmassiefbouw werkte La Casa samen met een producent in Roemenië. In het contract van Daphne en Tanja was een aanzienlijk voorschot voorzien om de productie in het buitenland te prefinancieren. “In verschillende schijven betaalden we eerst 140.000 euro”, zegt Daphne. “Uiteindelijk viel er dan nog eens een factuur van 65.000 euro in de bus. Onze advocaat bevestigde ons dat dit niet aan de orde was en dat er eerst gebouwd moest worden.”
“Wanbetalers”
Tot zijn verbazing kreeg het koppel een aangetekend schrijven. “We kregen het verwijt wanbetalers te zijn”, zegt Daphne. “We moesten die 65.000 euro onmiddellijk betalen of onze woning zou uit productie worden genomen. Omdat de architect ons uiteindelijk geruststelde, hebben we die laatste factuur toch nog betaald. Daardoor zijn we nu 200.000 euro aan voorschotten kwijt en hebben we enkel nog maar een fundering op onze bouwwerf. Uit navraag blijkt dat er bij de Roemeense firma nooit geld is toegekomen voor onze woning.”
Waar bij het koppel het schoentje zeer pijnlijk wringt, is dat beide zaakvoerders van La Casa al eerder failliet gingen. “Intussen merken we op sociale media dat een van hen mooi weer speelt op een luxejacht in Kroatië. Ongehoord dat zoiets kan.”
Daphne en Tanja hebben intussen de krachten verenigd met nog twee gedupeerden. “In totaal is er sprake van meer dan een miljoen schulden”, zegt Daphne. “De overheid komt eerst. Dan komen de bevoorrechte schuldeisers, zoals de banken. Wat blijft er dan nog over voor ons?”
Het koppel blijft ondanks alles wel strijdvaardig. “Dit krijgt een strafrechtelijk staartje”, zegt Daphne. “De zaakvoerders stellen we persoonlijk aansprakelijk. Een lijvig dossier wordt het zeker, maar ik laat dit niet los.”
Ook Veronique Laeveren (55) uit Westmalle is een van de gedupeerden. Haar mama zou bij haar intrekken in een nieuw houten chalet in Wuustwezel. Na opzoekwerk en offertes leek La Casa de geschikte aannemer. “Dat er voor zo’n project voorschotten moeten komen, is natuurlijk normaal. Maar het werd meer en meer. Als ik snel een pakket hout zou aankopen, zou die prijs nog meevallen, kreeg ik bijvoorbeeld te horen.” Dus.. meteen beslissen. “Hij was charmant, die zaakvoerder, en ik geloofde hem.”
Nu is er enkel de lege bouwgrond die nog verder moet worden afbetaald. Veronique rekent haar verlies op 120.000 euro. Het dramatische hoogtepunt van haar bouwellende dateert van juli 2022, toen ze samen met haar broer de ingebrekestelling persoonlijk ging bezorgen bij de zaakvoerder van La Casa. Ze waren het zat, die smoesjes over late leveringen, oorlog in Oekraïne, gestegen prijzen, corona, en wat nog meer. “De man die tot dan altijd charmant was gebleven, scheurde dat document in het kantoor in Herentals voor onze ogen in stukken.”
“Jammer genoeg zorgen zulke verhalen ervoor dat mensen de bouw in één adem noemen met ‘fraude’. Maar laat ons alsjeblieft niet vergeten dat het overgrote deel van de bouwbedrijven het wél goed doet.”
Bouwunie
Ook de Bouwunie, de organisatie voor zelfstandigen en kmo’s in de bouw, is verbolgen over de zaak. “Het is duidelijk, je mag nog zoveel regels en wetten opstellen, wie wilt sjoemelen vindt altijd een manier. We moeten beginnen bij het begin en de toegang tot het beroep opnieuw verstrengen.”
De bouworganisatie herhaalt haar pleidooi om de vestigingswet opnieuw in te voeren, waarbij je eerst beroepsbekwaamheid moet bewijzen vooraleer met bouwactiviteiten te mogen beginnen. “Ook al lost die niet alle problemen op, de drempel om te starten in het beroep is dan op zijn minst al veel hoger dan nu. Vandaag kan iedereen gelijk welk bordje aan zijn deur hangen.”
Bouwunie verwijst daarnaast naar het gemak waarmee je een vennootschap kan oprichten. “Je hebt nauwelijks nog startkapitaal nodig, met veel lege dozen als gevolg. Wat wel kan helpen, is het centraal register voor bestuursverboden tegen 1 augustus. Op voorwaarde dat de rechters dit verbod effectief uitspreken en dat de instanties het ook controleren”, klinkt het.
“Bouwbedrijven zoals degene die de voorbije weken in de media kwamen, zijn de naam ‘aannemer’ niet waardig. Jammer genoeg zorgen zulke verhalen er wel voor dat mensen de bouw in één adem noemen met ‘fraude’. Maar laat ons alsjeblieft niet vergeten dat het overgrote deel van de bouwbedrijven het wél goed doet.”
Bouwunie benadrukt dat de Wet Breyne, als bouwbedrijven die goed toepassen, de consument net maximaal beschermt op verschillende vlakken, zoals de hoogte van het voorschot en de waarborgregeling.
- Voorschot: Als koper betaal je maximaal 5 procent voorschot op de totaalprijs van de werken. Het resterende bedrag betaal je in schijven, naarmate de werken vorderen. Voorschotten hoger dan 5% zijn dus wettelijk niet toegelaten.
- Waarborg: Bouwbedrijven zijn verplicht een waarborg te stellen. Voor erkende aannemers is dat 5 procent, voor niet-erkende aannemers gaat dit over 100 procent. Gaat het fout, dan kan je als klant die waarborg opeisen.
