Een zaak leiden vraagt sterke schouders, maar wat als je in een compleet andere cultuur deze job moet doen? “Japan is me natuurlijk niet vreemd. Ik heb japanologie gestudeerd in Leuven, en reisde een dikke 20 jaar geleden voor het eerst naar hier om te studeren. Later heb ik hier twee jaar als gids gewerkt voor een reisbureau, waar ik kennis maakte met de reissector.” Peter kwam echter terug naar België, waar hij zijn vrouw leerde kennen. “12 jaar geleden vertrokken we definitief naar Japan, eerst naar Kyoto en nu wonen we al een aantal jaar in Tokyo. Intussen hebben we twee dochters.”
“Ik werk toch al zeker 15 jaar in de reisindustrie. Ik werkte eerst voor een luxe hotelketen, en na een periode bij een ander reisbureau, kwam ik terecht bij Destination Asia.” Volgens Peter heeft de Japanse regering de laatste 8 jaar sterk ingezet op toerisme. “Er zijn de laatste jaren heel veel hotels bijgebouwd. Er is veel binnenlands toerisme, maar ook meer en meer reizigers uit het buitenland. Het toerisme aantrekken was een prioriteit van de regering. En je ziet dat het werkt.”
Een GM uit Tokyo, heeft die een andere werkdag dan eentje uit de Kempen? “Natuurlijk heeft corona ook een stevige impact gehad hier in Tokyo. In ons bedrijf werken we met flexibele werkuren, en omdat onze klanten over de hele wereld zitten, is het aanpassen aan het tijdsverschil af en toe wel moeilijk. Maar voor het overige denk ik dat het een normale werkdag is.” Het werk van Peter zit er ’s avonds tussen 18 en 19 uur op. “Zo hou ik toch nog genoeg tijd voor mezelf en mijn gezin.”
Ook in Tokyo heeft corona de inwoners tot thuiswerk gedwongen. In Tokyo zijn de gemiddelde flats klein, en niet vergelijkbaar met de woonruimtes van hier. “Ik heb zelf een tafel en bureau in onze slaapkamer kunnen plaatsen. Maar bij Destination Asia werken veel jonge mensen, die in kleinere appartementjes wonen. Dan weegt thuiswerk natuurlijk op hen. Huizen zoals in België? Nee, alleen de rijken kunnen zich dat hier veroorloven.”
Peter woont zelf op de rand, aan de Baai van Tokyo. “Ik heb bewust gekozen voor een plekje buiten de stad om meer ruimte te hebben. In Tokyo zelf zijn er wel parkjes, maar allemaal zeer klein. Niet vergelijkbaar met het Prinsenpark in Retie. Maar buiten de steden is Japan heel groen. Japan wordt gekenmerkt door prachtige natuur. Het land is voor drie kwart gebergte.”
“Japan lijkt het andere eind van de wereld, en toch is het qua cultuur geen moeilijk land”, zegt Peter. “Eigenlijk is het heel toegankelijk. Japanners zijn redelijk geïnteresseerd in anderen en willen weten van waar je komt. Zeker als je naar het platteland reist. Het land heeft qua toerisme natuurlijk grote stappen gezet. Toen ik hier twintig jaar geleden voor het eerst rondreisde en steden en tempels bezocht, staarden mensen me echt aan.”
Mensen zeggen me soms wel: je Japans is goed. Ja, ik woon hier! Er zijn in Japan zijn sowieso minder buitenlanders dan in Europa.
Peter Cools
“In Japan val je als buitenlander sowieso harder op omdat hier minder migranten zijn. De mix van culturen zoals we in Europa vandaag kennen, zie je hier veel minder. Als ik met mijn dochters uitga, spreken ze hen in het Engels aan. Is mijn vrouw erbij, spreken ze wel Japans tegen hen. Onze meisjes zijn echt Japans, en gaan hier naar een gewone school. Ze spreken ook wel een beetje Engels en een beetje Nederlands. Normaal komen we elke zomer even naar België om mijn familie te bezoeken.”
De werkattitude van Japanners spreekt in Europa vaak tot de verbeelding. Maar gaat het er ginder echt zo hard aan toe? “De oudere generatie van vijftigers vallen nog in die clichés: werken van ’s morgensvroeg tot ’s avonds laat, gaan golfen met collega’s en na het werk samen iets gaan drinken. Maar bij jongere mensen zie je minder die extreme dedicatie. Ze weten dat er na het werk nog een leven wacht. Dit komt de work-life balance ten goede. Maar de ouderen klagen er ook niet over. Ze hebben het nooit anders geweten. Netwerken is wel iets typisch Japans.”
Vroeger bleven Japanse werknemers een leven lang bij hetzelfde bedrijf, om zo carrière te maken. Nu vertrouwen jongeren minder op een en hetzelfde bedrijf. “Maar dan geeft ook nadelen. Als je job-hopt, verdien je minder en dan bots je op je grenzen. Om een gezin te stichten, heb je hier genoeg geld nodig. In Japan kennen we wel een goed sociaal vangnet en een goede ziekteverzekering, en ook een pensioen vanaf 65.” Massaal naar Japan gaan is niet nodig, want ook daar gaat de leeftijd stijgen richting 70 jaar.
“Japan kende de afgelopen 25 jaar een hele evolutie”, zegt Peter. Veel meer vrouwen gaan aan het werk, en mannen spelen een grotere rol in het huishouden. “In sé staat deze generatie nog zo’n 20 jaar achter op dit gebied ten opzichte van Europa. Maar er is meer aandacht voor work-life balance. Nu zitten we in veranderingsfase tussen de archaïsche en de nieuwe fase. Wat mij betreft zou het sneller mogen gaan.”
Hoe is het om als buitenlander als Tokyo te leven? “In mijn dagelijks leven ervaar ik weinig moeilijkheden. Ik probeer me ook niet te snel te storen. Als ik bijvoorbeeld een winkel binnenstap, spreken ze me in gebrekkig Engels aan. Dan moet ik wel zeggen: ‘zeg het maar in het Japans’. Maar voor mijn carrière is mijn internationale achtergrond wel goed geweest. Een bevriende ceo van een ander bedrijf heeft me bij veel mensen geïntroduceerd, en dat heeft me in mijn carrière wel goed geholpen. Het feit dat ik Japans spreek en een Japans gezin heb, is natuurlijk wel een stevige basis, en ik werk in een sector die hier toch een beetje niche is.”
“Wat ik hier mis, dat zijn de typisch Belgische lekkernijen. Chocolade, lekkere kaas, Belgisch bier. Je kan hier alles wel krijgen, maar het is peperduur. En de echte dingen natuurlijk ook, hè. Soms wat heimwee bijvoorbeeld, naar de thuishaven. En ook wel de Europese mentaliteit van vrijheid en het gedachtengoed van open discussies en goede gespreken. En terrasjes doen, dat kennen we in Tokyo niet. Er is hier te weinig ruimte. Er zijn wel cafétjes, maar geen terrassen buiten.”
