In tegenstelling tot het ambtenaren- en werknemersstatuut is het zelfstandigenstatuut de laatste jaren populairder geworden. De voorbije tien jaar is het aandeel van het aantal zelfstandigen in de totale werkzame bevolking van België gestegen van een vijfde in 2013 naar bijna een kwart vandaag. Eén op vier van wie werkt, is dus een ondernemer, in hoofdberoep, bijberoep of zelfs als gepensioneerde. Op 10 jaar tijd is het aantal ondernemers met 27,7 procent gestegen. Van 1.001.101 zelfstandigen in 2013 tot 1.279.170 in 2023.
“Net zoals de Vlaming een baksteen in de maag heeft, ademt de Vlaming ook het ondernemerschap”, zegt Vlaams minister van Economie Matthias Diependaele (N-VA). “Elke dag maken 200 Vlamingen hun droom waar door een eigen zaak te starten. Zij vormen de ruggengraat van onze samenleving en verdienen onze steun. Om de concurrentiepositie van onze kmo’s te vrijwaren, zorgt Vlaanderen voor de gepaste ruimte en zetten we in op rechtszekerheid.”
Het aantal starters neemt jaar na jaar toe. De laatste vijf jaar (2019 t.e.m. 2023) startte telkens meer dan 120.000 individuen met een zelfstandigenactiviteit. Het is duidelijk: de ondernemersmicrobe kriebelt bij steeds meer mensen.
Ruggengraat zijn de economie
“En dat is goed nieuws”, zegt Danny Van Assche van Unizo. “Het zijn de ondernemers die zorgen voor de welvaart en vooruitgang in ons land. We zijn niet voor niets het grootste kmo-land van West-Europa. Kmo’s zijn de belangrijkste werkgever in onze economie.”
Uit een analyse van UNIZO op basis van de RSZ- en Eurostat-cijfers van 2023 blijkt dat 50,4% van alle loontrekkenden in de private sector werkt bij kmo’s (tot 49wn) , in totaal goed voor anderhalf miljoen werknemers. In Duitsland is dit slechts 40,6%, in Frankrijk 39,3% en in Nederland 46,0%.
Kijken we specifiek naar kmo’s met 1 tot 9 werknemers, dan stellen zij evenveel personeel tewerk als de grote bedrijven met minstens 50 tot 250 werknemers. Telkens zo’n 1,1 miljoen koppen. En dat is dan nog exclusief de job die de zelfstandige ondernemer voor zichzelf creëerde. Zo maken de zelfstandigen samen met de werknemers die werken voor zelfstandigen 54% uit van de totale werkende bevolking. Deze tewerkstellingscijfers tonen aan dat kmo’s de ruggengraat zijn van onze economie.