Wereldwijd belanden er elk jaar 1,5 miljard (!) banden op de afvalberg. Dat gegeven zette zaakvoerder Jean-Paul De Vos van Ecorub begin jaren negentig aan het denken. “Rubber kost geld om het te produceren. Het is een zeer sterke materie, maar na gebruik wordt het verbrand of gaat het kapot om granulaat van te maken. Ik was overtuigd dat er andere mogelijkheden waren en dat ik op de een of andere manier de volledige elasticiteit kon behouden. In 1991 is Ecorub klein gestart in Sint-Lenaarts (Brecht). Enkele jaren later verhuisden we naar Rijkevorsel, waar het bedrijf nog steeds gevestigd is.”
“Met een lading van 14 ton rubber die ik liet komen ben ik testen beginnen doen. Een band bestaat uit meerdere lagen, met hard rubber aan de binnenkant. Ik ontwierp en verbouwde draaimachines. Om de banden te snijden, heb ik messen ontworpen met hoeken. De hellingshoek en de hoogte waar je snijdt in de band zijn belangrijk. Ik noteerde elk detail en ontdekte ook dat het ene bandenmerk verschilt van het andere. De eerste toepassing die lukte, waren de boombinders. Als een heftruck jaren met een band kan rijden, dan moet je er ook een boom mee kunnen binden”, vertelt Jean-Paul De Vos.
Antislipmatten en speelpleinondergrond
Intussen is het assortiment flink uitgebreid. Sinds 2009 maakt het bedrijf in Rijkevorsel gekeurde antislipmatten voor de transportwereld. Op de vakbeurs Green in Gent heeft Ecorub onlangs de Top Cover Play voorgesteld. “Het gaat om een gietrubber gemaakt uit heftruckbanden dat een veilige, kleurrijke en decoratieve oplossing biedt op plaatsen waar klassieke rubbertegels niet gebruikt kunnen worden, zoals bijvoorbeeld de ondergrond van speeltuigen”, legt Jean-Paul uit. “Het heeft een groot schokabsorptievermogen, is waterdoorlatend en heeft geen bekisting nodig. Je kunt het dus in eender welke vorm aanbrengen en het is gemakkelijk uit te breiden. Om het te gebruiken bij hogere speeltoestellen zijn eerst valtesten nodig.”
Flexibele plantenbak
Met de flanken van vliegtuigbanden heeft Ecorub een flexibele plantenbak ontwikkeld. “Die kan gemakkelijk rechtgezet worden als er een auto tegen rijdt”, zegt Cindy Van Puyenbroeck, die de verkoop binnendienst doet. “Een voertuig dat ertegen botst, loopt ook minder schade op. Het lijkt ons een interessante toepassing om bij schoolpoorten te zetten. Niet iedereen vindt onze plantenbak van vliegtuigbanden mooi, maar dat kan je van een betonnen afzetblok ook zeggen. Efficiëntie en veiligheid voor de weggebruiker primeren.” Een recente toepassing van gerecycleerde autobanden zijn gietranden. Die houden het water rond de boom bij en zorgen dat er geen klepelmaaier tegen de stam kan botsen. De waterdichte sluiting met siliconen en vier bouten zorgt ervoor dat de gietrand kan hergebruikt worden.”
Geluidsdempend
De padelhype heeft Ecorub ook aan het denken gezet om de geluidsoverlast rond de velden te verminderen. “We zijn bezig met een prototype van de Wand-Wall”, vertelt Jean-Paul. Dat is een geluidsscherm met een skeletstructuur van hoogtechnologisch aramide rubber van vliegtuigbanden. Aramide is een vezel die zes keer sterker is dan staal. Gevuld met aarde en met beplanting kan van de Wand-Wall een groenmuur gemaakt worden. De aarde in de muur houdt geluid met lage frequentie tegen, de open structuur van het rubber vermindert het geluid met hoge frequentie. De muur kan geplaatst worden zonder fundering en door de rondingen kunnen bochten gemaakt worden om bomen te ontwijken. Met deze toepassing zie ik ook mogelijkheden langs snelwegen en spoorlijnen.”
“Vanuit Nederland is er al interesse voor de Wand-Wall”, aldus Cindy. “Met aramide zijn we ook bezig met toepassingen te ontwikkelen voor de zeevisserij. De eerste resultaten zijn vorig weekend getoond op een visserijbeurs in het Nederlandse Urk. Aramide is sterker dan nylon, dat nu vaak wordt gebruikt in die sector.”
700 ton banden
Bij Ecorub komt jaarlijks zo’n 600 à 700 ton banden binnen. Ze worden omgezet naar producten van enkele kilogram en zelfs grammen. “De banden zijn voor ons als diamanten die met fijnheid bewerkt worden. Het rubber wordt eerst in een machine bewerkt en versneden tot halffabricaat om daarna opgerold te worden”, zegt Jean-Paul De Vos. “Met andere machines maken we er onze toepassingen van. De kwaliteit ervan is altijd zichtbaar. Onze doelstelling is om 80% van het aangeleverde rubber te verwerken, maar daar zitten we nog niet aan. Afval moet gereduceerd worden tot een minimum, in principe kan een volledige band verdwijnen in eindproducten. In Europa kom je geen bedrijven tegen die hetzelfde doen als Ecorub, dat maakt ons uniek. We produceren op een milieuvriendelijke manier met aandacht voor zuinig energie- en waterverbruik. Het uitgangspunt is om bij de eenvoud te blijven en oplossingen te bieden.”
Medewerkers denken mee
Maatschappelijk verantwoord ondernemen met aandacht voor de sociale economie is belangrijk voor Jean-Paul. “Ik heb een tiental mensen in dienst die moeilijk een plaats vonden op de reguliere arbeidsmarkt. Ze krijgen via het OCMW, het GTB en de VDAB het voorstel om bij ons stage te doen gedurende een paar maanden. Begeleiders kunnen dan na de evaluatie een beter plan voor hen opstellen voor de toekomst. Onze medewerkers mogen meedenken over toepassingen, de ontwikkeling van nieuwe producten of verbeteringen aan machines. Regelmatig staan wij met alle werknemers in een kring in het atelier om ideeën te bespreken. Zo heeft onze meestergast Eddy de flexibele plantenbak aangebracht omdat hij zag dat bij hem in de straat vaak tegen de bloembakken werd gereden. Jos is de createur van de kunststofafdeling waar plastic gerecycleerd wordt. Hij ontwikkelde, met veel doorzetting en koppigheid, zijn eigen machines waar de harde boombanden mee gemaakt worden. Ik ben al mijn andere medewerkers dankbaar voor de creatieve bijdrage en de oplossingen die ze aanbieden. Sommige rubbers komen zelden voor en moeten dan een ad hoc-oplossing krijgen, zodat toch efficiënt aan de machine gewerkt kan worden. De kunde en finesse van het personeel bepalen het succes en de kwaliteit van het afgewerkte product.”
Divers klantenbestand
Het klantenbestand van Ecorub is heel divers. “In het begin waren tuincentra, boomkwekers en tuinarchitecten onze afzetmarkt”, legt Jean-Paul uit. “Gemeentebesturen kwamen naar ons toe omdat ze ook boombanden nodig hadden. De stad Turnhout was op dat gebied een van onze eerste klanten. Nadien volgden grossiers, groothandel en de haven van Antwerpen. Naast België hebben we klanten in zeven Europese landen. In Duitsland heb ik in de jaren negentig een paar belangrijke klanten gevonden en in Frankrijk zit een bedrijf dat al jarenlang bij ons kilometers grasboorden bestelt. Het verkoopt onze producten verder naar landen waar we weinig voet aan de grond hebben.”