Na een goed jaar 2019 hadden de Belgische kmo’s, bedrijven met minder dan 50 werknemers, 51,6 miljard euro winst in hun jaarrekeningen genoteerd. Aan het begin van de coronacrisis in 2020 hebben ze beslist om daar maar 28,3 miljard van uit te keren aan de aandeelhouders, berekende Graydon. Het jaar ervoor was nog bijna alle winst uitgekeerd.
“De kmo’s zijn zeer verstandig geweest door massaal reserves voor hun bedrijf te behouden”, zegt Eric Van den Broele van Graydon. “Samen met de staatssteun heeft dat enorm bijgedragen tot het overleven van die bedrijven. Alleen hebben ze die winstreservatie over 2020 niet kunnen herhalen omdat de winsten fundamenteel waren gedaald.” Volgens Van den Broele keerden de kmo’s voor boekjaar 2020 maar net genoeg uit om te kunnen leven. Hun winsten waren met 36 procent gedaald.
Gevarenzone
Conclusie van het rapport: kmo’s zijn nog niet uit de gevarenzone. “In volle heropbouw worden ze geconfronteerd met nieuwe schokken zoals inflatie, de loonschok, materiaaltekorten, enzovoort. Voor veel kmo’s kan dat nog tot problemen leiden”, aldus Van den Broele.
Verbazend genoeg echter, bevonden in Antwerpen in 2020 minder bedrijven zich in de gevarenzone dan in 2019. 72,3 procent van de Antwerpse kmo’s waren in 2020 “gezond” volgens het rapport van Unizo. In verhouding tot 70,5 procent gezonde ondernemingen in 2019.
Ook Unizo-gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche trekt conclusies uit het rapport. “Het jaar 2020 was nog maar een eerste deel van de crisis. We kunnen nu met zekerheid zeggen dat de kmo’s zich niet verrijkt hebben en dat steun nodig was. Kmo’s hebben wel degelijk enorm afgezien.” Hij zegt dat er ook “onder de radar” impact was, en dus niet alleen in toerisme, de horeca, de evenementensector, de kleinhandel en de contactberoepen.
De onmiddellijke impact van de steun was in ieder geval doeltreffend. In Antwerpen nam bv. het aantal horeca bedrijven zelfs toe tijdens het eerste corona-jaar. De Antwerpenaar kon in 2020 bij 9126 horecazaken terecht. In 2019 waren dat er 9050.
Rampjaar
Van Assche noemt 2020 een rampjaar. Hij gebruikt de studie om uit te halen naar de beslissing van de federale regering om – na mislukt overleg tussen vakbonden en werkgevers – bedrijven die het ondanks de crisis goed hadden gedaan, tot 500 euro coronacheques te laten betalen aan hun werknemers.
“Eigenlijk had dat maar mogen gebeuren in een heel beperkt aantal bedrijven”, meent de Unizo-topman. “Maar ondertussen weten we dat een op de twee werknemers die cheques heeft ontvangen. Meer dan 60 procent van de sectoren heeft de cheque toegekend en in twee derde van die sectoren zijn ze toegekend aan alle bedrijven zonder onderscheid. Met deze cijfers kunnen we zeggen dat dit een verkeerde beslissing was, dat dit niet had mogen gebeuren en dat heel veel bedrijven op dit moment coronacheques moeten uitkeren voor een toestand die in 2020 nochtans rampzalig was.”
