Dinsdagmiddag heersten teleurstelling en boosheid aan de Canadastraat in Zwijndrecht. Tijdens een bijzondere ondernemingsraad kregen de werknemers van Arlanxeo er te horen dat de rubberfabriek dit jaar nog de deuren zal sluiten en dat de productie volledig wordt overgenomen door haar zusterfabrieken in Singapore en Canada. Daardoor komen tegen kerst vrijwel alle werknemers op straat te staan, op enkele logistieke functies na.
“Incompetent”
Volgens de directie heeft de energiecrisis van de afgelopen maanden de concurrentiepositie van de Zwijndrechtse productiesite zodanig aangetast dat verder werken niet meer houdbaar is. “Door de hoge energieprijzen in Europa kwam onze concurrentiepositie zwaar onder druk te staan”, vertelt algemeen directeur Geert Bussé. “De productie van rubber in Canada en Azië leed daar veel minder onder. In 2022 hebben we noodgedwongen onze productie al enkele maanden stilgelegd. En nu ligt ze alweer stil sinds mei. Het orderboek is leeg en elders produceert men goedkoper.”
De werknemers houden de directie verantwoordelijk voor het lege orderboek. “Wat hier van de band rolt is van veel hogere kwaliteit dan wat onze zusterfabrieken in Canada en Singapore produceren”, zucht een werknemer na afloop van de bijzondere ondernemingsraad. “Onze klanten willen die lagere kwaliteit niet en omdat de directie de productie hier heeft stilgelegd, hebben deze klanten nu hun weg naar de concurrentie gevonden. De directie is volkomen incompetent”, klinkt het.
Sociaal plan
De directie wijst echter naar de wereldmarkt. “Vroeger produceerden we inderdaad rubber van hogere kwaliteit in Zwijndrecht”, argumenteert Bussé. “Tegenwoordig is het rubber uit Canada en Singapore gelijkwaardig. Daardoor is rubber geëvolueerd van een kwaliteitsproduct naar een commodity. Als gevolg daarvan ontstaat een prijzenoorlog waarop we vanuit Zwijndrecht geen concreet antwoord kunnen bieden.” Voor Bussé zelf is de sluiting eveneens een klap. Hoewel hij de moeilijke boodschap dinsdagmiddag moest brengen, verliest ook hij zijn job.
Hoe het nu verder moet hangt af van het overleg. Omdat het gaat over een collectief ontslag, treedt de wet Renault in werking en is er volgende week een eerste consultatieronde. In de tweede fase moet de rubberfabrikant werk maken van een sociaal plan. “We willen dit als correcte en respectvolle mensen tot een goed einde brengen. We zullen onze werknemers onder andere helpen met hun zoektocht naar nieuw werk”, zegt Bussé.
Van stakingsacties is onder de arbeiders voorlopig nog geen sprake. “We gaan nu eerst in overleg met de vakbondssecretarissen”, vertelt ABVV-gedelegeerde Tom. Daarna zullen we zien wat we kunnen ondernemen. Dit is voor velen van ons een harde dobber. Hier werken zelfs families omdat het bedrijf hier al zo lang bestaat. Velen hebben dus ook kinderen die hier werken. Arlanxeo was één van de eerste chemiebedrijven om zich hier te vestigen. Het was oorspronkelijk een Canadese onderneming. De Canadastraat is er zelfs naar vernoemd. Moederbedrijf Saudi Aramco maakte vorig jaar 161 miljard dollar winst en nu volgt deze beslissing. Dat we teleurgesteld zijn is het minste wat je kan zeggen.”
