Elke Jeurissen (50), experte inclusief leiderschap en VDAB-voorzitster: “Vrouwen moeten nog altijd meer dan mannen uitleggen waarom ze ambitieus zijn”
“Zolang vrouwen niet voor de helft vertegenwoordigd worden in topfuncties, is vrouwendag nodig. Ze zijn in vergelijking met tien jaar geleden, toen ik het netwerk Straffe Madammen oprichtte, zichtbaarder geworden in raden van bestuur, op congrespodia en in de media, maar niet in leidinggevende posities. In België gaat het nog niet om een kwart, terwijl al twintig jaar lang meer meisjes dan jongens afstuderen in het hoger onderwijs. Zij zijn nu ongeveer 45 jaar, maar stromen niet voldoende door naar die managementfuncties.”
“Vrouwen moeten ook nog altijd meer uitleggen dan mannen waarom ze ambitieus zijn. Of als je net beslist om thuis te blijven bij je kinderen, moet je óók uitleggen waarom. Ze moeten altijd meer verantwoording afleggen dan een man, en dat kost energie. Hoe dat komt? Omdat ze meer beoordeeld worden door de maatschappij. Dat zie je al van jongs af aan. Kleine meisjes horen dat ze een leuk kleedje aanhebben. Bij jongens gaat het veel minder over het uiterlijk, of over het feit dat ze lief of braaf zijn.”
“Wat die ondervertegenwoordiging in managementfuncties betreft, klinkt het trouwens vaak nog dat het aan de vrouwen ligt. Maar we moeten niet zeggen: Fix the women, wel: Fix the culture. De bedrijfscultuur moet anders, er is nog werk om die inclusiever te maken. Hoe je dat doet? Door tussen te komen als je iets niet-inclusief ziet gebeuren. Als in vergaderingen met weinig vrouwen iets geopperd wordt door een vrouw en er niet wordt geluisterd, dan kan je erop inpikken: Dat is een goed idee. Versterk haar stem. Nog werk op de plank is er als het gaat om promoties. Een leidinggevende gaat er soms van uit dat wie echt hogerop wil, zijn ambitie wel zal duidelijk komen maken. Maar vrouwen stoefen minder over zichzelf, ze voelen meer schroom. En ze vinden ook dat ze 90% van de competenties moeten bezitten voor ze hogerop klimmen. Dus vrouwen, neem uw plek in, durf stoefen en wees minder perfectionistisch. En aan leidinggevenden wil ik zeggen: bevraag actief wat hun ambitie is, ga er niet van uit dat ze het wel zullen komen zeggen. Nog een laatste tip voor leidinggevenden is trouwens: als je een nieuwe vacature wil invullen, beslis dan voor jezelf dat de twee laatste kandidaten één man en één vrouw zijn. Dat betekent niet dat de vrouw het per se hoeft te worden, maar het maakt wel dat je anders kijkt naar die zoektocht.”
Aiko Linssen (40) enige vrouw op podium van Gault&Millau: “Vrouwen in de keuken, daar wordt minder naar geluisterd”
Sommelier van het jaar, gastheer van het jaar, chef van het jaar: de mannen waren (opnieuw) aan zet tijdens de jongste editie van Gault&Millau, afgelopen maandag. Eén keer stond een vrouw in de schijnwerpers: Aiko Linssen haalde het met haar laagdrempelig fusion-restaurant The Finch in de POP-categorie. “Het lijkt nog altijd een mannenwereld”, zegt ze. “Maar dat is niet waar. Er zijn veel vrouwen. Ik hoop dat de gidsen hen actiever gaan zoeken én bekronen.”
“Toen ik naar school ging, wist ik al dat ik in een mannenwereld terecht was gekomen. In het middelbaar ging het nog gelijk op, maar als ik mijn koksopleiding nadien voortzette, waren er veel minder meisjes in de klas. De school gaf ons stageplaatsen en ik toonde me daar altijd ontzettend gepassioneerd, waardoor ik mee kon in de mannenwereld. Maar ik merkte daar al dat er veel minder geluisterd werd naar de vrouwen in de keuken. De concurrentie was voor ons veel harder.”
“Eens ik begon te werken, merkte ik nog meer dat de horeca een mannenwereld is. Het is keihard werken, een ontzettend zwaar beroep. Als je dat nog moet combineren met een gezin, een last die nog heel vaak bij de vrouw terechtkomt, is het vaak niet meer vol te houden. Wij hebben geen kinderen. Misschien heeft dat me overeind gehouden.”
“Anderhalf jaar geleden ben ik met The Finch begonnen. Ik doe dit met mijn man en een zakenpartner. Maar eigenlijk heb ik het project altijd geleid. Dat was vooral tijdens de verbouwingen moeilijk. De aannemers luisterden niet naar mij. Dan moest mijn man erbij komen om precies hetzelfde te zeggen als wat ik al zei. En naar hem luisterden ze wel. Die wereld is nog veel meer van de mannen dan de sector waarin ik werk.”
“Intussen heb ik zelf niet veel last meer van de kloof tussen mannen en vrouwen. Ik heb mijn eigen zaak. Ik leid als vrouw een keukenteam van alleen maar mannen. Ze luisteren en ze zijn fantastisch. Het is zalig werken. Bij mij is het elke dag vrouwendag. Maar ik weet dat het niet overal zo is. En daarom moeten we Vrouwendag blijven organiseren. Elke keer een korte reminder dat we er zijn. En dat het niet om het geslacht gaat, maar om de manier waarop je je job beoefent.”
Tiens, was 8 maart geen Vrouwendag?
De Internationale Vrouwendag is inderdaad op 8 maart. De feestdag, erkend door de Verenigde Naties, werd voor het eerst gevierd in 1911. Maar toen in de jaren zestig de tweede feministische golf in ons land alles op gang bracht, wilden enkele individuele vrouwen een eigen vrouwendag organiseren – advertenties uit die tijd tonen aan dat er effectief nog veel werk was.
“Voor hun eigen vrouwendag wilden ze de Franse feministische filosofe Simone de Beauvoir uitnodigen als spreekster”, zegt Meryem Kanmaz van de feministische werkgroep Furia. “Maar zij kon niet op 8 maart, dus schikte men zich naar haar agenda, en dat werd 11 november 1971.”
Die dag was zo’n succes dat een jaar later het Vrouwelijk Overleg Komitee (VOK) ontstond, vandaag Furia vzw. En die organiseert sinds 1972 dus elke dag officieel op 11 november de Nationale Vrouwendag.
