De provincie Antwerpen telt 350 Korte Keten-verkooppunten. Dat zijn plaatsen waar hoeveproducten rechtstreeks aan de klant worden verkocht. De sector groeit elk jaar. “De productie van de Korte Keten-punten is verdrievoudigd sinds 2009”, weet gedeputeerde voor Landbouw Kathleen Helsen. “De Korte Keten kreeg een boost tijdens de pandemie, omdat mensen het veiliger vonden op bij de boer te gaan winkelen.”
Nu de schrik voor corona is weggeëbd, is er evenwel een kleine terugval. “We moeten nog een lange weg afleggen, want de consumptie uit de korte keten blijft toch beperkt. Nochtans is het een belangrijke schakel in de transitie waar de landbouwsector voor staat.”
Het Steunpunt Korte Keten bestaat al twintig jaar en biedt de melkveehouders die willen starten met de verwerking van melk op het eigen bedrijf, informatie over de wetgeving, de organisatie van het bedrijf, de marketing en hoe zo’n bedrijf rendabel kan zijn. “We hebben een lerend netwerk opgericht”, vertelt Katrien, medewerker van het Steunpunt, waarin we melkveehouders hebben samengebracht om onderling ideeën en ervaring uit te wisselen, elkaars klankbord te zijn.”
Bij het eerste lerend netwerk waren negen ‘hoevezuivelaars’ betrokken. “Ik ben in 2011 als bijberoep begonnen met de verwerking van melk tot hoeveijs”, vertelt Caroline Vermeiren van de Ijshoeve in Bevel. “Hoewel ik al ruim tien jaar actief was en dit niet mijn hoofdberoep is, heb ik veel opgestoken van het lerend netwerk. Iedereen had zijn inbreng. We kregen ook huiswerk mee, om na te gaan of we zelf wel goed bezig zijn, en we nemen nog steeds geregeld met elkaar contact op als we met een vraag zitten. Zoals onlangs, toen mijn boekhouder plots overleed en ik heel dringend een nieuwe boekhouder vandoen had.”
Ook Loes Van Houdt van De Witte Lelie in Wiekevorst heeft veel opgestoken van het lerend netwerk. “We hebben nu ook een whatsapp-groep. Wanneer ik een vraag heb over verpakking, kan ik in de groep terecht. We hebben ook beslist om een vulmachine aan te kopen, nadat we gepraat hebben met de collega’s over hun ervaringen. Ik kan je nu al vertellen dat dit hetzelfde gevoel geeft als de beslissing om een vaatwasser aan te kopen. Je weet pas wat je al die tijd gemist hebt als je het hebt.”
“Steunpunt Korte Keten behandelt zo’n zevenhonderd adviesvragen per jaar”, zegt Katrien. “Meestal is dat in een een-op-een relatie. Daarom willen we nu ook meer lerende netwerken oprichten, om de landbouwers nog beter bij te kunnen staan.”
Ook de brochure Doordacht investeren in hoevezuivel moet een handige leidraad zijn. “De uitdagingen zijn te groot om dat niet op een doordachte manier te doen”, benadrukt Kathleen Helsen. “Melkveehouders moeten zeker niet over één nacht ijs gaan. Ze moeten een duidelijk zicht krijgen op de investeringsnood, op de financieringsmogelijkheden en de investeringen die écht noodzakelijk zijn voor de activiteit die ze voor ogen hebben.
