In de eerste elf maanden van dit jaar zijn 333 bouwbedrijven in de provincie Antwerpen failliet gegaan. Dat is elf procent meer dan vorig jaar, en het is volgens GraydonCreditsafe ook het hoogste aantal ooit. “Er zijn twee hoofdredenen voor het hoge aantal faillissementen”, zegt Marc Dillen. “De eerste reden is dat de rente voor woningleningen in anderhalf jaar tijd verdriedubbeld is. Ten tweede zijn de bouwkosten sterk gestegen. Door de hoge inflatie zijn bouwmaterialen duurder geworden en zijn in België ook de loonkosten gestegen. Door al die stijgende kosten is ook de eigen inbreng, dus het geld dat een koppel zelf op tafel moet leggen voor de bouw van een woning zonder het te lenen, gestegen tot 60.000 à 80.000 euro. Niet iedereen heeft dat bedrag zomaar liggen, waardoor er veel minder nieuwbouw wordt gekocht en de bouwbedrijven dus veel minder werk hebben.”
(De tekst gaat verder onder de afbeelding)
Volgens Eric Van de Broele, onderzoeksdirecteur van GraydonCreditsafe, zijn het vooral de laatste bedrijven in de keten die failliet gaan. “Dat zijn bijvoorbeeld de stukadoors, elektriciens en schrijnwerkers”, zegt Eric Van de Broele. “Want het ene bedrijf rekent de gestegen kosten door aan het volgende bedrijf in de keten, waardoor de laatste schakels al die kostenstijgingen op hun bord krijgen.”
Lees ook: Koudemaatregelen in de bouwVolgens Marc Dillen is er geen beterschap in zicht. “Integendeel zelfs, want het aantal nieuwe vergunningsaanvragen is in de provincie Antwerpen in de eerste elf maanden van dit jaar met twaalf procent gedaald ten opzichte van vorig jaar”, zegt hij. “Het aantal aanvragen wordt sinds 2018 bijgehouden. Sinds dat jaar is het aantal vergunningen nog nooit zo laag geweest.”
(De tekst gaat verder onder de afbeelding)
Renovatie kan sector niet redden
Nochtans is het aantal aanvragen voor renovaties in de bouwsector in de provincie Antwerpen in vijf jaar tijd met 59 procent toegenomen. Wie een slecht geïsoleerde woning koopt, is verplicht om die binnen de vijf jaar te renoveren. Veel mensen renoveren hun slecht geïsoleerde woning ook om te voorkomen dat die woning in waarde daalt. Kan die golf aan renovaties de bouwsector dan niet redden? “Neen, want het aantal renovaties is beperkter in omvang. De grootste opbrengsten zitten bij de nieuwbouw”, zegt Marc Dillen. “Bovendien zijn de winstmarges in de renovatie, en in de bouw in het algemeen, heel klein. Er is nu eenmaal veel concurrentie.”
(De tekst gaat verder onder de afbeelding)
Bouwsector vraagt Vlaamse waarborgregeling
Embuild hoopt dat de Vlaamse regering de bouwsector een handje helpt. “Wij stellen voor dat de Vlaamse regering een gewestwaarborg geeft voor leningen die meer dan 90 procent van de waarde van de woning bedragen”, zegt Marc Dillen. “Daardoor zullen banken meer leningen toekennen aan kandidaat-leners die niet voldoende eigen financiële middelen hebben, maar die wel een solide financiële basis hebben. De kans dat Vlaanderen echt het geld van die waarborg zal moeten betalen, is klein. Er zijn heel weinig mensen die hun hypothecaire lening niet kunnen afbetalen.”
Lees ook: Prijzen bouwmaterialen stijgen niet langer, maar (ver)bouwen wordt niet meteen goedkoperDe vraag voor de waarborgregeling wordt door het kabinet van Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) onderzocht.
