Antwerpen – In de Antwerpse haven kan Qpinch meer dan 200 MW stoom produceren uit de beschikbare restwarmte. Dat is een potentiële besparing aan gasverbruik van 50 miljoen euro per jaar en 400.000 ton CO2 – het equivalent van wat 250.000 auto’s per jaar uitstoten.
Erik Verdeyen, chief marketing officer van Qpinch: “Het klimaatdebat in de media is erg gefocust op elektriciteit, terwijl energie-efficiëntie even belangrijk is.”
Heel wat mensen denken dat elektriciteit de hoofdmoot is van ons energieverbruik, maar het hoofdaandeel is warmte. In de proces- en maakindustrie wordt voornamelijk warmte gebruikt; ruwweg 3/4 warmte – vaak stoom – en slechts 1/4 elektriciteit.
Waarom gaat er in de industrie nog zoveel energie verloren?
In de petrochemie, bijvoorbeeld in de Antwerpse haven, en in alle procesindustrieën, gaat energie verloren in de vorm van restwarmte omdat de temperatuur te laag is geworden om nog bruikbaar te zijn. Die wordt direct of via koeling geloosd in de atmosfeer. Nochtans doet de industrie er alles aan om zo efficiënt mogelijk te zijn. In West-Europa hebben wij immers relatief hoge gasprijzen en er is toenemende druk om minder CO2 uit te stoten. Er is dus al massaal in efficiëntie geïnvesteerd. De enige reden waarom er nog zoveel restwarmte is, is dat bestaande oplossingen technisch of economisch niet haalbaar zijn om die nog verder en op grote schaal te verlagen. Qpinch heeft nu de oplossing waarmee het wel kan.
De oorspronkelijk idee achter Qpinch was warmte opslaan en elders gebruiken. Maar zodra je energie begint te stockeren of transformeren, zit er verlies op.
“Het is veel beter om warmte te hergebruiken waar ze ontstaat,” zegt Christian Heeren, mede-oprichter Qpinch, “en dus is het onderzoek die richting uitgegaan.”
Doorbraakuitvindingen vinden vaak hun oorsprong in inspiratie uit de natuur.
BASF-veteraan Wouter Ducheyne, burgerlijk ingenieur chemie en CEO van Qpinch, begon zijn research zo’n tien jaar terug.
De doorbraak van Qpinch kwam er door te kijken naar de natuur. In alle levende cellen is er een fysicochemische reactie – de zgn. ATP ADP cyclus – die dient om energie op te nemen en af te geven. Dat was de inspiratie om een nieuw soort warmtepomp te ontwerpen.
Wouter Ducheyne: “De Qpinch-technologie gaat over het opwaarderen van warmte die, nadat die uit een proces komt, een te lage temperatuur heeft. Wij maken er opnieuw proceswarmte van en daarmee besparen onze klanten heel wat gas. Het innovatieve is dat we geen elektriciteit gebruiken om de warmte op te waarderen, maar een stukje van de warmte zelf.”
Eerste units bij early adopters gaan live in 2018
De aandacht van Qpinch oprichters Wouter Ducheyne en Christian Heeren gaat continu uit naar innovatie. “Onze initiële focus lag bij de petrochemische industrie die vaak temperaturen van 150 tot 200 °C of meer nodig heeft. Voor wereldspelers zijn ze we nu de eerste installaties van 1 tot 10 megawatt aan het ontwerpen en bouwen. Van zodra onze installaties operationeel zijn, kunnen we de namen bekend maken”, zegt Christian Heeren.
“Maar er zijn nog andere toepassingen mogelijk: van voedingsbedrijven, de papierindustrie, kortom in alle industrieën waar warmte gebruikt wordt en waar warmte verloten gaat, krijgen wij nu ook heel wat aanvragen nu de buzz rondgaat. Het is dankzij die early adopters dat we nu doorbreken.”
Conclusie: vanaf 2018 zal in diverse bedrijven in de EU een nieuwe radicale innovatie live gaan die in de industrie veel besparing kan realiseren op gasverbruik en CO2 uitstoot.
