Het is vandaag zeker niet makkelijk om overeind te blijven in de uitgeverswereld. Heel wat bedrijven hebben er de laatste jaren het bijltje bij neergelegd. In dit opzicht is de doorgroei van de Antwerpse uitgeverij Pandora Publishers toch wel merkwaardig. Het bedrijf van Christophe Valkeniers heeft een eigen nichemarkt gevonden in de uitgifte van kunstboeken en maritieme werken.
Pandora Publishers ging van start in 1995 en kon zich onder André Bollen goed positioneren op een toch wel wankele markt. Christophe Valkeniers nam het bedrijf in 2009 over en ging door op de lijn die uitgetekend werd door zijn voorganger. Hij bleef verder investeren in kwaliteit en doelgerichte projecten voor enerzijds musea en tentoonstellingen en voor maritieme bedrijven anderzijds. De maritieme sector tekent voor een derde van de uitgaven.
Pandora Publishers doet het vandaag effectief vrij behoorlijk. “Het is elke dag vechten om ons waar te maken maar we doen het dan toch maar. In vergelijking met de grote uitgeverijen zijn onze middelen beperkt maar we slagen er toch in om geregeld een bestseller uit te brengen.”
Zo’n bestseller was onlangs ongetwijfeld “De strijd om de Schelde”, een boek dat uitgegeven werd in samenwerking met het Davidsfonds. Pandora trok daarbij resoluut de kaart van Antwerpen en zijn haven. De auteur, maritiem professor Eric Van Hooydonk schreef het werk als een politieke geschiedenis van de economisch bijzonder belangrijke waterloop. Van begin tot einde, van bron tot monding, tekent het een boek de welvaart die de stroom in Vlaanderen en in Antwerpen in het bijzonder gebracht heeft. In Antwerpse havenkringen werd “Strijd om de Schelde” in elk geval al bijzonder gewaardeerd. Er werden meer dan 5000 exemplaren van verkocht, in nederlandstalig gebied alvast een succesnummer.
Binnenkort brengt Pandora Publishers ook een boek uit naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van de Koninklijke Belgische Redersvereniging.
Ook met The Port Office van de hand van Patrick Verhoeven, die jarenlang aan het hoofd stond van de European Sea Ports Organisation gaat Pandora Publishers resoluut de maritieme toer op. In dit boek met als ondertitel The Art and Architecture of European Port Authorities , geeft de auteur een mooi overzicht van diverse gebouwen van de havenautoriteiten doorheen heel Europa. Dit met veel foto’s en beschrijvingen van de hoofdkwartieren van havenbedrijven uit tal van Europese steden van Bilbao tot Oslo en van Riga tot Santander.
Met een boek over de Red Star Line zat Pandora Publishers dan weer pal in de actualiteit. De uitgave was uiteraard afgesetld op de opening van het gelijknamige museum op het Antwerpse Eilandje. Dankzij een exclusieve samenwerking met de Antwerpse havengemeenschap werd dit fraaie uitgegeven werk dan ook als gewaardeerd relatiegeschenk overhandigd aan tal van havenrelaties.
Nog meer geschiedenis over Antwerpen: “Antwerpen in de 20ste eeuw”, “Hoboken 875”, “De Semini-saga”, “Antwerpen bierstad”, “Antwerpen onder de V-bommen”, “De Antwerpse stouwer” enz.
De uitgifte van maritieme boeken loopt op zichzelf nog relatief vlot. Zeker in de marktomgeving waarin toch voor het eerst weer voorzichtige tekenen zijn van een economisch herstel.
Minder vlot gaat het dan wel in uitgifte van kunstboeken. De overheid weegt met haar besparingsbeleid nu eenmaal heel zwaar op de exploitatie van musea en de orgnisatie van kunsttentoonstellingen. Pandora kon in het recente verleden steevast rekenen op de medewerking van museumdirecties die zich traditioneel garant stelden voor de overname van een vooraf bepaalde hoeveelheid boeken. Vandaag is dit niet meer evident. De oplage wordt in dit opzicht verlaagd, de druk op de prijs is onmiskbaar. “Maar we blijven ons engageren voor kunstuitgaven en historische boeken,” zegt Christophe Valkeniers. Zo verscheen onlangs een uitgave onder de titel Hoven van Plaisantie. Aan de hand van deskundige uitleg en waardevol illustratiemateriaal geeft dit boek een boeiende kijk op een stukje provinciale Antwerpse geschiedenis, meer bepaald de historie van tientallen lusthoven doorheen heel de provincie.
Nog meer cultuur: “Sint Martens-Latem”, “Intérieurs d’églises”, “Un siècle d’art abstract”…
* Wie drukt de uitgaven van Pandora Publishers?
Christophe Valkeniers: De Groep Grafius in Oostakker. De Groep Grafius is een jong bedrijf dat gegroeid is uit de overname van verscheidene andere kleine drukkerijen. Zij hebben oa. Beckers Snoeck in Zwijndrecht overgenomen. Het bedrijf garandeert ons een optimale kwaliteit, wij zijn best tevreden over hun werk. Maar indien het financieel echt moet wijken wij ook uit naar Oost-Europa. Naar Polen of Hongarije. Je kunt daar vandaag tot 30% goedkoper drukken terwijl de kwaliteit absoluut uitstekend is.
* Hoe overleef je financieel?
Christophe Valkeniers: We draaiden verleden jaar op een omzet van zowat 400.000 euro. Indien we een marge kunnen aanhouden van 25% is de uitgeverij nog leefbaar. Maar ik geef toe, het is elke dag vechten om te overleven. In dit opzicht zijn mijn contacten in de maritieme wereld echt wel heel belangrijk. Via mijn familieleden Paul en Bruno Valkeniers heb ik effectief een makkelijke intro in de havenwereld gehad. Hun netwerk in de haven is op dat moment van levensbelang.
