De butylrubberfabriek van Lanxess in Zwijndrecht viert 50 jaar productie. Vooral de jongste 10 jaar is er fors geïnvesteerd, niet alleen in verdere capaciteitsuitbreidingen maar ook in milieu en veiligheid.
Een halve eeuw na de productiestart in 1963 is de jaarcapaciteit vervijfvoudigd tot 150.000 ton. De jongste tien jaar investeerde de Duitse Lanxess Groep meer dan 250 miljoen euro in Zwijndrecht: onder meer in de verhoging van de capaciteit, maar ook in de bouw van een nieuwe energiecentrale en in pilootfabrieken.
In 1962 begon Polysar Belgium met de bouwwerken in het opgespoten Poldergebied in Zwijndrecht. Het naambord “Canadastraat” is geen toeval, want de Canadese dochteronderneming was het allereerste petrochemische bedrijf op Linkeroever. Een pionier in haven van de vroege jaren zestig, die zou uitgroeien tot het grootste chemiecluster in Europa.
Met 163 werknemers en drie reactoren had de fabriek een opstartcapaciteit van 30.000 ton. In de nacht van 21 november 1963 werd in Zwijndrecht het eerste butylrubber gemaakt.
De teller staat inmiddels op een moeilijk te vatten productiecijfer: ruim vier miljard kilo. Het rubber wordt in balen of blokken van 34 kilo geperst en dat zijn er bijna 120 miljoen. Het gros wordt geëxporteerd, het gaat dan dan om ruim 200.000 scheepscontainers.
Omdat het butylrubber vooral in banden wordt verwerkt is een halve eeuw rubber uit Zwijndrecht goed voor 12 miljard banden, of 3 miljard wagens.
Sinds 2004 behoort de butylrubberfabriek tot de Lanxess Groep, ’s werelds grootste fabrikant van synthetisch rubber. De voorbije tien jaar heeft de Duitse onderneming ruim 250 miljoen euro in Zwijndrecht geïnvesteerd, waarbij de capaciteit met zowat 25% groeide.
Alleen al bij de jongste uitbreiding en de ingebruikname van een nieuwe, zesde reactor eind 2011 ging het om een toename van 10 procent. Er werden extra maatregelen genomen om de impact op het milieu stabiel te houden, onder meer door reststromen op de zuiveringsinstallatie aan te sluiten. Eén van de grootste projecten was de bouw van de energiecentrale, de warmtekrachtkoppeling of WKK, die zowel stoom als stroom levert aan de fabriek. De nieuwe energiecentrale zorgt niet alleen voor een fikse besparing op aardgas, maar ook voor een jaarlijkse daling van de C02-uitstoot met zowat 80.000 ton.
Er zijn ook recente innovatieve projecten, zoals de biologische wasfilter die de vluchtige organische stof chloormethaan uit de afvalgassen verwijdert. Puur bio, want micro-organismen eten en verteren het chloormethaan in een afbraakproces dat geen energie vergt.
Zwijndrecht werkt binnen Lanxess ook mee aan een nieuwe productietechnologie voor rubber. Het productieproces voor butylrubber is niet alleen complex, maar ook vrij energie-intensief. Temperaturen schommelen er van min 95 tot meer dan 200 graden Celsius. Het doel is om op termijn een technologie te ontwikkelen waarbij minder hulpbronnen worden gebruikt, zodat de energie-efficiëntie verbetert en de impact op het milieu verder vermindert.
Om de 50 jaar mee te vieren kwam directielid Rainier van Roessel van Lanxess naar Zwijndrecht afgezakt om in een kerstsfeer de verjaardagstaart aan te snijden voor de zowat 400 werknemers. Tijdens zijn ontmoetingen met het personeel, onder meer in de controlekamers, wees van Roessel er op dat veiligheid de absolute prioriteit heeft. Niet alleen voor iedereen op de site – werknemers, contractoren en bezoekers – maar ook hun familie. Veiligheid is een houding die inzet vraagt van elkeen.
Lanxess is een toonaangevende producent van speciaalchemie, had in 2012 een omzet van 9,1 miljard euro en telt momenteel zowat 17.500 personeelsleden in 31 landen. Het bedrijf is wereldwijd aanwezig in 52 productievestigingen. De kernactiviteit van de groep is de ontwikkeling, vervaardiging en de verkoop van kunststoffen, rubbers, halffabricaten en chemische specialiteiten.
Lanxess heeft in België twee vennootschappen, met drie vestigingen in het Antwerpse havengebied, waar rubbers en tussenproducten voor kunststoffen worden gemaakt. Bij Lanxess nv in Lillo wordt caprolactam en in Kallo worden glasvezel en rubberchemicaliën vervaardigd. Bij Lanxess Rubber nv in Zwijndrecht wordt butylrubber geproduceerd.
België is met zowat 1.350 werknemers en vier fabrieken de tweede belangrijkste productieplaats binnen de Groep.
