Voka organiseert elk jaar in de Stadsschouwburg in Antwerpen het evenement Vooruitblik, waarop een bekende naam in ondernemersland zo’n achthonderd Antwerpse bedrijfsleiders toespreekt. Die gast was deze keer een beetje omstreden: Jim Ratcliffe, de Britse baas van Ineos, dat twaalf vestigingen heeft in België, mocht het publiek toespreken. Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder van Voka Antwerpen-Waasland, was er via zijn uitgebreide netwerk in geslaagd om Ratcliffe voor het eerst voor een interview naar Antwerpen te halen.
Net voor de Stadsschouwburg stond een honderdtal actievoerders, onder meer van de organisatie Ineos Will Fall (een burgerorganisatie die al jaren strijdt tegen de komst van de nieuwe fabriek Project One, die nu volop wordt gebouwd in Lillo). In die fabriek zal ethaan worden omgezet in ethyleen, een basisproduct voor onder meer plastic. Enkele leden van een andere actiegroep, Extinction Rebellion, probeerden zelfs via het dak de Stadsschouwburg binnen te klimmen, maar dat werd door de politie verhinderd.
“Wij zijn tegen die nieuwe fabriek, omdat ze de fossiele energiebron schaliegas als basis gebruikt, om plastic te produceren”, zegt Arno Kempynck, woordvoerder van Ineos Will Fall. “De Vlaamse overheid, en dus de Vlaamse belastingbetaler, heeft onlangs een garantie van een half miljard euro gegeven voor Project One, waardoor wij dus met z’n allen de lening moeten terugbetalen als Ineos dat niet kan. Wij willen dat meer Vlamingen zich bewust worden van deze problematiek.”
Protesteren in plastic jasje
Ineos zegt zelf dat de basis van Project One eigenlijk geen schaliegas is, maar ethaan. Dat is een bijproduct dat vrijkomt wanneer schaliegas wordt opgeboord en waar anders niets mee zou worden gedaan. Ineos-baas Jim Ratcliffe was maandag hard voor de actievoerders. “Willen ze in een grot leven?”, vroeg hij zich af. “Plastic is in elk deel van ons leven aanwezig. In de microfoon die ik hier gebruik, in contactlenzen, in onze smartphone. In Londen was er onlangs zelfs een activist die tegen ons protesteerde met een plastic jasje aan.”
Ratcliffe onderstreepte dat de zorg voor het klimaat een absolute prioriteit is voor Ineos. “De ethaankraker die we in Antwerpen bouwen, stoot twee keer minder CO₂ uit dan de meest milieuvriendelijke ethaankraker die er op dit moment in Europa is”, zei hij.
Ook de Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA) was erg scherp voor de actievoerders. “Ze waren niet zo talrijk, maar met hun betoog dreigen ze de welvaart die is gecreëerd door het vooruitgangsoptimisme van hun grootouders helemaal overboord te gooien”, zei De Wever. “Innovatieve ondernemers worden niet meer naar waarde geschat.”
Wakker worden
De activisten waren niet toegelaten tot de Stadsschouwburg en konden dus geen weerwoord bieden. Voor de aanvang van het congres deden ze dat wel, via toespraken op het Theaterplein. “Een plasticfabriek zoals die van Ineos is iets van de twintigste eeuw, terwijl de 21ste eeuw al een generatie lang bezig is. Word wakker, politici!”, klonk het.
Dat laatste vonden de aanwezige politici en ondernemers in de zaal wellicht ook van de protesteerders. En zo blijft iedereen vasthouden aan zijn eigen gelijk.