“Waarom heb ik hier eigenlijk een winkelkar genomen? Ik kan hier bijna niets kopen!”, zegt een verbouwereerde klant woensdagnamiddag in de Delhaize aan de Fruithoflaan in Berchem. Die reactie illustreert de precaire situatie van de 128 winkels die Delhaize in België nu nog in eigen beheer heeft. 62 van de 65 Vlaamse winkels waren woensdag weliswaar open, nadat ze in de voorbije twee weken door een staking vooral dicht zijn geweest. Het personeel vreest dat het na de overname door een zelfstandige ondernemer minder zal verdienen.
Maar van stakingsmoeheid lijkt nog lang geen sprake. De Delhaize Hippodroom op het Zuid in Antwerpen bleef woensdag bijvoorbeeld dicht, en zal ook donderdag niet open zijn. De meeste andere Delhaize-winkels in de Antwerpse en Mechelse regio zullen nu zaterdag al zeker dicht zijn. En ook als de winkels wel de deuren openen, is er van alles mis. De inrichting van de Delhaize aan de Fruithoflaan in Berchem bijvoorbeeld leek woensdag onrustwekkend hard op de aanblik van de Makro in Deurne in de laatste maanden voor het faillissement. De winkelvloer is er meer dan versleten, de schappen met verse groenten en fruit waren leeg, en ook voor aardappelen of vers bereide maaltijden moet je voorlopig niet bij Delhaize in Berchem zijn.
De ene dag open, de andere dag niet
Bovendien hadden klanten dan nog geluk dat de winkel open was. Donderdag of vrijdag kan dat weer helemaal anders zijn. “Zolang de directie zijn toekomstplan niet van tafel veegt, zal onze winkel in de komende weken en zelfs maanden nog veel dicht zijn”, zegt Anik Van den Bosch, werknemer bij Delhaize in Berchem. “We zeggen nooit op voorhand op welke dagen we dicht blijven. Daardoor is het voor Delhaize moeilijk om verse producten te leveren, omdat het niet weet of onze winkel zal open zijn of niet.”
Roel Dekelver, de woordvoerder van Delhaize, zegt dat het bedrijf er alles aan doet om de verse voeding zo goed mogelijk aan te vullen. “Maar het personeel moet pas ’s morgens om 8 uur bekendmaken of er in een winkel wordt gestaakt of niet. Dat maakt het voor ons extra moeilijk om een volledig assortiment aan te bieden”, zegt hij. “In de winkels die meerdere dagen dicht zijn geweest, moet er ook veel meer worden aangevuld, en dat vraagt tijd.”
Dinsdag brak er ook een staking uit bij de distributiecentra van Delhaize in Zellik en Ninove. Woensdag draaide alles daar weer normaal. Maar dat betekent niet dat de malaise bij Delhaize voorbij is. “Wij kunnen onze acties nog maandenlang volhouden”, zegt Anik Van den Bosch. “Natuurlijk kost zo’n staking ons geld. Want wie staakt, krijgt geen loon. Maar we hebben een manier bedacht om dat probleem te omzeilen. We stellen elke dag een lijst op van mensen die werkwillig zijn. Die mensen worden dan betaald. Ook als de winkel niet opengaat, omdat er een te klein aantal werkwilligen is. Als iedereen genoeg op die lijst met werkwilligen voorkomt, kunnen we ons inkomensverlies binnen te perken houden en kunnen we tegelijk toch voldoende dagen staken. Onze acties kunnen dus nog heel lang voelbaar zijn.”
Ook in de andere Delhaizes is de motivatie van het personeel intussen tot een dieptepunt gezakt. “Er is geen beroepseer meer”, zegt Chantal Delie, die in de Delhaize in Deurne werkt. “Als het plan van Delhaize doorgaat en een zelfstandige ondernemer de winkels overneemt, zal die ondernemer personeel hebben dat gedemotiveerd en uitgeblust is. Wij kunnen dit niet zomaar laten passeren. We zijn vertrokken voor een lange uitputtingsslag.”