Lang geleden was Antony Hartmann (47) actief in de autoracesport. Een overstap naar de modesector was dus niet het eerste waar hij aan dacht. Toch gebeurde het, wegens omstandigheden, en in 2003 stampte hij in Brasschaat de kledingboetiek Bluepoint uit de grond. Na twintig jaar sloot hij ook dat hoofdstuk af en bleef hij achter met een telefoonboek vol connecties én een goed idee. “Ik wilde iets nuttigs doen met de overschotten uit mijn winkel. Waarom die stukken niet uit elkaar halen om er nieuwe en trendy kleding van te maken?”
Modedesigner
Het ondernemersidee was er, maar een opleiding modedesign had Antony niet. Hij ontmoette Valentine Tinchant (23), die op dat moment recent was afgestudeerd aan de Italiaanse modeschool Polimoda. Ze had een collectie ontworpen uit restmaterialen van autoramen. Antony: “Omdat ze ook stage had gedaan bij het Antwerpse kledinglabel Ann Demeulemeester kende ze goede naaisters. De ateliers van Demeulemeester waren toen net verhuisd naar Italië waardoor de naaisters beschikbaar waren voor ons eerste proefproject.”
LEES OOK. ING fonds steunt verhaal van upcyclingaterlier CiLAB: “Minder maar beter textiel”
Na een eerste test- en experimenteerfase bleek Studio Circulaire levensvatbaar. Nu, één jaar later, prijkt het initiatief in de veelbelovende 20 to watch van het Vlaamse design- en modecentrum Flanders DC. “We zijn begonnen met een eerste collectie van overstocks uit Bluepoint. Echter, als winkeleigenaar heb je telkens maar een handvol exemplaren per ontwerp op overschot”, vertelt Antony. “Als je uit ieder ontwerp iets compleet nieuws moet maken, dan wordt het ontwikkelingsproces per stuk heel arbeids- en tijdsintensief. In dat opzicht is het interessanter om te werken voor modebedrijven aangezien zij grotere overschotten hebben van één bepaald design.”
“Doordat ik zoveel ervaring heb binnen de sector, weet ik wat er allemaal achter de schermen blijft liggen. Een collectie wordt nooit volledig verkocht. Na de outlet of stockverkopen stopt het. In die fase willen wij opnieuw inpikken door iets compleet nieuws te creëren en het stuk terug op te waarderen. Mode kent een heel lineair proces. Studio Circulaire wil de cirkel rondmaken.”
Door zijn boetiek in Brasschaat kent Antony ontzettend veel mensen uit de Belgische modesector. Inge Onsea van Essentiel Antwerp is één van hen. “Zij was meteen gewonnen voor het idee om een deel van haar overstock door ons onder handen te laten nemen. In de zomervakantie verkochten we het resultaat in Knokke. In september was Antwerpen aan de beurt. De collectie Essentiel x Studio Circulaire liep als een trein.”
Lokaal en kwalitatief
Voor de herwerking gebruikt Antony enkel kleding die ontworpen en geproduceerd is door de betere modehuizen. “Wie een stuk van Studio Circulaire koopt, weet dat hij iets uniek én kwalitatief in handen heeft en betaalt daar ook een prijs voor. Het heeft weinig zin om kledingstukken te herwerken die in hun eerste levensfase sowieso al van mindere kwaliteit waren.”
De duurzaamheidsgedachte wordt bij Studio Circulaire zo veel mogelijk doorgetrokken. Momenteel werkt het bedrijf enkel met Belgische modehuizen en ateliers om het transport tot het minimum te herleiden. “Onze webshopbestellingen worden met de fiets geleverd. We kopen nooit nieuwe stoffen of onderdelen voor onze stukken. 99 procent van onze collectie is vervaardigd uit wat we halen uit bestaande, ongebruikte kleding.”
Circulair kledingatelier in Mechelen
We trekken naar Cilab in Mechelen, een circulair kledingatelier dat ook een vestiging in Antwerpen heeft. In Mechelen wordt de nieuwe kleding gemaakt, in Antwerpen draaien vooral de reparatie- en hersteldiensten. Hier wordt de kleding van Studio Circulaire op grotere schaal vervaardigd nadat het prototype is goedgekeurd. Modedesigner Valentine is er aan het werk. Momenteel ontwerpt ze prototypes afkomstig van sporttenues van Osaka, een gekend Antwerps hockeymerk. Ze hoopt dat de nieuwe stukken tegen de zomer te koop zijn.
LEES OOK. Circulaire hub ondersteunt acht innovatieve en circulaire projecten
“Als kind maakte ik urenlang collages”, vertelt Valentine. “Mode studeren leek me wel wat. Maar ik wilde niet bijdragen aan het vervuilende aspect van de industrie en begon in mijn eerste jaar aan Polimoda al met het upcyclen van oude kleding. In die tijd was dat nog redelijk vooruitstrevend. Vandaag werk ik als freelance designer en gaat een groot deel van mijn werktijd naar Studio Circulaire. Hier werken we aan dé oplossing voor de veel te grote berg aan overstocks.”
Ze toont hoe ze de oude Osaka-collectie nieuw leven inblaast. Hoe ze twee kindersweaters combineert tot één oversized trui voor dames en hoe ze uit verschillende sportshirts een reeks rokjes en topjes tevoorschijn tovert. “Eens er een akkoord is over het prototype, gaan we over tot de productie”, pikt Antony in. “We bieden een service aan modehuizen om hun overschotten terug ten gelde te maken. Het leuke hieraan is dat een merk nieuwe, verrassende designs kan uittesten en zelfs een compleet andere doelgroep kan ontdekken.”
Van Syrië naar België
Maar Antony en Valentine willen met hun initiatief meer doen dan alleen de afvalberg verkleinen. “Een van onze belangrijkste doelen is om de creativiteit bij jonge ontwerpers aan te wakkeren en het vakmanschap terug naar België te brengen”, aldus Antony. “Het is jammer dat iedereen die hier aan een modeschool afstudeert bijna meteen naar het buitenland trekt. Wil je een eigen merk starten, dan word je vreemd bekeken als je de productie in België wil houden. Circulaire mode is gebaseerd op een specifiek productieproces. Die expertise willen we hier in eigen land uitbouwen, samen met Cilab.”
LEES OOK. Decathlon herstelt in samenwerking met CiLab vanaf nu ook textiel
Jan Merckx en Sibille Diederichs van Cilab zelf zijn het idee uiteraard meer dan genegen. Hun textielcollectief werd namelijk net opgericht om processen en oplossingen te ontwikkelen die gunstig zijn voor de circulaire transitie in de sector. Daarvoor krijgen ze de hulp van Shawkat Khalil, die in zijn thuisland Syrië twintig jaar lang aan het roer stond van een textielfabriek. “Mijn moeder was een ontwerpster, dus ik zit al heel mijn leven in de sector”, vertelt hij. “Ik kwam als vluchteling naar België. Hier in Cilab wil ik mijn kennis en expertise overdragen aan de jongere generatie. We vormen bestaande kledingstukken om tot iets nieuws. Dat is toch nog iets helemaal anders dan compleet nieuwe kleding maken aan de lopende band.”
Twee stagiairs vervoegen vandaag de Cilab-ploeg, onder wie Toon Hinskens (21), die aan de modeafdeling van de nabijgelegen Urselinen-school studeert. Samen met Shawkat werkt hij aan een kledingstuk voor de huiscollectie van Studio Circulaire. Het stuk met luipaardprint was in een vorig leven een broek. Vandaag wordt het omgetoverd tot een salopette, uniek in zijn soort.
