ANTWERPEN – De komende weken laten we enkele topondernemers aan het woord in onze reeks Klare Kijk. Wouter De Geest nam eind 2019 afscheid als ceo van BASF Antwerpen, maar verdween niet van het toneel. Hij is momenteel nationaal voorzitter van Voka.
Corona lijkt een reset te zijn voor de economie. Hoe anders zal die eruitzien voor en na corona?
Wouter De Geest: “Ik hoop dat de economie terug aanknoopt met groei. Maar niemand weet op dit ogenblik hoe die economie er zal uitzien, aangezien het pad naar volledig herstel nog onduidelijk is en vele vormen kan aannemen. Het lijkt me wel zeker dat de digitalisering van onze economie een boost krijgt. Maar goed ook, want dat konden we gebruiken. Het is heel belangrijk dat 5G nu echt uitgerold kan worden.
Vermits we de sterke kanten van onze gezondheidszorg gezien hebben, maar ook de zwakkere, ben ik er van overtuigd dat er ook daar opportuniteiten zijn voor ondernemers die zich richten op innovatie, digitalisering en preventie.
Maar vergis u niet, onze economie krijgt zware klappen en het zal jaren duren voor dit verteerd is. We hebben berekend dat de crisis zo’n 50 miljard euro economische schade heeft veroorzaakt. De vraag herstelt zich eerder langzaam, wat heel wat zaken met zich meebrengt zoals investeringen die uitgesteld worden en negatieve effecten op de werkgelegenheid.
Anderzijds zie je hoe veerkrachtig veel ondernemingen zijn door heel hun werkproces te veranderen, nieuwe producten op de markt te brengen of door samenwerkingen aan te gaan met andere bedrijven of instanties. De wendbaarheid en veerkracht die ondernemers typeert, komt nog beter tot uiting in een crisissituatie.”
Velen stellen zich nu vragen bij onze afhankelijkheid van het buitenland, bijvoorbeeld dat we voor essentiële zaken zoals mondmaskers alles moeten gaan vragen in China, alsof wij dat ook niet kunnen?
Wouter De Geest: “Voor essentiële producten en materialen moeten we inderdaad bekijken of we dit niet in eigen, dan wel dichter bij huis kunnen produceren. Maar we mogen ook niet in een protectionistische kramp schieten. Ten eerste omdat meer lokale productie ook voor hogere prijzen zou zorgen gezien onze hoge loonkost. Bovendien hebben we in Vlaanderen een zeer open economie. 30% van de jobs in ons land hangen af van de export. Als iedereen zich terugtrekt binnen de eigen landsgrenzen, verliezen we veel meer welvaart dan we winnen door alles zelf te doen.”
Is het in deze tijden een kwestie van survival of the fittest? Of moeten we proberen zo veel mogelijk bedrijven te redden?
Wouter De Geest: “We moeten de gezonde bedrijven redden. Daarbij maakt het weinig uit hoe groot of klein ze zijn, of uit welke sector ze komen… Bedrijven die het potentieel hebben om in de post-corona-economie te floreren, moeten we absoluut helpen om het hoofd boven water te houden. Ook de start- en scale-ups mogen we hierbij niet vergeten. Wij ondersteunen de Vlaamse steunmaatregelen voor start-ups en kmo’s zoals de achtergestelde leningen en de uitgebreide winwinlening. Bedrijven die het voor corona al zeer moeilijk hadden, zullen het – ondanks de steunmaatregelen – moeilijker hebben om te overleven.
Maar meer nog dan alleen redden, is het ook belangrijk om perspectief te blijven bieden aan onze ondernemingen en al hun medewerkers om te kunnen blijven groeien, om welzijn en welvaart te creëren.”
Doet de overheid het juiste om onze economie overeind te houden? Wat had u anders gedaan?
Wouter De Geest: “De overheid heeft het juiste gedaan op basis van de informatie die toen beschikbaar was. Er kwamen snel drastische maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan, maar er werd ook snel en met de nodige flexibiliteit werk gemaakt van compenserende maatregelen en steunmechanismen voor de bedrijven. Dat was goed én nodig. De liquiditeit van de ondernemingen werd gevrijwaard en de eerste stappen zijn gezet voor de solvabiliteit. al moet men nog verder gaan, tot en met de noodzakelijke hervormingen om het herstel duurzaam te maken.
Maar het is niet omdat beslissingen toen de beste leken, dat ze dat ook waren. Achteraf is het gemakkelijk praten, maar een volledige lockdown zoals we die gekend hebben, is echt niet voor herhaling vatbaar. Bij een tweede golf zal men veel breder moeten testen, tracken en tracen en moet men zeer gericht mensen of broeihaarden van het virus isoleren. We moeten het virus in quarantaine zetten, niet de economie. 1 op 4 ondernemingen zal een tweede massale lockdown niet overleven en ook op menselijk vlak heeft dit veel leed teweeg gebracht.
Daarom riepen we deze week de Nationale Veiligheidsraad op om nu al werk te maken van scenario’s en plannen zodat we voorbereid zijn voor als een tweede COVID-golf ons land treft. In die vier maanden zijn we immers ook al heel wat wijzer geworden.”
Welke impact zal deze crisis hebben op de globalisering / digitalisering?
Wouter De Geest: “Internationale supply chains zullen zeker in vraag gesteld worden. Bedrijven zullen ook alternatieve afzetmarkten moeten zoeken voor hun producten omdat de export hinder ondervindt van de corona-crisis. Maar we zullen zeker in een internationale geconnecteerde wereld blijven leven. Onze Vlaamse economie heeft nog wel wat in te halen op vlak van export van diensten. Die sector groeit wereldwijd sterk, maar we brengen dit nog te weinig vanuit Vlaanderen naar het buitenland; Terwijl uit die hoek de internationale relance van onze economie in belangrijke mate zal moeten komen.
De digitalisering zal echt een boost kennen. We zien dat niet alleen het bedrijfsleven, maar ook de gezondheidszorg en het onderwijs plots wel kunnen wat jarenlang ondenkbaar leek. De digitale omkeer is ingezet.”
Wat was de meest hoopgevende/creatieve oplossing die u zelf bedacht of die u zag passeren?
Wouter De Geest: “Het meest hoopgevende dat ik gezien heb, is de wendbaarheid van onze ondernemingen en de moed van onze bevolking om deze crisis het hoofd te bieden. De samenhorigheid die je merkte op straat en de soms verrassende allianties die bedrijven gesmeed hebben, waren hartverwarmend.”
Hoe beleeft u persoonlijk deze periode?
Wouter De Geest: “Dit is een periode waarin je zelf ook stilstaat bij wat het belangrijkst is. En dat is een goede gezondheid. Het viel mij op dat iedereen als eerste vraag niet vroeg ‘hoe gaat het’, maar dat men werkelijk bezorgd was om elkaars gezondheid, wat toch een warm gevoel gaf
Zelf ben ik nu ook uit de lockdown aan het komen en begeef ik me terug vaker op pad.
Persoonlijk heb ik mij ook kunnen bekwamen in het ontdekken van de schier onbegrensde mogelijkheden van IT om van op afstand te werken.”
Welke boodschap of tips kunt u meegeven aan collega-ondernemers?
Wouter De Geest: “Blijf innoveren, blijf wendbaar en blijf volhouden.”
Deze reeks met getuigenissen van topondernemers over de coronacrisis, loopt ook in de andere regio’s van Made In. Zo kan je deze week de Klare Kijk terugvinden van onder meer Urbain Vandeurzen (VMF Invest), Kenny Van Paesschen (ShopWeDo), Jan Van Eyck (Groep Van Eyck) en Caroline Van Marcke (Van Marcke).
