“Om hoogsensitieve personen en personen met een autismespectrumstoornis toe te laten in alle rust en sereniteit hun boodschappen te doen, gaan we nu voor de komende twee uur onze muziek en berichten uitzetten.” Terwijl de promo’s van de afdeling groenten en fruit even daarvoor nog via de boxen werden aangeprezen tussen pompende liedjes van Britney Spears en Doja Cat, is het na deze boodschap plots een pak stiller in de Hypermarkt Carrefour van Burcht, bij Zwijndrecht. Die stilte zal voortaan op weekdagen tussen 14 en 16 uur heersen in alle Hyper- en Market-winkels van Carrefour. De franchisenemers zijn vrij om die twee stille uren te houden of niet.
Voor een 15-jarige leerling van de Burchtse Weel, een buitengewone school uit de buurt, zijn deze stille uurtjes alvast een hele verademing. Ze komt elke week opnieuw haar zelfredzaamheid oefenen in de hypermarkt. “Normaal winkelt ze dan met een geluidwerende hoofdtelefoon op, omdat ze anders totaal overprikkeld en helemaal gespannen buitenkomt, met haar handen over haar oren”, zegt haar juf Elise, die met haar klasgroep tussen de rekken wandelt.
De dagelijkse stille uurtjes zullen niet voor iedereen met hoogsensiviteit – naar schatting één op de vijf mensen – hetzelfde effect hebben als voor het meisje met de groene koptelefoon. “We zien het initiatief van Carrefour als een positieve evolutie in een wereld waar de prikkels langs alle kanten op ons afkomen, zelfs voor mensen zonder HSP”, zegt Ilse Van den Daele, oprichter en voorzitter van HSP Vlaanderen. “Hoogsensitiviteit zit natuurlijk complexer in elkaar. Alleen de volumeknop dichtdraaien, volstaat niet voor iedereen. Sommige mensen raken ook overprikkeld door bijvoorbeeld kleur, geur, wat ze zien of andere factoren.”
Positieve evolutie
Dat Carrefour de kaart trekt van meer inclusie komt niet plots uit de lucht vallen, want het is tegenwoordig een missie van alle retailers om dat te zijn, zo zegt retailexpert Gino Van Ossel. Elk op hun eigen manier: zo zorgt ZEB bijvoorbeeld voor rolstoeltoegankelijke winkels en kun je in Decathlon Kortrijk al prikkelarm gaan shoppen op dinsdagavond en donderdagochtend. Ook in de rest van de maatschappij is die evolutie trouwens te zien. Zo bouwden kermissen, universiteiten en speeltuinen eerder al rustmomenten in hun schema. “Het kost weinig moeite, is ook nog eens energiebesparend en het levert je een goed imago op bij een niet geringe groep die zich anders minder goed voelt in je winkel of organisatie”, legt Van Ossel uit.
Of meer inclusie in het geval van Carrefour automatisch meer geld in de kassa zal brengen, is volgens retailprof Els Breugelmans wel niet te voorspellen. “Want je schakelt tegelijk ook een aantal atmospherics uit door de muziek uit te zetten en de lichten te dimmen. Dat zijn heel subtiele en verborgen verleiders die ons gevoel in een winkel en ons koopgedrag stiekem beïnvloeden. Dat effect is evenwel klein, maar het is er wel. Anders zouden de retailers beslissen om de hele dag geen muziek te draaien.”
