Na de eerste lockdown, in augustus en september, vroeg Flanders Make 98 bedrijven naar de impact van het begin van de coronacrisis op hun werking. Dat die impact groot was, behoeft geen betoog. Gemiddeld stelden de bevraagde bedrijven dat ze dit jaar waarschijnlijk 20% minder omzet zouden draaien en twee jaar nodig zouden hebben om de schade te herstellen. Ondertussen zitten we al een tijd in een tweede lockdown, maar de gevolgen daarvan zouden een stuk minder erg moeten zijn omdat bedrijven nu beter voorbereid zijn en meer kunnen blijven doorwerken.
In de huidige crisissituatie is het normaal dat bedrijven in de eerste plaats in overlevingsmodus gaan. Maar de peiling van Flanders Make toont dat de Vlaamse industrie ook in grote mate oog blijft hebben voor het belang van een goede digitaliseringstrategie. 75% van de bedrijven wil blijven inzetten op digitalisering en hun inspanningen in dit domein zelfs verhogen.
Dirk Torfs, CEO van Flanders Make, benadrukt het belang van digitale transformatie voor het voortbestaan van onze bedrijven en voor de positie van Vlaanderen als een exportregio. “Je hebt absoluut een flexibele bedrijfsorganisatie nodig met een digitale cultuur en voldoende digitale talenten”, zegt hij. “De industrie moet via digitale transformatie waarde en impact creëren door snel pilootprojecten uit te voeren, gekozen vanuit een gedefinieerde Industrie 4.0 strategie, en de succesvolle overal implementeren. Eerst in één fabriek en dan op verschillende sites.”
Lokalere toeleveringsketens
Het valt op dat kmo’s beter lijken om te gaan met de coronacrisis dan grotere bedrijven. Grotere spelers beslisten bijvoorbeeld veel vaker om hun investeringsbudget sterk terug te schroeven. Kennelijk is het voor kleinere, wendbare ondernemingen gemakkelijker om de vruchten te plukken van de veranderende tijden en van de digitaliseringsmogelijkheden. Zij denken te blijven groeien in de volgende jaren, terwijl grotere bedrijven harder getroffen worden en meer tijd nodig zullen hebben om terug op hun normale niveau te komen.
Grote bedrijven hadden sterk te lijden onder de onderbreking van de toeleveringsketens als gevolg van het sluiten van de grenzen en alle logistieke problemen over de hele wereld. Bijna de helft van de grote ondernemingen is daarom op zoek naar toeleveringsbedrijven in de Europese Unie, ter vervanging van leveranciers verder van huis. Een goede evolutie, stelt Torfs. “Zo komen we tot een duurzamere economie, met lokale toevoerketens en een verminderde afhankelijkheid van import van buiten Europa.”
Weerbaarheid industrie
De peiling toont omstandig aan hoe weerbaar de Vlaamse industrie is gebleken tijdens de eerste golf van de pandemie. Hoewel de innovatiebudgetten terugliepen, blijven ze toch op een redelijk niveau, zeker gezien de situatie. Ongeveer de helft van de bevraagde bedrijven onderzoekt nieuwe verdienmodellen en breidt haar productaanbod uit om te voldoen aan nieuwe vragen vanuit de markt. Een op de drie bedrijven zet in op nieuwe afzetmarkten. Goede voorbeelden van snelle innovators zijn de Leuvense 3D-printing specialist Materialise, die nu ook handenvrije deurklinken ontwerpt, en fietskledingbedrijf Bioracer – dat ook mondmaskers produceert.
“We moeten blijven focussen op duurzaamheid, digitale transformatie en samenwerking tussen bedrijven en kennispartners”, vat Torfs samen. “Dan zal Vlaanderen als kennisregio sterker uit deze crisis komen. Onze innovatieve kracht en actiegerichte ondernemersmentaliteit zal een belangrijke ondersteunende rol spelen in dit proces.”
Benieuwd naar alle resultaten van de peiling? Download het volledige rapport hier.
Flanders Make voert technologisch onderzoek met en voor bedrijven. Het onderzoekscentrum ontwikkelt en test toepassingen die de Vlaamse industrie helpen competitiever te worden dankzij product- en productie-innovatie. Flanders Make bestaat uit co-creatie centra in Lommel, Leuven en Kortrijk, de Vlaamse dronefederatie EUKA en labo’s bij de vijf Vlaamse universiteiten.
