Het aannemingsbedrijf Artes Roegiers uit Kruibeke begint een dezer dagen met de stabilisatiewerken aan de Antwerpse kaaimuur in Sint-Andries en Het Zuid. Nadat de eerste fase vorige zomer aanvullende informatie aan het licht bracht, werd de stabilisatietechniek bijgeschaafd. Ten vroegste vanaf 2016 volgen ook de bouw van de waterkering en de heraanleg van het openbaar domein in deze zone.
Samen met de stad Antwerpen werkt Waterwegen en Zeekanaal aan een grondige herinrichting van de Scheldekaaien. De ingrepen moeten Antwerpen beter beschermen tegen overstromingen én steken de kaaien in een nieuw jasje over een afstand van zeven kilometer. Tijdens de eerste fase van het meerjarenplan stabiliseert W&Z de historische kaaimuur, daarna wordt de waterkering verhoogd. Als kers op de taart verfraait de stad de publieke ruimte, zodat Antwerpen tegelijk een veiligere en aangenamere plek wordt om te wonen. Zeven kaaizones worden onder handen genomen, te beginnen met Sint-Andries en Het Zuid.
Koen Segher van W&Z: “In de zomer van 2012 zijn we gestart met een eerste fase in de zone Sint- Andries en Het Zuid. Honderd meter kaaimuur werd aangepakt met een specifieke stabilisatietechniek. Uit dat proefproject bleek dat het technisch nog beter kon. Daarop volgde in 2013 een diepgaande analyse en op basis hiervan hebben we de stabilisatietechniek geoptimaliseerd. We verstevigen de kaaimuur in Sint-Andries en Het Zuid door de krachten die op de historische kaaimuur inwerken nu op
een nieuwe constructie af te leiden.”
De ‘blauwe steen’ ligt vele Antwerpenaren na aan het hart. Hoewel de constructie voor zijn tijd een technisch hoogstandje was, merkten ingenieurs al in 1883 dat de kaaimuur richting Schelde verschoof. Oorzaken hiervoor waren de Boomse klei net onder de fundering en de hoge druk van het grondwater.
Verschillende bouwkundigen bedachten allerlei oplossingen, maar die bleken telkens ontoereikend of onbestendig op langere termijn. Om de kaaimuur opnieuw klaar te stomen voor enkele generaties Antwerpenaren kiest W&Z voor elke zone een op maat gesneden en moderne renovatietechniek. Die maakt de kaaimuur weer stevig, zonder zijn historische karakter aan te tasten.
Het Scheldekaaienproject past in het Sigmaplan en het Masterplan Scheldekaaien Antwerpen. Met het Sigmaplan wil de Vlaamse overheid het hele Zeescheldebekken beveiligen tegen overstromingen. De ligging van Antwerpen vlak bij de Scheldemonding maakt de stad extra gevoelig voor waterellende. Door de klimaatsverandering neemt het risico op overstromingen bovendien toe: de stijgende zeespiegel en de opwarming van de aarde leiden tot meer en hevigere stormen, met gevolgen tot diep in het binnenland.
De heraanleg in Sint-Andries en Het Zuid verloopt in verschillende fasen. In de zomer wordt de kaaimuur verstevigd. De verhoging van de waterkering en de heraanleg van het openbaar domein volgen ten vroegste in 2016. De werf van Sint-Andries en Het Zuid aan de Zuidersluis zal waarschijnlijk zo’n 320 meter lang en 40 meter breed zijn. De eerste werfzone wordt vanaf 11 augustus 2014 – en vermoedelijk gedurende 10 maanden – afgesloten. Uit veiligheidsoverwegingen is de werfzone niet toegankelijk. Ook
parkeren is er niet toegestaan.
De werken worden uitgevoerd door de bouwfirma Artes Roegiers uit Kruibeke, een specialist in waterwerken aan kaaimuren, sluizen, haveninfrastructuur en baggerwerken. Waterbouwkundige opdrachten vormen zoveel als de historische kern van de Artes Group die teruggaat op de firma’s Depret uit Gent (1929) en Pierre Roegiers uit Burcht (1948). Beide firma’s zijn in de loop van de jaren bijeengebracht onder de Group Artes waar ondertussen ook Artes TWT en Artes Woudenberg deel vanuit maken.