De tijdelijke vereniging Monument Vandekerckhove-Altritempi uit Brasschaat gaat De Zalm in Mechelen restaureren. De Zalm is de oudste renaissancegevel van het land. De twee Antwerpse restauratiebedrijven behoren tot de Group Monument en zijn helemaal toegespitst op het herstel van historische gebouwen.
De stad Mechelen start de restauratie van de historische panden ‘De Grote en de Kleine Zalm’ op de Zoutwerf. De uitbundige sculpturen in de gevel van de ‘Grote Zalm’ spreken tot ieders verbeelding. Ze zullen met uiterste zorg en op een zachte manier gerestaureerd worden. Samen met de gevels worden ook de daken en het schrijnwerk gerestaureerd.
De Zalm, destijds het gildehuis van de visverkopers, is bijna 500 jaar oud en ligt langs de Zoutwerf aan de linkeroever van de Dijle. Door de rijkelijke ornamentiek, het dure materiaal en de vooruitstrevende stijlopbouw van deze nieuwe gevel, pronkte het visverkopersambacht met zijn rijkdom en invloed.
De voorgevel van de Grote Zalm heeft een uitzonderlijke erfgoedwaarde, omdat hier voor het eerst in onze streken een “traditionele gotische en opengewerkte skeletgevel met klassieke, vroegrenaissanceornamenten” gecombineerd werd.
“De Zalm is het mooiste voorbeeld van de renaissance-architectuur in Mechelen en belangrijk voor de uitstraling van onze historische stad. Het is van groot belang dat we zulke monumenten met de grootste zorg onderhouden. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat onze inspanningen voor ons bouwkundig erfgoed positief ervaren worden. We blijven de ingeslagen weg bewandelen en ons historisch patrimonium in de kijker zetten”, klinkt het bij schepen van Monumentenzorg Greet Geypen.
De werken aan het beschermd monument starten vanaf 12 oktober. Als eerste werk worden de stellingen gemonteerd. Daaropvolgend zal men een beschermlaag op de voorgevel aanbrengen, zodat alle afwerkingslagen gefixeerd zijn voor de stabiliteitswerken. Uiteindelijk zullen de gespecialiseerde aannemers elk ornament met zorgvuldig restaureren. De werken zullen omstreeks eind 2016 klaar zijn.
De werken omvatten een beperkt materiaal-technisch onderzoek van de Kleine Zalm; de zachte restauratie van de buitenschil van ‘De Kleine en de Grote Zalm’ en de volledige restauratie van de voorgevel. Tegelijk wordt op vraag van het schepencollege werk gemaakt van de stabiliteit van de kroonlijst van de voorgevel. In de periode 2010-2011 liet Mechelen reeds dringende herstellingen uitvoeren aan het dak en het schrijnwerk.
Schepen Greet Geypen: “Tijdens de werken worden verschillende duurzame en energiebesparende maatregelen genomen: de zolder zal thermisch worden geïsoleerd, we optimaliseren het schrijnwerk en in de meeste bovenlichten wordt dubbele beglazing geplaatst.”
Voor de restauratiewerken stelde de stad recent een aannemer aan. De tijdelijke vereniging Monument Vandekerckhove – Altritempi staat in voor de uitvoering. Het prijskaartje voor de restauratie is bedraagt 956 709 euro. Daarvan wordt 826 304 euro gesubsidieerd, de stad past de overige 130 401 euro bij.
In het gebouw hebben het Festival van Vlaanderen en Heemkunde Vlaanderen hun kantoren. De werf wordt zo georganiseerd dat er minimale hinder is voor de gebruikers. De ramen worden slechts gedeeltelijk dichtgemaakt zodat er steeds daglicht in de kantoren blijft.
In 1530 startte de bouw in opdracht van de gilde van de visverkopers. De vis boven de voordeur herinnert nog aan de visverkopers. Tot het einde van de 18de eeuw zou die gilde in ‘De Zalm’ huizen. Na de Franse periode behoorde het gebouw toe aan enkele privé-eigenaars. De bekendste was de Mechelse schilder Willem Geets. In 1943 kocht de stad Mechelen het pand.
