Al tientallen jaren wordt polderdorp Doel doodgeknepen door de Antwerpse haven, die altijd maar uitbreidde, en de vier kerncentrales op het grondgebied. Tegelijkertijd is de haven een van de goudaders van onze economie en blijft de vraag om uit te breiden en te kunnen concurreren met andere havens maar komen. Een akkoord waar beide baat bij hadden, leek onmogelijk. Maar alle betrokken partijen zijn er nu toch in geslaagd hun belangen te verzoenen.
Wat is er precies beslist?
De haven kan uitbreiden. De Vlaamse regering sloot eerder al een akkoord om de Antwerpse haven te laten groeien. Om de stijgende containertrafiek de baas te kunnen, moest er een nieuw containerdok komen. Het Saeftinghedok, dat net onder Doel komt te liggen. Bedoeling is dat het dok 24 op 24 uur en 7 dagen op 7 blijft draaien. Daarnaast kunnen ook nog een aantal terreinen binnen de haven worden ontwikkeld.
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) noemde het akkoord woensdag van levensbelang voor de Antwerpse haven. “De komst van het tweede getijdendok maakt dat de haven ook de volgende jaren in de Champions League kan spelen.”
Ook Doel krijgt opnieuw een toekomst. En dan hebben we het voor een keer niet over de kerncentrale Doel 4, maar wel over het polderdorp zelf. Dat Doel niet meer van de kaart zou verdwijnen, was al een tijdje geweten. Maar het krijgt nu ook weer echt perspectief. Vooreerst als woongebied. De Vlaamse overheid neemt zich voor om een plan op te stellen voor de leegstaande en verwaarloosde woningen van het spookdorp.
Ook de woonkernen buiten Doel, met name Ouden Doel, Rapenburg, Saftingen en Oud Arenberg, blijven behouden. Maar ook voor de verspreide bewoning in het poldergebied zijn naar verluidt afspraken gemaakt en zullen er snel investeringen volgen.
Andere investeringen (4,5 miljoen euro) komen er om de Scheldemolen en de kerk in Doel op te knappen. Het drop krijgt ook een nieuwe verbinding via het water, met een veerboot of een waterbus. Daarnaast wordt de jachthaven verder gerenoveerd. Kostprijs: 7 miljoen euro.
Maar de ontsluiting van het gebied zal de grootste kosten met zich meebrengen, met onder meer de aansluiting op de E34 en de aanleg van de Westelijke Ontsluitingsweg. Samen goed voor een investering van 215 miljoen euro. Het plan moet ook sluip- en vrachtverkeer tegengaan.
En ook voor natuur en landbouw is plaats in het akkoord. De Vlaamse regering engageert zich om 665 hectare natuur te voorzien en gaat dit doen via de landbouwgronden die ze nu op de Linkerscheldeoever heeft liggen. Daarnaast is er ook nog plaats voor 200 hectare aan landbouwgronden, die wel aan een aantal natuurcriteria zullen moeten voldoen.
Hoe zit het met de gerechtelijke procedures tegen de uitbreiding van de haven?
Die worden stopgezet. Dat was ook de uitdrukkelijke voorwaarde voor het akkoord. De procedures die de vzw Erfgoedgemeenschap Doel en Polder, de Polder van het Land van Waas, de vzw Landbouwgemeenschap Wase Polder en de Kerkfabriek van Doel bij de Raad van State hadden ingediend, hingen als een zwaard van Damocles boven de uitbreiding van de haven. De auditeur van de Raad van State had in mei vorig jaar zelfs al geadviseerd om die uitbreiding te vernietigen, omdat de negatieve invloed op de natuur te groot was en die voor te veel stikstof zou zorgen.
Het was voor de Vlaamse regering ook de directe aanleiding om bemiddelaar Freddy Aerts aan te duiden, die alle betrokken partijen rond de tafel bracht en hen ondanks alle tegenstellingen toch kon verzoenen. De organisaties en vzw’s die naar het administratief rechtscollege trokken, hebben nu beloofd hun klachten te zullen intrekken. Op die manier kan de uitbreiding van de haven er toch komen.
Naast de al geciteerde organisaties zaten ook de gemeenten Beveren, Doel 2020, de Boerenbond, Voka, Natuurpunt, De Vlaamse Waterweg, het Havenbedrijf Antwerpen, Maatschappij Linkerscheldeoever en uiteraard de Vlaamse overheid aan tafel.
Gaat het mirakel nu echt werkelijkheid worden?
Vlaams minister Matthias Diependaele (N-VA) zegt te beseffen dat het werk nog niet af is, integendeel. “Het begint nu pas. Er was veel wantrouwen na 2018. We hebben veel tijd gestoken in het herstel van het vertrouwen. Dat heeft moed gevraagd. Er zijn voor iedereen heilige huisjes gesneuveld”, zei de minister woensdag.