Het Vokacongres 2018 van 27 maart had als thema ‘Ondernemen in de stad van morgen’. De economie van morgen begint in de steden van morgen. Ondernemers liggen vaak aan de basis van grensverleggende concepten en disruptieve diensten. Het was een gevuld én geanimeerd congresprogramma. En Antwerpen kwam vaak aan bod.
‘The New Localism’
Voka had de co-auteur van het boek ‘The New Localism: How Cities Can Thrive in the Age of Populism’ uitgenodigd als keynote speaker. Bruce Katz is in de Verenigde Staten één van dé referenties op het vlak van stedelijke ontwikkeling. Steden en niet meer de federale overheid hebben vandaag de macht. ‘Problem solving’ gebeurt nu vaker op lokaal niveau omdat lokale overheden er gemakkelijker in slagen om de verschillende betrokken partijen rond de tafel te krijgen. Volgens Katz moeten we minstens om de honderd jaar onze instellingen herdenken. Hij hield een sterk pleidooi voor een nieuwe klasse van leiders voor onze steden en metropolen.
Ondernemers uiten hun wensen in Voka Memorandum
In 308 Vlaamse gemeenten en vijf provincies kiezen we op 14 oktober nieuwe gemeente- en provincieraden. Ook voor ondernemers zijn de lokale verkiezingen van groot belang. Gemeenten en steden zijn vaak het eerste toegangsloket tot overheidsdienstverlening. Lokale besturen hebben dan ook een grote impact op de bedrijfsvoering. Ze behandelen vergunningsaanvragen, nemen maatregelen die de mobiliteit kunnen stimuleren en beperken, ze leggen fiscale en andere lasten op, en nog meer.
Uit een ledenbevraging door Voka blijkt dat ondernemers niet bijster tevreden zijn over de werking en de resultaten van lokale besturen. In een 48 pagina tellend Memorandum bundelt Voka concrete vragen aan de toekomstige lokale bestuurders en geeft het haar visie op de toekomst van dit bestuursniveau.
Centraal in het Voka Memorandum staan de woorden ‘focus’ en ‘schaal’. “Gemeenten moeten zich systematisch de vraag stellen of ze een taak zelf blijven uitvoeren, dan wel opteren voor een samenwerkingsformule of kiezen voor uitbesteding”, zei Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka. “Gemeenten moeten ook niet alles zelf doen: ondernemende lokale besturen moeten zorgen voor een bedrijfscultuur die openstaat voor initiatief en expertise.”
Een tweede uitdaging voor onze gemeenten is schaal. Een grotere schaal zou de kleinste gemeenten veel voordelen brengen. Daarom wil Voka dat gemeenten verplicht opschalen tot minimaal 10.000 inwoners.
Het Memorandum kan je hier downloaden.
Participatief congres
De deelnemers konden kiezen uit drie break-out sessies over de arbeidsmarkt, ondernemen en mobiliteit in de stad. Met zijn toespraak over de uitdagingen voor het beleid tijdens de komende lokale verkiezingen maakte de Voka-voorzitter de brug naar het afsluitend debat. Moderator Kathleen Cools feliciteerde het Vlaams Netwerk van Ondernemingen dat het erin was geslaagd de partijvoorzitters van CD&V (Wouter Beke), Groen (Meyrem Almaci), N-VA (Bart De Wever), Open VLD (Gwendolyn Rutten) en sp.a (John Crombez) samen te brengen. Iets wat de vrt tot nu toe niet is gelukt. Inspelend op de break-out sessies gingen de partijvoorzitters over twee thema’s in debat: mobiliteit en de krapte op de arbeidsmarkt.
Uit de ban van de ring komen
De verkeerscongestie zit iedereen hoog, maar oplossingen zoals rekeningrijden – betalen per kilometer die je met de auto de weg opgaat – zijn niet populair. De kilometerheffing bestaat al voor vrachtwagens, maar dit invoeren voor personenwagens vraagt politieke moed.
John Crombez van sp.a: “Als de overheid niet investeert in openbaar vervoer en andere alternatieven, dreigt rekeningrijden voor veel mensen uit te draaien op een pure belastingverhoging.”
“Rekeningrijden is onvermijdelijk, maar niemand zal er campagne rond voeren”, reageerde N-VA-voorzitter Bart De Wever. Waarop Wouter Beke stelde: “Slimme rekeningheffingen moeten mogelijk zijn in de volgende legislatuur.”
Ook het circulatieplan van de stad Gent kwam ter sprake. “Ook Antwerpen heeft een circulatieplan, weliswaar met een andere visie. Als metropool kan je de auto niet uit de stad bannen”, zei De Wever.
Sampo Hietanen, CEO van het Finse MaaS (Mobility as a Service) Global had het tijdens de break-out sessie ‘mobiliteit’ over zijn Whim app. Die verzamelt zoveel mogelijk publieke en private vervoersmiddelen en biedt ze aan in één maandelijks abonnement. De routeplanner van ‘Slim naar Antwerpen’ wordt voor de Whim-app opengesteld en zal Antwerpen weer een stap dichter brengen bij City of Things.
Talentontginning vooropstellen
De krapte op de arbeidsmarkt was het tweede debatonderwerp. De inactiviteit van de jongeren in de steden kwam meteen aan bod. In Antwerpen waar er niet minder dan 176 nationaliteiten vertegenwoordigd zijn, is er 16% werkloosheid bij 15 tot 24 jarigen. Vooral de vaardigheden van allochtone jongeren zijn niet aangepast aan de nieuwe economie. Het komt erop aan een concrete jongere naar een concrete job te begeleiden. “Bespaar ons gesubsidieerde jobs. Laat ons niet het vierde leven van het derde arbeidscircuit beginnen”, stelde Bart De Wever.
Foto’s (c) Studio Dann voor Voka