De studievaccins zijn toegekomen, de keukenkasten zijn gevuld, het salon is ingericht, de fitnesstoestellen staan klaar: Poliopolis, het containerdorp op het parkeerterrein van het UZA, is klaar om een eerste groep van vijftien vrijwilligers op maandag 22 mei te verwelkomen. Zij nemen deel aan een unieke studie, uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen, om twee nieuwe kandidaat-poliovaccins te testen.
Polio is bijna de wereld uit. Nog nooit raakten er zo weinig kinderen verlamd door polio dan in 2016. Het virus komt nu alleen nog voor in sommige regio’s in Pakistan, Afghanistan en Nigeria. De definitieve uitroeiing van de ziekte komt dus dichterbij, maar er moeten nog enkele stappen gezet worden om de ziekte helemaal klein te krijgen en om de wereld vervolgens poliovrij te houden.
Een belangrijke fase richting uitroeiing begint nu. “Een consortium van onderzoekers heeft nieuwe kandidaat-vaccins in de pijplijn zitten”, zegt Prof. Pierre Van Damme van het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties (UAntwerpen). “Het huidige vaccin heeft polio in vele landen een halt kunnen toeroepen, maar leidt in uitzonderlijke gevallen tot de ziekte zelf. De kandidaat-vaccins, waarvan verwacht wordt dat ze geen zware bijwerkingen hebben, worden nu getest in Antwerpen.”
De complexe organisatie van deze bijzondere klinische studie nam wat meer tijd in beslag dan oorspronkelijk gedacht, maar nu staan alle lichten op groen.
In de 66 units van Poliopolis zullen twee groepen van vijftien vrijwilligers elk maximum 28 dagen in quarantaine doorbrengen. De deelnemers worden in het ‘dorp’ 24 uur op 24 begeleid. Ze kunnen een beroep doen op psychologen en op de medische equipe van het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties.
De eerste groep deelnemers neemt op 22 mei zijn intrek in Poliopolis. Het gaat om Nederlanders, want zij kregen in hun kindertijd het geïnactiveerde vaccin via een injectie. Belgen zijn natuurlijk ook ingeënt tegen polio, maar de huidige 18+-ers kregen als kind het actieve, orale vaccin, waardoor zij niet kunnen deelnemen aan deze vaccinstudies.
“De vrijwilligers lopen geen risico, want ze zijn immuun voor de ziekte”, legt Prof. Van Damme uit. “Maar de Wereldgezondheidsorganisatie wil absoluut vermijden dat het vaccin, bijvoorbeeld via de stoelgang, in het milieu terecht komt. Daarom moeten de vrijwilligers de hele tijd in Poliopolis verblijven.”
De studie wordt gefinancierd door de Bill & Melinda Gates Foundation. “Hier in Antwerpen schrijven jullie een stukje geschiedenis”, zegt Ananda Bandyopadhyay van de stichting. “Deze kandidaat-vaccins zijn veelbelovend. We hopen dat er binnen enkele jaren een nieuw vaccin op de markt zal komen. Ik ben onder de indruk van de containerunits. De schaal van deze studie, de professionele aanpak van UAntwerpen, het oog voor detail bij de inrichting: dit is een uniek project.”
Poliopolis (c) Foto’s UAntwerpen
