De keurig ingepakte nieuwe maatjes die je vandaag koopt in de Delhaize of Carrefour zijn een dag eerder gefileerd in het visbedrijf Parlevliet in Lokeren. Het bedrijf controleert zowat 65% van de markt in België. “De concurrentie uit Nederland wordt echter almaar harder” zucht zaakvoerder Dirk-Jan Parlevliet.
Dirk-Jan is de zoon van een Nederlander die in de jaren tachtig een visgroothandel begon in Merelbeke. Het opmerkelijk groeiende succes van de maatjes in Vlnaanderen deed hem ertoe volledig om te schakelen op gefileerde haringen. Zoon Dirk-Jan kwam in 1989 mee in de zaak. Enkele jaren geleden verhuisde de zaak naar een industrieterrein in Lokeren.
Het gaat er ondertussen hard aan toe. De omzet van het bedrijf blijft jaar na jaar stijgen doch de commerciële marges worden almaar kleiner. Het is knokken om te overleven. In Nederland worden kennelijk steeds minder maatjes gegeten dan enkele jaren terug en daarom viseren de Nederlandse bedrijven ook steeds meer de Vlaamse markt. Parlevliet moet daaraan het hoofd bieden.
In Lokeren zijn door het jaar zo’n 15 mensen aan de slag. Tijdens het echte maatjesseizoen worden er evenwel tot 200 veelal buitenlandse werkkrachten ingehuurd die aan een tempo van 100 maatjes per uur de productielijnen doen draaien.
De oorlog onder de supermarkten heeft de druk op de prijzen de laatste maanden nog vergroot. “Maar kwaliteit heeft zijn prijs”, zegt Dirk-Jan Parlevliet. “Je kunt maatjes in Noorwegen na de vangst ook onmiddellijk invriezen in plaats van ze eerst zes uur lekker te laten rijpen in de pekel. Dan bespaar je 40% op de kostprijs maar dat verschil proef je.”
De vishandelaar uit Lokeren heeft al Aldi en Lidl over de vloer gehad, maar hij levert niet aan hen. “Dat zouden Delhaize en Carrefour zeker niet op prijs stellen.”
Ondertussen blijft het verbazen dat een product dat zo oer-Hollands lijkt in een onopvallend gebouw op een industrieterrein in Lokeren wordt verwerkt. De jonge haringen zijn gevangen door Scandinavische vissers in het stuk Noordzee tussen Schotland, Noorwegen en Denemarken. In Lokeren worden ze dan gefileerd door werknemers die uit Oost-Europa of andere verre oorden komen. “De maatjes uit Nederland komen net zo goed uit Scandinavië” zegt Dirk-Jan Parlevliet. “In onze Noordzee mag niet meer gevist worden op haring. Er is echt niets Hollands meer aan maatjes.”
In deze periode is het bij Parlevliet alle hens aan dek. “Twee weken geleden, toen het seizoen begon zaten we aan 200.000 maatjes per dag. Nu is dat nog maar 50.000 stuks. Over een heel jaar passeren hier liefst 9 miljoen maatjes, 3 miljoen in deze weken.”
Maatjes zijn zo lekker dankzij het vet erin. “Net als bij een biefstuk maar dat is omega-6 vet. Bij maatjes is het gezonde omega-3 vet.
