Als één van de eerste van zowat duizend kerken die de komende jaren in Vlaanderen een herbestemming moeten krijgen, heeft het Truiense Klaarchitectuur zopas zijn intrek genomen in de totaal gerenoveerde, 16de-eeuwse kapel De Waterhond.
Het bedrijf van Gregory Nijs en Nadia Jottard investeerde 600.000 euro om het historische complex om te toveren tot een hagelwit en hypermodern bedrijfsgebouw. “Je kan er niet allemaal culturele centra of musea van maken,” merkt Gregory Nijs op.
Wetenschapper Roel De Ridder (Faculteit Architectuur aan de UHasselt) weet dat het renoveren van religieuze gebouwen geen sinecure is. “Ik zie vooral twee aandachtspunten: enerzijds moet je creatief omspringen met verwarming. Het is nu eenmaal onmogelijk om een dergelijk monumentaal pand volledig te isoleren. Anderzijds is het niet simpel om zo’n uitgestrekte ruimte op te vullen wanneer je er nieuwe (culturele, sportieve of maatschappelijke) activiteiten ontplooit. De oplossing schuilt in het combineren van functies.”
Geconfronteerd met deze dubbele uitdaging, dokterde architect Gregory Nijs een aparte oplossing uit: “We respecteren de schil van dit historische gebouw, maar voegen er een architecturale beleving aan toe,” zegt hij. “In het midden installeerden we een hagelwit kubuscomplex, dat je volledig kan demonteren. Zo hoef je enkel de kantoorruimte zelf intensief te verwarmen, en moet je niet het volledige gebouw isoleren. Bovendien behoud je de grandeur van het gebouw. Als je binnenkomt kijk je spontaan omhoog, en proef je in één oogopslag de historie. De voormalige kapel is ingekleed met onder andere een nieuw altaar, een tabernakel in kruisvorm en een Mariabeeld, als knipoog naar het verleden. Het nieuwe hoofdkwartier weerspiegelt zo onze visie: een eigenzinnig ontwerp, vanuit ogenschijnlijke eenvoud.”
Het gebouw is niet alleen een origineel kunstwerk, het blijft een functioneel bouwwerk. In eerste instantie fungeert het nu als werkplek voor Klaarchitectuur, maar het architectenbureau zet de deuren ook open voor externen. Bezoekers of verenigingen bijvoorbeeld, die op een bijzondere locatie willen vergaderen, tentoonstellen of een concert of receptie geven.
Prof. Dr. Roel De Ridder gelooft dat creatief ondernemerschap heel wat religieuze gebouwen een nieuwe toekomst kan geven: “Omdat er te weinig pastoors zijn, voegen bisdommen parochies samen tot pastorale eenheden. Binnen zo’n pastorale eenheid blijft er op termijn één zondagskerk en één hulpkerk open. In Vlaanderen krijgen er binnen een tiental jaar dus een 1000-tal kerken een nieuwe bestemming. Hopelijk duiken er dus ondernemers met originele plannen op.”
