Familiebedrijven die professionaliseren, zetten betere financiële prestaties neer. Dat blijkt uit onderzoek van 4 professoren van het onderzoeksinstituut KIZOK (Kenniscentrum voor Ondernemerschap en Innovatie), verbonden aan de UHasselt in Diepenbeek. “Familiebedrijven kunnen hun financiële prestaties opkrikken door meer externen aan te trekken voor sleutelposities,” zegt dr. Julie Dekker.
Professionalisering houdt voor een familiale KMO in: het verbeteren van de continuïteit en duurzame groei. “Vaak komt het neer op het doorbreken van de ‘ons kent ons’-sfeer,” zegt Julie Dekker. “Slechts 30% van de familiebedrijven heeft een formeel rekruteringssysteem. En bij meer dan de helft ligt alle beslissingsmacht bij de (familiale) bedrijfsleider.”
Volgens de Limburgse onderzoekers moeten familiebedrijven die hun ambities willen waarmaken, daarom inzetten op professionalisering. Dit uit zich in 5 cruciale opdrachten: de uitbouw van niet-familiale betrokkenheid in het bedrijf, het decentraliseren van de controle, de implementatie van HR-controlesystemen, de implementatie van financiële controlesystemen en de actieve betrokkenheid van de bedrijfstop (het managementteam en de raad van bestuur). “Die eerste drie aspecten blijken bovendien een positieve invloed te hebben op het vlak van financiële prestaties,” aldus Dekker.
Bemiddelaar
Concreet kan een KMO de niet-familiale betrokkenheid versterken door externen aan te trekken voor enkele sleutelposities, bijvoorbeeld binnen het managementteam of de raad van bestuur. “Zij kunnen dan de rol van bemiddelaar spelen binnen de familie en geven nieuwe, vaak verhelderende inzichten. Daarnaast kunnen de KMO’s werken met mid-level-bevoegdheden (bijvoorbeeld assistent-managers) om de controle te decentraliseren. Tot slot zorgt de implementatie van HR-controlesystemen onder meer voor een objectievere en formelere manier van rekruteren. Ook het regelmatig en formeel evalueren van de werknemersprestaties kan bijdragen aan de professionalisering. “Familiebanden zullen op die manier geen invloed meer hebben op de aanwerving en waardering van het personeel,” zo concluderen de onderzoekers.
Niet overdrijven
Ondanks de duidelijke link tussen al deze professionaliseringsaspecten en de financiële bedrijfsprestaties, manen wetenschappers aan tot voorzichtigheid: “Meer mensen is niet altijd beter. De professionalisering moet vooral afgestemd zijn op de eigenheid van het bedrijf. Mid-level management creëren in een zeskoppig familiebedrijf, bijvoorbeeld, leidt tot bureaucratisering en maakt de zaken er alleen maar moeilijker op. Op zoek gaan naar de noden van het bedrijf en ingrijpen waar mogelijk is de belangrijkste voorwaarde voor een positief effect op de cijfers.”
