Het kasteel van Westmalle is een iconisch monument in de regio. Samen met de karakteristieke rondbouw en het uitgestrekte landschapspark vormt het domein een beschermd cultuurhistorisch landschap. Stichting Kempens Landschap kon het domein dit voorjaar verwerven met financiële steun van de gemeente Malle en provincie Antwerpen. Het was al van bij de aankoop gezegd dat het park publiek toegankelijk moest blijven, maar dat voor het kasteel samen met een of meerdere partners een commerciële invulling zou worden gezocht.
Het is de bedoeling dat het kasteel in de toekomst ook iets gaat opbrengen. Kandidaten krijgen tot 24 februari 2025 de tijd om hun plannen in te dienen. Afgelopen maanden was er al een Ridder Muis-expo, maar nu is het de bedoeling op zoek te gaan naar iemand die een duurzame en economische herbestemming aan het kasteel en/of de rondbouw kan geven. Alle invullingen zijn mogelijk, op voorwaarde dat ze het erfgoed respecteren en bijdragen tot de publieke waarde van het domein.
“Erfgoed moet leven”
“Erfgoed moet en doet leven. We kijken uit naar inspirerende voorstellen,” zegt gedeputeerde Jan De Haes, voorzitter van Stichting Kempens Landschap. Het kasteeldomein van bijna 13 hectare bevindt zich op een strategische locatie in Malle en is vlot bereikbaar vanuit Antwerpen en Brussel. Het domein ligt bovendien op wandelafstand van het centrum van de gemeente, midden in een groene omgeving nabij de abdij van Westmalle en het kasteel de Renesse. Het uitgestrekte kasteelpark is sinds de aankoop publiek toegankelijk en wordt systematisch opgewaardeerd.
De gebouwen blijven eigendom van Stichting Kempens Landschap. De restauratiewerken aan de rondbouw starten eind 2025. Ook voor het kasteel liggen restauratieplannen op tafel. Geïnteresseerden kunnen zich kandidaat stellen voor de invulling van het kasteel en/of de rondbouw. “We kijken uit naar een creatieve ridder met lef en liefde voor onze nieuwste erfgoedparel. Liefst een voorstel waar onze eigen inwoners ook van kunnen meegenieten”, zegt burgemeester Sanne Van Looy (N-VA).
“Een stukje Frankrijk”
Een bibliotheek, een kinderdagverblijf, een museum, een zwembad, een brouwerij: Mallenaren lanceerden de voorbije maanden al zotte en minder zotte ideetjes voor een invulling. Maar nu is het de bedoeling dat echte ondernemers hun plannen gaan ontvouwen. Kempens Landschap heeft het over “een stukje Frankrijk” in de Kempen. Het spreekt voor zich dat een voorstel om zelf tegen een appel en een ei in het kasteel te komen wonen, geen kans maakt. Een brasserie, een hotel, een luxerestaurant, een cohousingproject: er is veel mogelijk, zolang het in harmonie is met het domein.
Het kasteel van Westmalle beslaat 1.116 vierkante meter nuttige oppervlakte en is volledig onderkelderd. Het interieur is mooi bewaard. Zo is het grote salon van het kasteel gedecoreerd met Japanse satijnen wandtapijten afkomstig van de wereldtentoonstelling in Antwerpen in 1885. Er is ook een kapel. De merkwaardige rondbouw, vroeger de personeelswoning waar ook de koetsen en paarden stonden, kan mee in het project betrokken worden, of apart worden gezien. De subsidies voor die restauratie zijn al binnen. De rondbouw zal in 2025 weer tot zijn oorspronkelijke indeling worden teruggebracht. De later toegevoegde binnenmuren worden weggehaald, zodat er een grote open ruimte gecreëerd wordt.