Delhaize heeft een franchisenemer aangeduid voor elk van de 128 winkels die het nog in eigen beheer had. De overdracht aan zelfstandige ondernemers was volgens Delhaize hard nodig, omdat de meeste eigen winkels verlies maken. De aankondiging van de franchisering heeft vorig jaar tot een maandenlange stakingsgolf geleid, omdat werknemers vreesden dat de arbeidsomstandigheden minder goed zouden zijn.
Er zijn natuurlijk ook franchisenemers waar de overname goed is verlopen, en waar het personeel tevreden is. Het is dus niet correct om de franchisering van Delhaize in zijn geheel een fiasco te noemen. Maar Gazet van Antwerpen heeft wel met acht werknemers en ex-werknemers gesproken die de recente overname door een franchisenemer hebben meegemaakt, en die getuigen over grote schendingen van het arbeidsreglement. Die acht mensen werken of werkten voor vijf verschillende vestigingen van Delhaize in de provincie Antwerpen.
Het gaat om winkels van vijf verschillende franchisenemers. Drie ervan bevinden zich in en rond de stad Antwerpen, één in de regio Mechelen en één in de Kempen.
Moeilijke situatie in Hoboken
Frappant zijn de specifieke getuigenissen over een heel moeilijke werksituatie in de Delhaize-winkel in Hoboken, die in juli is heropend met een nieuwe filiaalhouder. De getuigenissen komen van drie werknemers die apart van elkaar getuigen. “Wij hebben sinds juni nog geen enkele maaltijdcheque uitbetaald gekregen”, zegt een werknemer.
“We worden ook heel zwaar gecontroleerd. Als we naar huis gaan, moeten we onze tassen tonen, zodat onze chef of een door haar aangeduide persoon kan controleren of we niets hebben gestolen. Ik vind dat raar. Wij mogen onze klanten toch ook niet zomaar fouilleren?”
“We worden ook heel zwaar gecontroleerd. Als we naar huis gaan, moeten we onze tassen tonen, zodat onze chef kan controleren of we niets hebben gestolen”
Personeelslid Delhaize Hoboken
Een collega bevestigt dat verhaal, en zegt dat ook de boodschappen van werknemers systematisch worden gecontroleerd. “We moeten dan het kassaticket laten zien en alle producten die we hebben aangekocht, om te bewijzen dat onze collega aan de kassa effectief alles heeft gescand.”
Oude vloer
Een personeelslid zegt ook dat enkele collega’s op een keer op hun knieën hebben moeten zitten om de vloer van de Delhaize in Hoboken schoon te maken. “Ze zaten daar met een plamuurmes en een doekje, om alle oneffenheden weg te werken”, zegt iemand. “Het is niet meteen iets dat in onze taakomschrijving staat, maar ze durfden niet anders. Het vreemde is ook dat het een oude vloer was, die meteen daarna werd vervangen door een nieuwe vloer.”
Door de giftige werksfeer zouden sommige personeelsleden mentaal niet meer in staat zijn om nog te komen werken. “Een collega kreeg thuis controle van een arts, maar had die gemist”, zegt een werkneemster uit Hoboken.
“Daardoor moest ze zich de volgende dag zelf bij de controlearts aanbieden. Maar zijn praktijk bevond zich 73 kilometer verder, ergens diep in Wallonië. Hij sprak ook alleen Frans. Dat is toch niet normaal?” Een andere werknemer beschrijft de werksfeer in Hoboken als “een verblijf in de hel”. “We worden behandeld als vuilniszakken die zomaar aan de deur kunnen worden gezet”, klinkt het.
Delhaize reageert: “Franchisenemer in Hoboken heeft beste bedoelingen”
Gazet van Antwerpen heeft ook naar de Delhaize in Hoboken gebeld om een reactie te vragen aan de franchisenemer. De winkel wordt uitgebaat door een broer en een zus, van wie de zus de dagelijkse leiding heeft in de winkel. Het is uiteindelijk de broer die het woord neemt om een reactie op de aantijgingen te geven. Hij laat zijn reactie verwoorden door Roel Dekelver, de woordvoerder van Delhaize.
“De franchisenemer van Hoboken erkent dat er een technisch probleem is met het uitbetalen van de maaltijdcheques”, zegt Roel Dekelver. “Maar dat probleem zal snel worden verholpen. De maaltijdcheques zullen dus snel worden uitbetaald. Het klopt ook dat de controlearts vandaag in Charleroi zit, omdat de uitbater met die arts al een samenwerking had. De uitbater gaat een engagement aan om een controlearts te vinden die zich dichter in de buurt van Hoboken bevindt.”
“De franchisenemer ontkent verder dat er een structurele controle is van de tassen van medewerkers”, zegt Roel Dekelver.
“Nog maar twee maanden open”
“Ook de aankopen van personeelsleden in de winkel worden niet systematisch gecontroleerd. Er kan hier en daar misschien een incident of een discussie zijn geweest met een personeelslid, maar van een structurele maatregel is dus echt geen sprake. Er worden alleen ticketjes geplakt op maaltijden die werknemers voor hun lunch tijdens de werkuren in de winkel zelf aankopen. Maar dat is een gebruikelijke praktijk in supermarkten.”
“Op basis van de getuigenissen lijkt het er nu op dat de franchisenemer in Hoboken een moeilijke relatie heeft met het personeel. Maar de uitbater benadrukt dat hij gelooft in het potentieel van de winkel. Hij wil er samen met het personeel een succes van maken”, zegt Roel Dekelver.
“De winkel in Hoboken is nog maar twee maanden open onder deze franchisenemer. Dat is niet zo lang. Er kunnen altijd fricties zijn. Maar de uitbater heeft zeker de beste bedoelingen, zowel met de winkel als met de medewerkers.”