Alsof het niet gevonden wil worden: zo ligt het walhalla van de mossel op het Verzetsplein in Anderlecht. Nog een geluk dat de rode neonletters met de naam van de zaak hoog genoeg op de gevel prijken. Anders zou je die zo voorbijlopen op dit troosteloze plein, een zee van beton met een paar goedbedoelde bomen en bloembakken, drie schommels zonder touwen en duiven die zich tegoed doen aan zwerfvuil. In de lucht hangt een parfum van urine. Geprangd tussen een nachtwinkel en een leegstaand pand dat de art-decosporen van een chique bontwinkel draagt, ligt een restaurant dat volgens sterrenchef Gert De Mangeleer “pure nostalgie” uitademt en ook chefs als Peter Goossens, Roger Van Damme, Nick Bril en Jeroen Meus over de vloer kreeg.
We stellen de vraag meteen aan de man die zijn jaarlijkse vakantie en die van zijn zaak speciaal voor ons onderbroken heeft: waarom verstopt hij zich achter een zee van bamboe? Dirk Piolon (68) reageert geamuseerd: “Als ik die bloembakken en die bamboe niet voor mijn deur zet, staat er garanti volk tegen mijn gevel.” Met ‘volk’ bedoelt de man: ongure figuren. Figuren die hun water niet kunnen ophouden tot thuis, die deel uitmaken van een bende, die met het hele gezin laat op straat zitten. Dirk laat een zucht ontsnappen. “Eerst had ik kleine bloembakken. Maar die waren niet groot genoeg om het zwerfvuil tegen te houden, dat de wind op mijn terras blaast. Grote bakken, dus. Maar daar plassen ze nu in.” En zo is het altijd iets in Anderlecht. Want parkeren kun je hier ook al niet. “En het is niet dat ik een voiturier(parkeerservice, red.) heb, zoals restaurant Comme Chez Soi.”
Niet dat Dirk een oude zeur is. Integendeel, hij smijt zich nog elke dag met hart en ziel in zijn zaak waar de nostalgie van de muren druipt. Tafelzeil met rode ruitjes op de houten tafels – de term ‘toile cirée’ klinkt zoveel mooier –, blinkend witte tegels tegen de muur, tl-buizen in een ruit aan het plafond, een toog met tapkranen: de tijd staat hier stil. Binnenkomen doe je trouwens via de keuken, met links de grote friteuses die doen denken aan het prille begin. Dat was 1932, toen René De Nert zijn frituur opende.
De eetzaal was voorbehouden voor wie meer dan een puntzak wou: René serveerde filet américain en beefsteak frites voor 5 frank (0,12 euro, red.). Al in 1975 zou een jonge kok voor de derde eigenaar van Friture René komen werken: Dirk Piolon. Hij viel niet alleen in de smaak bij die eigenaar, maar ook bij zijn oudste dochter Dorine. In 1987 namen Dirk en Dorine de zaak over. Vandaag staat Dirk nog altijd in de keuken, schoonzus Brigitte doet de zaal.
Het woord ‘mosselen’ is nog niet gevallen. Dirk serveert ze op acht manieren. Van de chef mogen ze in pastis of witte wijn en look zwemmen. Een pot natuur kost er 31,5 euro. Van de chef kosten ze 36,7 euro. “Maar dan krijg je wel 1,2 kilo”, zegt Dirk. Hij serveert twee voorgerechten met mosselen die je nog zelden op de kaart ziet: moules parquées (rauw met azijn en mosterd) en moules à l’escargot (op een bord zoals de slakken, met lookboter). “Als mensen dat bestellen, steek ik die mosselen à la minute uit. En mijn garnaalkroketten maak ik zelf. Da’s 3 uur werk voor 76 stuks. En bij mij wegen ze 110 gram. Da’s veel.” We vragen Dirk of zijn kroketten nog altijd 21 euro kosten, zoals de kaart op zijn terras aangeeft. Hij knikt. “Dat zijn de prijzen van vorig jaar. Ik heb ze dit jaar niet verhoogd.”
Daar zit wellicht ook de charme van Friture René: je kunt hier nog een glas champagne Pommery Brut Royal drinken voor 10 euro. En wie frieten en mayonaise bij zijn filet pur wil, moet niet extra betalen. “Die filet pur kost al 13,6 euro per 100 gram: dat is 41 euro voor een stuk van 300 gram. Saus erbij: 44,6 euro. Dat is geld hè? Ik wil er mijn broek niet aan scheuren, maar het moet wel een beetje serieus blijven. Ik wil vooral dat de mensen terugkomen.”
De vraag is wel hoelang ze nog mogen terugkomen. Dirk schurkt tegen de zeventig aan. Hij sluit twee dagen per week, maar elke restaurateur weet dat het werk nooit stopt. “Ik ga dit geen tien jaar blijven doen. Als hier vandaag iemand binnenstapt en een goeie prijs geeft, wil ik er wel over nadenken. Of Friture René dan blijft bestaan? Goeie vraag. Kijk naar La Bonne Humeur (een al even typisch restaurant in Sint-Joost-ten-Node, red.). Het was zes maanden overgenomen en de deuren gingen dicht. Ik hoop dat ik een overnemer vind die dit kan bewaren. Iemand die het doet zoals ik het doe: zo goed mogelijk. Zonder veel tamtam. Want uw sterrenchefs die mijn restaurant aanbevelen: dat is tof. Maar straks denken de mensen dat Friture René óók een sterrenzaak is. En dan kan het alleen maar tegenvallen, begrijp je?”
Voor wie er honger van kreeg: Friture René heropent op 1 augustus.
