De Vlaamse binnenvaart transporteerde vorig jaar 63 miljoen ton goederen over de kanalen, een daling van ruim 7 procent in vergelijking met de 68 miljoen ton in 2022. Dat noteerde zelf ook al een licht negatief cijfer tegenover de 71,9 miljoen ton van 2021, dat wel bijna een nieuw recordjaar was.
Het Albertkanaal dat eveneens dwars door het zuidelijke deel van de Kempen snijdt, blijft in zijn eentje goed voor meer dan de helft (53 procent) van alle goederentrafiek op de Vlaamse waterwegen. Maar de 33 miljoen ton die de schepen vorig jaar over deze weg vervoerden, ligt wel maar liefst 10 procent lager dan de 37 miljoen ton in 2022.
De daling op het vlak van de containertrafiek is nog veel opmerkelijker. Ook daar was 2021 zowat een recordjaar, door op alle Vlaamse binnenvaartwegen samen de magische kaap van 1 miljoen TEU (‘twenty feet unit’, de maat van een gewone goederencontainer) te ronden. In 2022 was er een lichte terugval naar 949.142 TEU (-7 procent), maar de Vlaamse Waterweg noteerde vorig jaar een flinke duik van -21 procent naar 743.812 TEU. Het Albertkanaal volgt precies diezelfde trend, door van 632.092 TEU in 2022 naar 495.643 TEU vorig jaar terug te vallen.
“Daarmee volgen die getallen de wereldwijde daling van de containertrafiek, die tendens doet zich zeker niet alleen in Vlaanderen voor”, zegt woordvoerster Liliane Stinissen van de Vlaamse Waterweg. De economische conjunctuur is dalend, door een zwakke wereldwijde groei en een lagere vraag naar grondstoffen. Ook de wereldhavens zagen hun cijfers vorig jaar in het rood zakken.
Daarmee volgen die getallen de wereldwijde daling van de containertrafiek, die tendens doet zich zeker niet alleen in Vlaanderen voor.
Liliane Stinissen van de Vlaamse Waterweg
Vier containerlagen
Het is een flinke domper op het feestje dat de Vlaamse Waterweg twee maanden nog hield na de sloop van de zogenaamde banaanbrug in Wilrijk. Met het verwijderen van dat laatste obstakel ligt de doorvaarthoogte over de volledige lengte van het Albertkanaal, van het Limburgse Kanne tot de Antwerpse haven, op minimaal 9,10 meter. Dat is de Europese norm voor een binnenschip met vier lagen containers, wat de goederentrafiek over het water alleen nog maar kan doen aanzwengelen.
Alleen zie je zelden vier lagen voorbij dobberen op het Albertkanaal. “Ik krijg wel vaker die opmerking van mensen”, zegt Stinissen. “Maar dat vier lagen containers nu mogelijk zijn, wil nog niet zeggen dat elk containerschip voortaan met vier lagen vaart. Bedrijven kunnen hun vrachten nu wel veel efficiënter over de schepen verdelen, waarbij vier lagen tot de mogelijkheden behoren. Ondanks de wereldwijde trends vernemen we van bedrijven en de containerterminals wel dat ze hoopvol zijn voor de toekomst. We zien ook steeds meer ondernemingen voor transport via water kiezen.”
Zo startte de Limburgse firma Altrea Logistic zopas op de oever van het Albertkanaal in Meerhout nog de bouw van het logistieke centrum Alochem, dat chemische vloeistoffen en droge stoffen opslaat, eventueel herverpakt en distribueert. Die grondstoffen wil Alochem vooral via deze belangrijkste waterweg van Vlaanderen transporteren.