Er is zich een gigantische logistieke flessenhals aan het vormen in de havens van Zeebrugge en Antwerpen. Geïmporteerde voertuigen stapelen er zich op en veranderen de havens in reusachtige parkeergarages.
De kern van het probleem: in de meeste Europese havens komen er al maanden veel meer auto’s binnen dan er naar buiten gaan. Daardoor moeten inkomende vrachtschepen met nieuwe auto’s steeds vaker uitwijken naar naburige havens als Vlissingen en Bremerhaven en moeten beheerders van autoterminals in Zeebrugge en Antwerpen nieuwe trafiek afslaan. Grote autobouwers als Toyota en Tesla worden gedwongen uit te kijken naar extra parkeerruimte in het binnenland.
Agressief zakenmodel
“We zitten propvol en de doorlooptijd per auto loopt almaar op”, bevestigt Gert Ickx, woordvoerder van Port of Antwerp-Bruges. Een van de redenen is de fors toegenomen import vanuit China naar Europa, die vorig jaar met liefst 58 procent is gestegen. Vooral Chinese autodistributeurs als BYD, SAIC en Chery gebruiken de parkeerterreinen in de havens steeds meer als een depot. In plaats van de wagens bij de dealers te stockeren, worden ze op grote schaal op de autoterminals verzameld. Van een duidelijk plan voor distributie en naverkoop is daarbij meestal geen sprake.
De grootste parkeergarage in de Antwerpse haven, goed voor meer dan 9.000 plaatsen.De verklaring daarvoor zit in het traditioneel agressieve zakenmodel van de meeste Chinese merken, dat fundamenteel verschilt van dat van de Europese merken. “De Chinese autobouwers wachten niet op een bestelling van de klant om een wagen te bouwen en naar Europa te leveren. Ze ‘pushen’ letterlijk hun auto’s de Europese markt in”, verduidelijkt een beheerder van een autoterminal die anoniem wenst te blijven. Sommige havens vragen daarom steeds vaker vooraf een garantie dat er voor de geïmporteerde nieuwe auto’s ook effectief een koper is.
Tot anderhalf jaar wachten
Maar de stijgende import vanuit China – ook van andere westerse merken die daar worden gebouwd, zoals de Tesla Model 3 – verklaart slechts een deel van de congestie in Port of Antwerp-Bruges. Aan de uitgaande zijde is er zowel een tekort aan transportschepen als aan beschikbaar wegvervoer. “Door de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne zijn er trucks tekort en hebben veel vrachtwagenchauffeurs uit Oost-Europa afgehaakt. Het zeetransport is dan weer een probleem omdat een aantal schepen die ‘short sea’ doen (schepen die geen oceaan oversteken, red.) overgeheveld zijn naar diensten voor de Chinese export.”
Als er op de Europese markt ook nog eens minder auto’s worden verkocht dan gepland, krijg je de enorme wachttijden waarvan nu sprake is in Zeebrugge en Antwerpen. Daarbij kunnen sommige modellen van Chinese automerken al snel een tot anderhalf jaar in de grote autohavens blijven staan tot ze worden verkocht aan distributeurs of eindgebruikers. Geen wonder dat grote automerken als Toyota en Tesla een uitweg zoeken door tijdelijk extra parkeerruimte te huren in het binnenland. Onder meer de voormalige Makro-sites in Antwerpen en Machelen zouden daarbij in beeld zijn.
