Op maandag 11 maart stelde de Nederlander Marc Zwaaneveld, die is aangesteld als co-CEO van Van Hool, zijn herstelplan voor het bedrijf voor. 1.400 van de 2.500 jobs zouden kunnen worden gered. Maar dat herstelplan is nu afgevoerd. “Een faillissement is nu niet meer te vermijden”, zegt Zwaaneveld.
Waarom is het herstelplan voor Van Hool afgevoerd?
Omdat de nazaten van Bernard Van Hool, die het bedrijf in 1947 heeft opgericht, niet overeenkomen. Vijf familieclans hebben elk twintig procent van de aandelen van het bedrijf, maar de twee dochters van Bernard Van Hool hebben nooit aandelen gekregen, omdat vrouwen zich volgens Bernard niet met zaken moesten bezighouden. Die achterhaalde visie op de samenleving van de pater familias leidt nu mee tot de ondergang van het bedrijf.
LEES OOK. Drie redenen waarom Van Hool een faillissement bijna niet meer kan afwenden
Want om het herstelplan uit te voeren, zou er een externe investeerder moeten worden gevonden die een deel van de aandelen van Van Hool in handen krijgt. Dat betekent dat de familie-Van Hool een deel van de aandelen zou moeten inleveren en dat de erfeniskwestie definitief zou moeten worden geregeld, maar daar konden de ruziemakende familieleden geen akkoord over vinden. Er komt dus geen vers geld en bijgevolg is een faillissement onafwendbaar.
Wat zijn de onmiddellijke gevolgen voor de werknemers?
Deze week kunnen de werknemers van Van Hool gewoon verder werken. “We gaan alle betalingen die voor deze week gepland zijn, gewoon uitvoeren. Dus ook de verloning van het personeel”, zegt Marc Zwaaneveld. “Maar op 31 maart is het geld op. Kort na die datum zullen we het faillissement aanvragen en wordt er een curator aangesteld. Dan zit mijn opdracht erop.”
De vakbonden maken zich grote zorgen, omdat het merendeel van het loon van een bepaalde maand, pas in het begin van de volgende maand wordt betaald. De arbeiders van Van Hool hebben midden maart bijvoorbeeld een voorschot op hun loon gekregen en hadden normaal hun eindafrekening, die ongeveer twee derde van hun loon uitmaakt, begin april moeten krijgen. Maar tegen dan is de portemonnee van Van Hool leeg. Dat betekent dat het erg onzeker is of de lonen van maart volledig zullen worden uitbetaald.
Na het faillissement moeten de werknemers wachten tot ze ontslagen worden door de curator. Ze kunnen dan een werkloosheidsuitkering aanvragen. Het personeel heeft ook recht op een ontslagvergoeding, maar door het faillissement is daar niet onmiddellijk geld voor. De werknemers kunnen wel aankloppen bij het Fonds voor Sluiting van Ondernemingen (FSO), maar er zijn drie adders onder het gras: dat fonds betaalt maximaal 30.500 euro bruto uit (terwijl veel werknemers recht hebben op een hoger bedrag), de uitbetaling kan enkele maanden op zich laten wachten en elke werkloosheidsuitkering die een werknemer krijgt, wordt van die 30.500 euro afgetrokken.
Komt er nu een overnemer of niet?
Op dit moment kent niemand het antwoord op die vraag. “Maar ik ben optimistisch. Voor mij is het glas halfvol”, zegt Marc Zwaaneveld. “Ik ga deze week nog intensief overleggen met kandidaat-overnemers. Er zijn drie kandidaten, maar twee van hen werken samen aan een gemeenschappelijk bod. Ik noem geen namen, maar ik kan wel bevestigen dat alle kandidaat-overnemers uit Europa komen.”
De West-Vlaamse ondernemer Guido Dumarey heeft zich al publiekelijk gemeld. Ook de Nederlandse bussenbouwer VDL, die een vestiging heeft in Roeselare, wordt in de wandelgangen hardnekkig genoemd. Begin april zal Marc Zwaaneveld het faillissement aanvragen en kunnen de kandidaat-overnemers bieden op de stukken van Van Hool die ze willen overnemen. De rechtbank zal uiteindelijk beslissen wie de onderdelen van Van Hool in handen krijgt.
“Het is mogelijk dat het bedrijf versnipperd raakt, waarbij de ene kandidaat-overnemer één stuk van Van Hool overneemt en een andere kandidaat een ander stuk”, zegt Marc Zwaaneveld. “Ik zie vooral een toekomst in de bedrijfstakken waar je meer geld voor kunt vragen, omdat de innovatie en de specialisatie van de werknemers daar ten volle kunnen worden uitgespeeld. Een voorbeeld daarvan zijn de geavanceerde koeltrailers. Voor stadsbussen zie ik persoonlijk geen toekomst. Maar het zal de toekomstige investeerder zijn die beslist of er op de site in Koningshooikt nog stadsbussen zullen worden gemaakt of niet.”
Wat gebeurt er met de fabriek van Van Hool in Macedonië?
Die gaat ook failliet. Maar het is mogelijk dat een van de geïnteresseerde investeerders die fabriek ook wil overnemen. Dinsdag reist een van de geïnteresseerde partijen alvast naar de fabriek in Skopje om te zien hoe het er daar aan toe gaat.
Verdwijnt de naam Van Hool?
Dat hangt af van de kandidaat-overnemers, maar de kans is groot. Als er een doorstart komt, zal de familie Van Hool niet meer betrokken zijn. De ruziemakende familieleden zijn alles kwijt. De werknemers nog niet.
“Maar zelfs als er een overname komt, verliezen de mensen hier veel”, zegt Hans Vaneerdewegh, secretaris van de socialistische vakbond ABVV. “Ze verliezen niet alleen hun huidige job, maar ook hun collega’s. Het is alsof je partner thuis zegt dat jullie relatie voorbij is. Dan verlies je niet alleen je vrouw of je man, maar ook je hele schoonfamilie.”
