Deze week maakten het Deense Maersk en het Duitse Hapag-Lloyd bekend dat ze vanaf februari 2025 hun vloot onderbrengen in een gezamenlijke pool, een alliantie die ze ‘Gemini’ dopen. Het is de tweede grote herschikking in een jaar tijd in het maritieme containervervoer. Eind januari 2023 viel het samenwerkingsverband uiteen tussen Maersk en ’s werelds grootste containerreder, het Zwitsers-Italiaanse MSC.
Het ziet ernaar uit dat de alliantie Gemini de positie dreigt te verzwakken van de haven Antwerpen-Brugge als een van ’s werelds grootste havens voor containertrafiek. Gemini heeft immers beslist dat de grootste containerschepen op de routes tussen het Verre Oosten en Europa de grootste haven van ons land voortaan links laten liggen. Vanaf volgend jaar worden twee Duitse havens en de haven van Rotterdam de draaischijven van hun Azië-trafiek.
Dat betekent niet automatisch dat de Antwerpse haven daardoor veel gaat kwijtspelen, meent scheepvaartanalist Stefan Verberckmoes van het maritieme databedrijf Alphaliner. “Ladingen op die megaschepen die bestemd zijn voor Antwerpen zullen met kleinere containerschepen hierheen gestuurd worden.”
Het is volgens hem echter afwachten hoe verschepers die hun goederen door Maersk en Hapag-Lloyd laten vervoeren, zullen reageren nu ze weten dat die niet langer rechtstreeks vanuit en naar Antwerpen gaan.
Trafieken inpikken
Volgens Theo Notteboom, professor maritieme en haveneconomie (UGent en UAntwerpen), is het ook uitkijken of andere rederijen die Antwerpse trafieken zullen proberen in te pikken. Zo maken de huidige Antwerpse passages van megacontainerschepen van Hapag-Lloyd deel uit van een samenwerkingsverband waar ook een Japanse, Koreaanse en Taiwanese rederij deel van zijn.
“Wat zullen zij doen nu ze weten dat hun Duitse partner een punt zet achter de samenwerking?”, vraagt Notteboom zich af. Het valt volgens hem evenmin uit te sluiten dat Antwerpse klanten van Maersk en Hapag-Lloyd die ontstemd zijn omdat hun goederen voortaan bijvoorbeeld in Rotterdam aankomen, een beroep zullen doen op rederijen die nog wél in Antwerpen of Zeebrugge aanlopen. Sommige daarvan zijn sterk verankerd in de haven omdat ze mede-eigenaar zijn van overslagterminals. Professor Notteboom verwacht dit jaar nog meer herschikkingen in de wereld van de containerrederijen. “Het is echt koffiedik kijken welke havens er uiteindelijk bij zullen winnen of verliezen.”
De beslissing van de Gemini-alliantie om megacontainerschepen niet meer naar de haven van Antwerpen-Brugge te sturen is in elk geval op een ander vlak een lelijke tegenvaller. Er zijn testen bezig om de maximaal toegelaten diepgang op de Westerschelde te verhogen en overslagmogelijkheden uit te bouwen voor grote containerschepen richting Verre Oosten.
Ook zijn er vergevorderde plannen om een nieuw getijdendok aan te leggen op de Linkerscheldeoever om de capaciteit op te drijven van de huidige 15 naar 22 miljoen containers per jaar.