De premier predikte vooral een ondernemersvriendelijk discours: “Alleen hard werken leidt naar welvaart en meerwaarde voor de maatschappij.” Over het politieke milieu zei hij: “Veel meer politici zouden moeten langs gaan bij de bedrijven, groot of klein. Ze zouden veel wijzer worden.” En over ons land: “We moeten het hebben van innovatie.”
Een overzichtje in Q&A vorm van de belangrijkste vragen.
-Wat met België dat de op één na slechtste leerling van de Europese klas is inzake begroting?
-Alexander De Croo: Dat beeld is niet helemaal juist. De EU houdt geen rekening met de 1,2 miljard euro besparingen die we net hebben doorgevoerd. Maar het klopt dat we niet in het koppeloton zitten. De ervaring heeft ons ook geleerd dat de zaken meestal erger worden voorgesteld dan wat de realiteit zegt. Als ons land ook na de verkiezingen de nodige budgetdiscipline blijft opbrengen, dan zie ik de situatie tegen 2025/2026 opklaren. Zal dat gemakkelijk gaan? Neen, maar we moeten er stap voor stap blijven aan werken. Sowieso moeten we niet gaan voor meer belastingen. Ik pleit wel voor meer mensen aan de slag, want dat heeft een positief impact op de overheidsbegroting. West-Vlaanderen heeft gelukkig maar goede scores qua tewerkstelling. In bepaalde grote steden elders in het land en in Henegouwen ligt dat anders.
-Hoe kijkt u aan tegen het mobiliteitsvraagstuk? Quid met benzinewagens en wagens op diesel in de toekomst?
-Alexander De Croo: Wat telt is het doel bereiken. Het doel van de EU is om tegen 2035 geen CO2 uitstoot meer te hebben uit auto’s. Wat mij betreft kunnen dieselwagens in 2035 dan nog altijd blijven rijden als ze niet langer CO2 uitstoten. Ik vind dat de burger de keuze moet hebben. Innovatie (waterstof als toekomstige bron?) zal ons nog veel leren terzake. We moeten rekenen op de innovatie en die innovatie kan maar van één partij komen: de industrie.
Goede adviezen
-Heeft u tips voor onze bedrijven als ze zich op de internationale markt begeven?
-Alexander De Croo: België wordt in het buitenland nog altijd te eenzijdig afgeschilderd als het land van bier, friet en chocolade. Allemaal mooi, maar we zijn toch veel meer dan dat. België is bij uitstek een land van innovatie. Alle Europese rankings bewijzen dat. Beleidsmatig hebben we innovatie ook altijd fiscaal gesteund en aangemoedigd. Ik denk dat de politiek terzake zeer genereus is, en terecht. Als veel multinationals hier hun R&D centrum hebben, dan heeft dat – geloof me vrij – ook een positief effect voor onze kmo’s, want er ontstaat een zekere innovatiecultuur. Het is ook dankzij innovatie dat de bedrijven hier nog kunnen blijven produceren op een competitieve manier. Onze hoog aangeschreven universiteiten helpen ons ook om innovatief voor de dag te komen. En voor de rest zijn we toch ook een land met een bevoorrechte ligging en een land waar de ondernemers meertalig zijn. Dat zijn allemaal troeven die we in het buitenland moeten uitspelen.
‘Yes we can’ tegenover ‘No, we can not’
-Moet het politiek geen voorbeeld nemen aan die innovatiecultuur in de bedrijfswereld? Waarom zien we zo weinig innovatie in het politieke milieu?
-Alexander De Croo: Ik raad mijn collega’s politici altijd aan om langs te gaan bij bedrijven. Ze kunnen daar veel leren. In de bedrijfswereld heerst een sfeer van: Yes we can. In de politiek is het meestal omgekeerd: We can not. Terwijl ik persoonlijk geloof dat je politiek alleen maar zaken in beweging kan zetten als je met andere partijen samenwerkt en bereidheid toont om compromissen te sluiten. Meer meegaan in de redenering van anderen, dat is de weg.
-Wat te denken van de hoge belastingsdruk en vooral ook van de complexiteit?
-Alexander De Croo: Ja, de druk is groot en onze fiscale hervorming hebben we niet tot een goed einde gebracht. Vind ik dat erg? Ik vind dat de begroting op orde krijgen een grotere prioriteit is. Maar inmiddels hebben we de vennootschapsbelasting toch teruggebracht tot een redelijk 25 procent. Ik ben de grootst mogelijke voorstander om de lidstaten speelruimte te geven op fiscaal vlak, terwijl de EU een uniform stelsel predikt. Ik wil graag zelf fiscale hefbomen kunnen hanteren. In het verleden hebben we dat ook meermaals met succes gedaan. Denk aan de notionele intrestaftrek of aan de coördinatie centra.
Meer inzetten op activeren
-Hoe kijkt u naar de arbeidsmarkt?
-Alexander De Croo: 300.000 jobs wachten op mensen, en we krijgen dat niet ingevuld. Dat verontrust mij. Werken is nochtans dé bron van welvaart. We zouden de werkloosheid en de daarmee gepaard gaande vergoeding in de tijd moeten beperken. Na twee jaar geen job? Dan zou de sociale zekerheid niet langer mogen tussenkomen. Maar dat botst politiek op veel tegenstand vanuit een bepaalde hoek, vandaar dat het niet lukt. Of ik andere wegen zie voor activering? Ja. Ik denk dat we langdurige zieken meer moeten activeren. Frank Vandenbroucke heeft terzake al mooi werk geleverd. Ziek zijn betekent niet dat je helemaal niets kan doen. Arbeidsmigratie aanwakkeren? Op zich een goede piste, want werken leidt naar integratie in een maatschappij. Maar ik denk nog altijd dat we daar structureel en organisatorisch niet voldoende klaar voor zijn.
-Wat met studenten die meer willen werken, maar volgens de wet niet mogen?
-Alexander De Croo: Ik vind het goed dat daar een limiet op staat.
-Heeft technologie geen negatief impact op tewerkstelling?
-Alexander De Croo: Dat werd vroeger ook altijd gezegd, maar het omgekeerde is waar. Technologie moeten we omarmen. Het is nooit een jobkiller geweest. Technologie zorgt voor nieuwe en meer uitdagende jobs. De overheid moet via het onderwijs jongeren aanmoedigen om zich volop voor technologie te interesseren, en ook permanente vorming stimuleren. Dat zal onze maatschappij op termijn alleen maar ten goede komen. Soms hoor je zeggen: “We leiden de mensen op, en dan zijn ze weg om voor een ander te werken.” Ik antwoord daarop: “Als je ze niet opleidt, dan heb je nog een veel groter probleem.”
Op naar juni 2024
–Hoe kijkt u naar de verkiezingen van volgend jaar? Zal er geen polarisatie ontstaan tussen extreme rechts in Vlaanderen en extreem links in Wallonië. Met alle gevolgen vandien, zoals onbestuurbaarheid?
-Alexander De Croo: Ik hoop alleen maar dat alles deftig kan blijven verlopen, en met menselijk respect. Persoonlijk zie ik me niet met extreem rechts samen werken. Finaal is het echter altijd de keizer die beslist. Er is in de politiek sowieso maar één weg vooruit en dat is de weg van samen. Als ik mijn hand uitsteek, dan wil ik er ook een terugkrijgen. De visies liggen nooit zo ver uit elkaar, als ze van buitenaf worden voorgesteld. Dat is tenminste mijn ervaring. As politicus heb ik nog nooit het spel gespeeld van opbod tegen een ander.
-Gelooft u in een nog meer uitgebreid Europa? Denk aan de kandidatuur van Oekraïne, of aan landen uit de Balkan?
-Alexander De Croo : Europa heeft intern eerst nog veel huiswerk te doen. 2030, zoals hier en daar wordt gesuggereerd, vind ik niet haalbaar. 2040 is dat wel. Dat er op termijn een uitbreiding komt, zou goed zijn. Elke uitbreiding van de EU heeft alleen maar voor meer welvaart gezorgd. Voor de landen in kwestie (denk aan Spanje en Portugal die vroeger eerder arm waren) maar ook voor de bedrijven die hun afzetmarkt dan alleen maar groter zien worden.
(Karel Cambien)
